सीलिंग फॅनमध्ये (ceiling fan) कॅपॅसिटरचा (capacitor) वापर खालील कारणांसाठी करतात:

1. मोटर सुरू करण्यासाठी: सीलिंग फॅनमध्ये इंडक्शन मोटर (induction motor) असते. या मोटरला सुरू करण्यासाठी स्टार्टिंग टॉर्कची (starting torque) आवश्यकता असते. कॅपॅसिटर मोटरला आवश्यक असणाराStarting Torque निर्माण करतो, ज्यामुळे पंखा सुरू होतो.
2. फेज शिफ्ट (Phase Shift): कॅपॅसिटर मोटरच्या दोन वाइंडिंगमध्ये (winding) फेज शिफ्ट निर्माण करतो. यामुळे रोटेटिंग मॅग्नेटिक फील्ड (rotating magnetic field) तयार होते आणि मोटर फिरण्यास मदत होते.
3. पॉवर फॅक्टर सुधारणे: कॅपॅसिटरमुळे पंख्याचा पॉवर फॅक्टर (power factor) सुधारतो. पॉवर फॅक्टर सुधारल्याने वीज वापरण्याची क्षमता वाढते आणि वीज बिल कमी येते.
4. मोटरची कार्यक्षमता वाढवणे: कॅपॅसिटर योग्य प्रमाणात व्होल्टेज (voltage) आणि करंट (current) पुरवतो, ज्यामुळे मोटरची कार्यक्षमता वाढते आणि पंखा अधिक वेगाने फिरतो.

थोडक्यात, कॅपॅसिटर सीलिंग फॅनला सुरू करण्यासाठी, त्याची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी आणि वीज वाचवण्यासाठी आवश्यक आहे.

अधिक माहितीसाठी आपण हे पाहू शकता:

• Electrical Technology - Why Capacitor is Used in Ceiling Fan?