
जमीन रेकॉर्ड
रेल्वे मालकीच्या जमिनीचे रेकॉर्ड मिळवण्यासाठी, आपण खालील ठिकाणी संपर्क साधू शकता:
- संबंधित विभागीय रेल्वे कार्यालय (Divisional Railway Office): आपल्या क्षेत्रातील विभागीय रेल्वे कार्यालयात जमिनीच्या रेकॉर्ड्सची माहिती उपलब्ध होऊ शकते.
- भू-अभिलेख विभाग (Land Records Department): राज्य सरकारच्या भू-अभिलेख विभागात रेल्वे जमिनीसंबंधी काही रेकॉर्ड्स उपलब्ध असू शकतात.
- रेल्वे मंत्रालय (Ministry of Railways): रेल्वे मंत्रालयाच्या वेबसाइटवर किंवा कार्यालयात याबाबत माहिती मिळू शकते. भारतीय रेल्वे
टीप: रेल्वे जमिनीच्या रेकॉर्ड्सची माहिती मिळवण्यासाठी आपल्याला अर्ज करावा लागू शकतो आणि काही शुल्क देखील भरावे लागू शकते.
तहसील N.A. (बिनशेती) आणि कलेक्टर N.A. (बिनशेती) मध्ये मुख्य फरक अधिकार क्षेत्र आणि मंजुरी देण्याच्या प्रक्रियेत असतो.
- तहसीलदार हे त्यांच्या अधिकारक्षेत्रातील जमिनीला बिनशेती करण्यासाठी परवानगी देऊ शकतात.
- हे अधिकार त्यांना राज्य शासनाने प्रदान केलेले असतात.
- जमिनीच्या वापरामध्ये बदल करण्याची प्रक्रिया तहसील कार्यालयामार्फत सुरू होते.
- कलेक्टर (जिल्हाधिकारी) हे जिल्ह्याचे प्रमुख असतात आणि त्यांच्याकडे तहसीलदारांपेक्षा जास्त अधिकार असतात.
- काही विशिष्ट परिस्थितीत किंवा मोठ्या प्रकल्पांसाठी, अंतिम मंजुरी जिल्हाधिकारी कार्यालयामार्फत दिली जाते.
- जटिल प्रकरणांमध्ये किंवा धोरणात्मक निर्णयांमध्ये जिल्हाधिकारी कार्यालयाची भूमिका महत्त्वाची असते.
थोडक्यात, तहसील N.A. हे प्राथमिक स्तरावरचे मंजुरीचे ठिकाण आहे, तर कलेक्टर N.A. हे उच्च स्तरावरील मंजुरीचे ठिकाण आहे. जमिनीच्या वापरामध्ये बदलाच्या गरजेनुसार आणि प्रकल्पाच्या आकारानुसार मंजुरीची प्रक्रिया अवलंबली जाते.
मला तुमच्या प्रश्नाची नोंद आहे, परंतु जमिनीच्या मालकीची माहिती (सातबारा) गोपनीय असते. ती सार्वजनिकरित्या कोणालाही उपलब्ध नसते.
तुम्ही खालीलपैकी अधिकृत मार्गांनी सातबारा कोणाच्या नावावर आहे हे जाणून घेऊ शकता:
- संबंधित जमिनीच्या मालकाने स्वतः माहिती देणे: ज्या व्यक्तीच्या नावावर जमीन आहे, ते तुम्हाला स्वतःहून माहिती देऊ शकतात.
- तलाठी कार्यालय: तुम्ही ज्या गावातील जमिनीबद्दल विचारत आहात, त्या गावाच्या तलाठी कार्यालयात जाऊन अर्ज करू शकता. अर्ज केल्यानंतर, तुम्हाला सातबारा उतारा मिळू शकेल.
- ई-पीक पाहणी ॲप: महाराष्ट्र शासनाने 'ई-पीक पाहणी' ॲप सुरू केले आहे. या ॲपमध्ये काही प्रमाणात माहिती उपलब्ध होऊ शकते.
- डिजिटल सातबारा: महाराष्ट्र शासनाने सातबारा उतारा डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध करून देण्याची सुविधा सुरू केली आहे. https://bhulekh.mahabhumi.gov.in/ या वेबसाईटवर तुम्हाला सातबारा मिळू शकेल.
टीप: सातबारा पाहण्यासाठी तुम्हाला काही शुल्क भरावे लागण्याची शक्यता आहे.
भारताचा ७/१२ उतारा कोणाच्या नावावर असतो, हे समजून घेण्यासाठी काही गोष्टी लक्षात घेणे आवश्यक आहे:
- ७/१२ उतारा काय आहे: ७/१२ उतारा हा एक महत्त्वाचा सरकारी कागदपत्र आहे जो जमिनीच्या मालकीचा पुरावा असतो. यात जमिनीचा मालक कोण आहे, जमिनीचा प्रकार काय आहे (शेती, निवासी, इत्यादी), जमिनीवर किती कर्ज आहे आणि इतर माहिती दिलेली असते.
- ७/१२ उतारा कोणाच्या नावावर असतो: ७/१२ उतारा हा त्या विशिष्ट जमिनीच्या मालकाच्या नावावर असतो. जर जमीन एखाद्या व्यक्तीच्या मालकीची असेल, तर त्या व्यक्तीचे नाव त्यावर नोंदवले जाते. जर जमीन संयुक्त मालकीची असेल, तर त्या सर्व मालकांची नावे उताऱ्यावर असतात.
- भारत सरकार आणि जमिनीची मालकी: भारत सरकार हे देशाचे संरक्षक आहे, परंतु सरकार थेट जमिनीचा मालक नसतं. सरकार विविध विकास प्रकल्प आणि सार्वजनिक कामांसाठी जमीन अधिগ্রহণ करू शकतं, पण त्या जमिनी विशिष्ट व्यक्ती किंवा संस्थांच्या नावावर नोंदलेल्या असतात.
त्यामुळे, भारत देशाचा ७/१२ उतारा कोणाच्या नावावर आहे, असं विचारल्यास, त्याचे उत्तर हे आहे की ७/१२ उतारा हा त्या विशिष्ट जमिनीच्या मालकाच्या नावावर असतो. तो मालक एखादी व्यक्ती, संस्था किंवा सरकार देखील असू शकतं.
अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र सरकारच्या भूमी अभिलेख विभागाच्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: भूमी अभिलेख विभाग, महाराष्ट्र शासन
९/३ आणि ९/४ हे महाराष्ट्र जमीन महसूल अधिनियम, १९६६ (Maharashtra Land Revenue Code, 1966) अंतर्गत जमिनीच्या नोंदीमधील उतारे आहेत. हे दोन्ही उतारे जमिनीच्या हक्कांशी संबंधित आहेत, पण त्यामध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
१. ९/३ चा उतारा:
अर्थ: ९/३ चा उतारा हा 'वाटप पत्रक' असतो. जेव्हा एखाद्या जमिनीचे कायदेशीर वारसांमध्ये विभाजन होते, तेव्हा प्रत्येक वारसाला त्याच्या हिश्शानुसार जमीन विभागून दिली जाते. या वाटपाची नोंद ९/३ च्या उताऱ्यात केली जाते.
महत्व:
- यामध्ये जमिनीच्या मालकी हक्कांचे विभाजन दर्शवले जाते.
- प्रत्येक हिस्सेदाराला त्याच्या वाटणीनुसार जमिनीचा हक्क मिळतो.
२. ९/४ चा उतारा:
अर्थ: ९/४ चा उतारा 'फेरफार' म्हणून ओळखला जातो. जमिनीच्या मालकीमध्ये कोणताही बदल झाल्यास, जसे की खरेदी, विक्री, दान, वारसा हक्क, गहाणखत इत्यादी, त्याची नोंद ९/४ च्या उताऱ्यात केली जाते.
महत्व:
- हा उतारा जमिनीच्या मालकीतील बदलांची नोंद ठेवतो.
- ९/४ मुळे जमिनीच्या मालकी हक्कातील बदलांची माहिती मिळते.
फरक:
९/३ चा उतारा जमिनीच्या विभाजनाशी संबंधित आहे, तर ९/४ चा उतारा मालकी हक्कांच्या बदलांशी संबंधित आहे. दोन्ही उतारे जमिनीच्या नोंदीसाठी महत्त्वाचे आहेत आणि जमिनीच्या व्यवहारांमध्ये उपयुक्त ठरतात.
अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र सरकारच्या महसूल विभागाच्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: https://mahabhumi.gov.in/