1. उत्पन्न (Income):

• उत्पन्नाचे स्रोत: यामध्ये तुमचा पगार, व्यवसाय, गुंतवणूक, किंवा इतर कोणत्याही माध्यमातून मिळणारे पैसे येतात.
• उत्पन्नाचे व्यवस्थापन: नियमित उत्पन्नाचा अंदाज घेऊन त्यानुसार खर्चाचे नियोजन करणे.

2. खर्च (Expenses):

• नियमित खर्च: घरभाडे, utility bills (वीज, पाणी, gas), transportation, grocery आणि इतर आवश्यक खर्च.
• अनियमित खर्च: वैद्यकीय खर्च, दुरुस्ती खर्च, social events, आणि इतर अचानक येणारे खर्च.
• खर्चाचे नियंत्रण: अनावश्यक खर्च टाळणे आणि खर्चावर लक्ष ठेवणे.

3. बचत आणि गुंतवणूक (Savings and Investments):

• बचत: भविष्यातील गरजांसाठी नियमितपणे काही रक्कम बाजूला ठेवणे.
• गुंतवणूक: योग्य ठिकाणी पैसे गुंतवून त्यावर अधिक उत्पन्न मिळवणे, जसे की shares, mutual funds, real estate, किंवा fixed deposits.

4. कर्ज आणि दायित्वे (Debt and Liabilities):

• कर्ज: गृहकर्ज, वाहन कर्ज, वैयक्तिक कर्ज, किंवा credit card bills यांचा समावेश होतो.
• कर्जाचे व्यवस्थापन: कर्जाचे हप्ते वेळेवर भरणे आणि अनावश्यक कर्ज टाळणे.

5. आर्थिक नियोजन (Financial Planning):

• ध्येय निश्चित करणे: आर्थिक ध्येय निश्चित करणे, जसे की घर खरेदी करणे, मुलांचे शिक्षण, retirement planning.
• बजेट तयार करणे: उत्पन्न आणि खर्चाचा ताळमेळ साधण्यासाठी budget तयार करणे.

6. विमा (Insurance):

• जीवन विमा (life insurance), आरोग्य विमा (health insurance), आणि मालमत्ता विमा (property insurance) यांसारख्या विम्यांमध्ये गुंतवणूक करणे. यामुळे अनपेक्षित आर्थिक नुकसानापासून संरक्षण मिळते.