अभ्यास प्रक्रियेशी निगडीत घटक खालीलप्रमाणे:

1. ध्येय (Goal):
   अभ्यासाचा उद्देश स्पष्ट असणे आवश्यक आहे. ध्येय निश्चित থাকলে अभ्यासात लक्ष केंद्रित करणे सोपे जाते.
2. वेळेचे व्यवस्थापन (Time Management):
   अभ्यासासाठी वेळ काढणे आणि त्याचे योग्य नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे. वेळापत्रक तयार करून त्यानुसार अभ्यास करणे उपयुक्त ठरते.
3. अभ्यास साहित्य (Study Material):
   योग्य आणि अद्ययावत अभ्यास साहित्य उपलब्ध असणे आवश्यक आहे. पुस्तके, नोट्स, आणि इतर शैक्षणिक सामग्रीचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे.
4. एकाग्रता (Concentration):
   अभ्यास करताना चित्त एकाग्र करणे आवश्यक आहे. distractions टाळण्यासाठी शांत आणि अनुकूल वातावरण तयार करणे महत्त्वाचे आहे.
5. सराव (Practice):
   नियमितपणे सराव करणे आवश्यक आहे. प्रश्नपत्रिका आणि मागील वर्षांच्या परीक्षांच्या प्रश्नपत्रिका सोडवणे फायदेशीर ठरते.
6. समज (Understanding):
   विषयाची मूलभूत संकल्पना समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. रट्टा मारण्यापेक्षा विषయాన్ని समजून घेतल्यास तो अधिक काळ लक्षात राहतो.
7. पुनरावृत्ती (Revision):
   ठराविक वेळेनंतर उजळणी करणे आवश्यक आहे. नियमितपणे उजळणी केल्यास विषय अधिक चांगल्या प्रकारे लक्षात राहतो.
8. आरोग्य (Health):
   शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य चांगले असणे आवश्यक आहे. पुरेसा आराम, संतुलित आहार, आणि नियमित व्यायाम करणे महत्त्वाचे आहे.

हे सर्व घटक एकत्रितपणे अभ्यासाला अधिक प्रभावी बनवतात.