पर्यावरण म्हणजे आपल्या सभोवतालची नैसर्गिक आणि मानवनिर्मित परिस्थिती. यात हवा, पाणी, जमीन, वनस्पती, प्राणी आणि सूक्ष्मजंतू अशा सर्व घटकांचा समावेश होतो. मानवाचे सामाजिक, आर्थिक आणि सांस्कृतिक जीवनही पर्यावरणाचाच भाग आहे.

• नैसर्गिक संसाधनांची उपलब्धता: पर्यावरण आपल्याला पाणी, खनिजे, लाकूड आणि ऊर्जा यांसारखी नैसर्गिक संसाधने पुरवते. या संसाधनांवर अनेक उद्योग अवलंबून असतात.
• शेती आणि मत्स्यव्यवसाय: शेती आणि मासेमारी हे पर्यावरणावर अवलंबून असलेले महत्त्वाचे व्यवसाय आहेत. हवामान बदल, प्रदूषण आणि जमिनीचा ऱ्हास यांचा या व्यवसायांवर नकारात्मक परिणाम होतो.
• पर्यटन: निसर्गरम्य स्थळे, वन्यजीव आणि ऐतिहासिक वास्तू पर्यटनासाठी महत्त्वाच्या असतात. पर्यावरणाचा ऱ्हास झाल्यास पर्यटनावर विपरीत परिणाम होतो, ज्यामुळे आर्थिक नुकसान होते.
• नवीन संधी: हरित तंत्रज्ञान (green technology) आणि पर्यावरणपूरक उत्पादने (eco-friendly products) यांच्यामुळे नवीन उद्योगांना चालना मिळते, ज्यामुळे रोजगार वाढतो आणि अर्थव्यवस्था सुधारते.

• तंत्रज्ञानाचा विकास: पर्यावरणाची काळजी घेण्यासाठी नवनवीन तंत्रज्ञान विकसित केले जात आहे. प्रदूषण कमी करणारी उपकरणे, ऊर्जा बचत करणारे तंत्रज्ञान आणि पुनर्वापर (recycling) प्रक्रिया यांचा विकास करणे आवश्यक आहे.
• पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञान: सौर ऊर्जा, पवन ऊर्जा आणि जलविद्युत यांसारख्या अपारंपरिक ऊर्जा स्रोतांचा (non-conventional energy sources) वापर वाढवणे आवश्यक आहे.
• प्रदूषण नियंत्रण: कारखाने आणि वाहनांमुळे होणारे प्रदूषण नियंत्रित करण्यासाठी नवीन तंत्रज्ञान विकसित केले जात आहे.
• व्यवस्थापन: नैसर्गिक आपत्तींचा अंदाज घेण्यासाठी आणि त्यांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा उपयोग केला जातो.

• आरोग्य: प्रदूषणामुळे श्वसनरोग, कर्करोग आणि इतर अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात. स्वच्छ हवा आणि पाणी मानवी आरोग्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे.
• विस्थापन: हवामान बदल आणि नैसर्गिक आपत्त्यांमुळे अनेक लोकांना आपले घर आणि गाव सोडावे लागते, ज्यामुळे सामाजिक समस्या निर्माण होतात.
• गरिबी: पर्यावरणाचा ऱ्हास झाल्यास नैसर्गिक संसाधनांवर अवलंबून असलेल्या गरीब लोकांचे जीवन अधिक कठीण होते.
• शिक्षण आणि जागरूकता: पर्यावरणाचे महत्त्व लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी शिक्षण आणि जनजागृती करणे आवश्यक आहे.
• सामाजिक समता: पर्यावरणाच्या संरक्षणासाठी सर्वांना समान संधी मिळणे आवश्यक आहे, जेणेकरून कोणताही समाज उपेक्षित राहणार नाही.