शैक्षणिक उद्दिष्ट्ये साध्य करण्यासाठी संसाधनांचे नियोजन, आयोजन, निर्देशन, समन्वय आणि नियंत्रण करण्याच्या प्रक्रियेला शैक्षणिक व्यवस्थापन म्हणतात.

1. नियोजन (Planning): शैक्षणिक ध्येये निश्चित करणे आणि ती साध्य करण्यासाठी योजना तयार करणे.
2. संघटन (Organizing): संस्थेची रचना तयार करणे, कार्ये आणि जबाबदाऱ्यांचे वाटप करणे.
3. कर्मचारी व्यवस्थापन (Staffing): योग्य कर्मचाऱ्यांची भरती करणे, त्यांना प्रशिक्षण देणे आणि त्यांचे व्यवस्थापन करणे.
4. निर्देशन (Directing): कर्मचाऱ्यांना मार्गदर्शन करणे, त्यांना प्रेरित करणे आणि त्यांच्या कार्याचे पर्यवेक्षण करणे.
5. समन्वय (Coordinating): संस्थेतील विविध विभाग आणि व्यक्ती यांच्यात समन्वय राखणे.
6. नियंत्रण (Controlling): संस्थेच्या कामकाजावर लक्ष ठेवणे आणि आवश्यक असल्यास सुधारात्मक उपाययोजना करणे.
7. निर्णय घेणे (Decision Making): संस्थेशी संबंधित महत्त्वाचे निर्णय घेणे.
8. संप्रेषण (Communication): संस्थेतील व्यक्ती आणि विभाग यांच्यात प्रभावी संवाद राखणे.
9. अर्थसंकल्प आणि वित्त (Budget and Finance): संस्थेच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करणे आणि खर्चाचे व्यवस्थापन करणे.
10. मूल्यांकन (Evaluation): शैक्षणिक कार्यक्रमांचे आणि संस्थेच्या कामगिरीचे वेळोवेळी मूल्यांकन करणे.

हे घटक एकत्रितपणे शैक्षणिक संस्थेची कार्यक्षमता वाढवतात आणि विद्यार्थ्यांना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण मिळण्यास मदत करतात.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• वेदान्तू (Vedantu)
• पॉंडिचेरी विद्यापीठ (Pondicherry University)