div > खर्चाची संकल्पना (Concept of Expenditure): खर्च म्हणजे वस्तू व सेवा प्राप्त करण्यासाठी किंवा उद्दिष्ट्ये साध्य करण्यासाठी केलेले आर्थिक त्याग.utility मिळवण्यासाठी केलेला त्याग. खर्चाचे विविध प्रकार (Types of Expenditure): अर्थशास्त्र आणि व्यवस्थापनामध्ये खर्चांचे विविध प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत: 1. उत्पादन खर्च (Production Cost): वस्तू व सेवांच्या उत्पादनासाठी येणारा खर्च. * प्रत्यक्ष खर्च (Direct Cost): कच्चा माल, मजुरी इत्यादी. * अप्रत्यक्ष खर्च (Indirect Cost): भाडे, वीज बिल, व्यवस्थापन खर्च इत्यादी. 2. प्रशासकीय खर्च (Administrative Cost): व्यवस्थापन आणि प्रशासनावर होणारा खर्च. * कार्यालयीन खर्च (Office Expenses): स्टेशनरी, छपाई, पोस्टेज. * कर्मचारी खर्च (Employee Expenses): पगार, भत्ते. 3. वितरण खर्च (Distribution Cost): वस्तू व सेवा वितरीत करण्यासाठी येणारा खर्च. * वाहतूक खर्च (Transportation Cost): मालाची वाहतूक. * विक्री खर्च (Sales Expenses): जाहिरात, कमिशन. 4. वित्तीय खर्च (Financial Cost): कर्ज आणि गुंतवणुकीवरील खर्च. * व्याज खर्च (Interest Expense): कर्जावरील व्याज. * गुंतवणूक खर्च (Investment Expenses): गुंतवणुकीवरील व्यवस्थापन खर्च. 5. विकास खर्च (Development Cost): नवीन उत्पादने किंवा तंत्रज्ञान विकसित करण्याचा खर्च. * संशोधन खर्च (Research Expenses): नवीन संशोधन. * तंत्रज्ञान खर्च (Technology Expenses): नवीन तंत्रज्ञान खरेदी. 6. देखभाल खर्च (Maintenance Cost): मालमत्तेची देखभाल आणि दुरुस्ती खर्च. * दुरुस्ती खर्च (Repair Expenses): मशिनरी दुरुस्ती. * नियमित देखभाल खर्च (Regular Maintenance Expenses): इमारतीची रंगरंगोटी. 7. घसारा खर्च (Depreciation Cost): मालमत्तेच्या वापरामुळे होणारी घट. * सरळ रेषीय पद्धत (Straight Line Method): दरवर्षी समान घट. * घटती शेष पद्धत (Reducing Balance Method): वर्षागणिक घटत्या दराने घट. उदाहरण: एका बेकरीमध्ये ब्रेड बनवण्यासाठी येणारे खर्च खालीलप्रमाणे वर्गीकृत केले जाऊ शकतात: * उत्पादन खर्च: मैदा, साखर, यीस्ट, कामगारांचे वेतन. * प्रशासकीय खर्च: व्यवस्थापकाचे वेतन, ऑफिस भाडे. * वितरण खर्च: ब्रेड वितरणासाठी वापरल्या जाणाऱ्या गाडीचा खर्च, पेट्रोल. अशा प्रकारे, खर्चांचे वर्गीकरण करून त्यांचे व्यवस्थापन करणे अधिक सोपे होते.