1. वर्गीकरण (Sorting):

• कचरा पुनर्वापरासाठी योग्य आहे की नाही हे ठरवण्यासाठी त्याचे वर्गीकरण करणे आवश्यक आहे.
• घरातील कचरा ओला कचरा (ओर्गॅनिक) आणि सुका कचरा (इनऑर्गॅनिक) अशा दोन भागांमध्ये विभागला जातो.
• ओल्या कचऱ्यामध्ये भाजीपाला, फळे, आणि अन्नाचे अवशेष असतात, तर सुक्या कचऱ्यामध्ये प्लास्टिक, धातू, काच, आणि कागद यांचा समावेश असतो.

2. प्रक्रिया (Processing):

• वर्गीकरणानंतर, कचऱ्यावर प्रक्रिया केली जाते.
• प्लास्टिक, धातू, आणि काच यांसारख्या वस्तू वितळवून त्यांचा पुनर्वापर केला जातो.
• कागदापासून लगदा (Pulp) बनवून नवीन कागद तयार केला जातो.

3. कंपोस्ट खत (Composting):

• ओल्या कचऱ्याचा वापर कंपोस्ट खत बनवण्यासाठी केला जातो.
• कंपोस्ट खत म्हणजे জৈविक पद्धतीने कचरा कुजवून खत तयार करणे.
• हे खत शेतीसाठी खूप उपयुक्त असते.

4. ऊर्जा निर्मिती (Energy Generation):

• कचऱ्याचा वापर ऊर्जा निर्मितीसाठी देखील केला जाऊ शकतो.
• काही ठिकाणी कचरा जाळून वीज तयार केली जाते.

5. पुनर्वापर (Recycling):

• पुनर्वापर म्हणजेprocess केलेल्या कचऱ्यापासून नवीन वस्तू तयार करणे.
• उदाहरणार्थ, प्लास्टिकच्या बाटल्यांपासून नवीन प्लास्टिक वस्तू तयार करणे.

कचरा पुनर्वापराचे फायदे:

• नैसर्गिक संसाधनांचे संरक्षण होते.
• कचरा कमी होतो आणि प्रदूषण घटते.
• ऊर्जा आणि पाण्याची बचत होते.