सामाजिक
दिव्यांगत्व
दिव्यांगांचे प्रकार स्पष्ट करून कोणतेही एक प्रकार ओळखण्यासाठी पडताळा सूची तयार करा.
1 उत्तर
1
answers
दिव्यांगांचे प्रकार स्पष्ट करून कोणतेही एक प्रकार ओळखण्यासाठी पडताळा सूची तयार करा.
0
Answer link
दिव्यांगांचे विविध प्रकार आणि त्यापैकी एक प्रकार ओळखण्यासाठी पडताळा सूची खालीलप्रमाणे:
दिव्यांगांचे प्रकार:
दिव्यांग व्यक्ती अधिकार अधिनियम, २०१६ (Rights of Persons with Disabilities Act, 2016) नुसार, दिव्यांगत्वाचे खालील प्रमुख प्रकार आहेत:
- अंधत्व (Blindness): दोन्ही डोळ्यांनी अजिबात न दिसणे.
- कमी दिसणे (Low vision): दृष्टी अधू असणे.
- श्रवण बाधित (Hearing impairment): ऐकण्याची क्षमता कमी असणे.
- वाचा व भाषा अक्षमता (Speech and Language Disability): बोलण्यात आणि भाषा समजण्यात अडथळा येणे.
- लोकोमोटर दिव्यांगता (Locomotor Disability): हाडे, सांधे आणि स्नायूंच्या अडचणीमुळे शारीरिक हालचालींमध्ये अडचणी येणे.
- बौद्धिक अक्षमता (Intellectual Disability): बौद्धिक कार्यप्रणाली मंद असणे.
- शिकण्याची अक्षमता (Specific Learning Disabilities): वाचन, लेखन किंवा गणित शिकण्यात अडथळा येणे.
- मानसिक आजार (Mental Illness): विचार, आकलन, मनःस्थिती, वर्तन यात बिघाड होणारे मानसिक आजार.
- स्वलीनता (Autism Spectrum Disorder): सामाजिक संवाद आणि वर्तणुकीत अडचणी येणे.
- सेरेब्रल पाल्सी (Cerebral Palsy): मेंदूच्या Damage मुळे शरीराच्या हालचालींवर नियंत्रण नसणे.
- muscular dystrophy: स्नायू कमकुवत होणे.
- ऍसिड हल्ला पीडित (Acid attack victim) : ऍसिड हल्ल्यामुळे विद्रूपता येणे.
- पार्किन्सन्स रोग (Parkinson's disease): मेंदूतील पेशी कमी झाल्याने Parkinson's disease होतो.
- हिमोफिलिया (Hemophilia): रक्ताच्या गुठळ्या न होण्याची समस्या.
- थॅलेसेमिया (Thalassemia): रक्ताशी संबंधित आजार.
- सिकल सेल रोग (Sickle cell disease): रक्तातील हिमोग्लोबिनच्या निर्मितीमध्ये दोष निर्माण होणे.
- बहिरे-अंधत्व (Deaf-blindness): दृष्टी आणि श्रवण दोन्हीमध्ये समस्या असणे.
- अनेक दिव्यांगता (Multiple Disabilities): एकापेक्षा जास्त दिव्यांगता असणे.
लोकोमोटर दिव्यांगता (Locomotor Disability) ओळखण्यासाठी पडताळा सूची:
- शारीरिक तपासणी:
- व्यक्तीला चालताना किंवा हालचाल करताना अडथळा येतो का?
- सांधे आणि स्नायूंची तपासणी करा.
- शारीरिक संतुलन बिघडते का?
- वैद्यकीय इतिहास:
- व्यक्तीला जन्मजात हा आजार आहे का?
- अपघात किंवा शस्त्रक्रियेमुळे दिव्यांगत्व आले आहे का?
- दैनंदिन क्रियाकलाप:
- व्यक्तीला स्वतःची कामे (उदाहरणार्थ: कपडे घालणे, खाणे) करताना मदत लागते का?
- व्हीलचेअर किंवा इतर उपकरणांची गरज आहे का?
- तंत्रज्ञानाचा वापर:
- शारीरिक हालचाल सुलभ करण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर केला जातो का?