९/३, ९/४ चा उतारा म्हणजे काय?
९/३ आणि ९/४ हे महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६ (Maharashtra Land Revenue Code, 1966) अंतर्गत जमिनीच्या नोंदीमधील उतारे आहेत. हे दोन्ही उतारे जमिनीच्या हक्कांशी संबंधित आहेत, पण त्यामध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
१. ९/३ चा उतारा:
अर्थ: ९/३ चा उतारा हा 'वाटप पत्रक' असतो. जेव्हा एखाद्या जमिनीचे कायदेशीर वारसांमध्ये विभाजन होते, तेव्हा प्रत्येक वारसाला त्याच्या हिश्शानुसार जमीन विभागून दिली जाते. या वाटपाची नोंद ९/३ च्या उताऱ्यात केली जाते.
महत्व:
- यामध्ये जमिनीच्या मालकी हक्कांचे विभाजन दर्शवले जाते.
- प्रत्येक हिस्सेदाराला त्याच्या वाटणीनुसार जमिनीचा हक्क मिळतो.
२. ९/४ चा उतारा:
अर्थ: ९/४ चा उतारा 'फेरफार' म्हणून ओळखला जातो. जमिनीच्या मालकीमध्ये कोणताही बदल झाल्यास, जसे की खरेदी, विक्री, दान, वारसा हक्क, गहाणखत इत्यादी, त्याची नोंद ९/४ च्या उताऱ्यात केली जाते.
महत्व:
- हा उतारा जमिनीच्या मालकीतील बदलांची नोंद ठेवतो.
- ९/४ मुळे जमिनीच्या मालकी हक्कातील बदलांची माहिती मिळते.
फरक:
९/३ चा उतारा जमिनीच्या विभाजनाशी संबंधित आहे, तर ९/४ चा उतारा मालकी हक्कांच्या बदलांशी संबंधित आहे. दोन्ही उतारे जमिनीच्या नोंदीसाठी महत्त्वाचे आहेत आणि जमिनीच्या व्यवहारांमध्ये उपयुक्त ठरतात.
अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र सरकारच्या महसूल विभागाच्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: https://mahabhumi.gov.in/