खडक म्हणजे नैसर्गिकरित्या तयार झालेले घन आणि कठीण भूगर्भिक पदार्थ. खडक एक किंवा अधिक खनिजांनी बनलेले असतात. पृथ्वीच्या पृष्ठभागाचा बाह्य भाग खडकांनी बनलेला आहे.

अग्निजन्य खडक हे ज्वालामुखीच्या लाव्हा रसापासून तयार होतात. जेव्हा लाव्हा थंड होतो आणि घट्ट होतो, तेव्हा अग्निजन्य खडक तयार होतात. हे खडक पृथ्वीच्या आत तयार होऊ शकतात, जेव्हा शिलारस (Magma) थंड होतो, किंवा पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर, जेव्हा लाव्हा थंड होतो.

अग्निजन्य खडकांचे दोन मुख्य प्रकार आहेत:

1. अंतर्गत अग्निजन्य खडक (Intrusive Igneous Rocks): हे खडक पृथ्वीच्या आत शिलारस हळू हळू थंड झाल्यामुळे तयार होतात. त्यामुळे स्फटिकांचे आकार मोठे असतात. ग्रेनाइट हे याचे उत्तम उदाहरण आहे.
2. बाह्य अग्निजन्य खडक (Extrusive Igneous Rocks): हे खडक ज्वालामुखीच्या उद्रेकातून बाहेर पडलेल्या लाव्हामुळे लवकर थंड होऊन तयार होतात. त्यामुळे स्फटिकांचे आकार लहान असतात. बेसॉल्ट हे याचे उत्तम उदाहरण आहे.

अग्निजन्य खडक हे भूगर्भशास्त्रात महत्त्वाचे आहेत, कारण ते पृथ्वीच्या इतिहासाबद्दल माहिती देतात. त्यांच्या रासायनिक आणि खनिज रचनेमुळे, ते कोणत्या परिस्थितीत तयार झाले हे समजते.