सेवा पुस्तकाचे कर्मचाऱ्यांच्या अभिलेखातील महत्त्व (Importance of Service Book in Employee Records):

सेवा पुस्तक हे शासकीय कर्मचाऱ्यांच्या कारकिर्दीतील एक महत्त्वाचे आणि कायदेशीर दस्तावेज आहे. कर्मचाऱ्यांच्या नोकरी संबंधित नोंदी, इतिहास आणि इतर आवश्यक माहिती यात नमूद असते. त्यामुळे सेवा पुस्तकाला कर्मचाऱ्यांच्या अभिलेखात (Employee Records) विशेष स्थान आहे. ते खालीलप्रमाणे:

1. कायदेशीर आणि अधिकृत रेकॉर्ड (Legal and Official Record):

   सेवा पुस्तक हे कर्मचाऱ्याच्या नोकरीचा कायदेशीर पुरावा आहे. यात जन्मतारीख, नियुक्तीची तारीख, पदोन्नती, वेतनवाढ, रजा, प्रशिक्षण, आणि इतर महत्त्वाच्या घटनांची नोंद असते. हे पुस्तक अधिकृत असल्याने, न्यायालयीन आणि प्रशासकीय कामांसाठी ते महत्त्वाचे ठरते.

2. नोकरीचा इतिहास (Job History):

   कर्मचारी कोणत्या पदावर कधी रुजू झाला, त्याची बदली कधी झाली, त्याला कोणती बढती मिळाली, या सगळ्याची माहिती सेवा पुस्तकात असते. त्यामुळे कर्मचाऱ्याच्या नोकरीचा संपूर्ण इतिहास आपल्यालाServiceObjectContext समजतो.

3. वेतन आणि भत्ते (Salary and Allowances):

   कर्मचाऱ्याला वेळोवेळी मिळणारे वेतन, भत्ते आणि इतर आर्थिक लाभांची नोंद सेवा पुस्तकात असते. त्यामुळे त्याच्या वेतनासंबंधी काही वाद निर्माण झाल्यास, सेवा पुस्तक उपयोगी ठरते.

4. रजा आणि अनुपस्थिती (Leave and Absence):

   कर्मचाऱ्याने घेतलेल्या रजा, रजेचे प्रकार आणि कामावर गैरहजर राहण्याची कारणे यात नमूद असतात. यामुळे कर्मचाऱ्याच्या नियमिततेचा अंदाज येतो.

5. शिस्त आणि कारवाई (Discipline and Action):

   कर्मचाऱ्यांवर झालेले आरोप, त्यावरील चौकशी आणि घेतलेली कारवाईची नोंद सेवा पुस्तकात असते. यामुळे कर्मचाऱ्याच्या वर्तणुकीचा अंदाज येतो.

6. निवृत्ती आणि पेन्शन (Retirement and Pension):

   निवृत्तीच्या वेळी पेन्शन आणि इतर लाभ निश्चित करण्यासाठी सेवा पुस्तकाचा उपयोग होतो. सेवा पुस्तकातील नोंदीमुळे निवृत्तीनंतरचे लाभ मिळण्यास मदत होते.

7. वारसा हक्क (Inheritance):

   कर्मचाऱ्याच्या मृत्यूनंतर त्याच्या वारसांना लाभ मिळवण्यासाठी सेवा पुस्तक महत्त्वाचे ठरते.

थोडक्यात, सेवा पुस्तक हे कर्मचाऱ्याच्या नोकरी जीवनातील एक अत्यंत महत्त्वाचे आणि अविभाज्य भाग आहे. हे केवळ एक रेकॉर्ड नसून, कर्मचाऱ्याच्या हक्कांचे आणि अधिकारांचे संरक्षण करते.