अग्निशमन उपकरणे (Fire extinguishers) हे आगी विझवण्यासाठी वापरले जाणारे महत्वाचे साधन आहे. वेगवेगळ्या प्रकारच्या आगीसाठी वेगवेगळ्या प्रकारचे अग्निशमन उपकरण वापरले जाते.

अग्निशमन उपकरणांचे मुख्य प्रकार:

1. वॉटर एक्सटिंग्विशर (Water Extinguisher):
   • हे उपकरणClass A च्या आगीसाठी उपयुक्त आहे. लाकूड, कागद, कापड अशा घन पदार्थांमुळे लागलेली आग विझवण्यासाठी याचा उपयोग होतो.
   • यामध्ये पाण्याचा दाब वापरला जातो.
2. फोम एक्सटिंग्विशर (Foam Extinguisher):
   • Class A आणि Class B च्या आगीसाठी हे उपयुक्त आहे. ज्वलनशील द्रव (पेट्रोल, डिझेल) आणि घन पदार्थांच्या आगीसाठी हे वापरले जाते.
   • हे आग विझवण्यासाठी फोम (Foam) तयार करते, ज्यामुळे आगीचा ऑक्सिजनशी संपर्क तुटतो.
3. कार्बन डायऑक्सাইড एक्सटिंग्विशर (Carbon Dioxide Extinguisher):
   • Class B आणि Class E (electrical fires) च्या आगीसाठी हे योग्य आहे. हे ज्वलनशील द्रव आणि विद्युत उपकरणांमुळे लागलेली आग विझवते.
   • कार्बन डायऑक्सॉइड वायू आगीतील ऑक्सिजन कमी करतो.
4. ड्राय केमिकल एक्सटिंग्विशर (Dry Chemical Extinguisher):
   • हे Class A, B आणि C च्या आगीसाठी वापरले जाते. हे आग विझवण्यासाठी रासायनिक चूर्ण (chemical powder) वापरते.
   • हे चूर्ण आगीच्या रासायनिक प्रक्रियेत व्यत्यय आणते.
5. वेट केमिकल एक्सटिंग्विशर (Wet Chemical Extinguisher):
   • हे Class F च्या आगीसाठी वापरले जाते. हे तेल आणि चरबीमुळे लागलेल्या आगीसाठी (cooking oils and fats) उपयुक्त आहे.
   • हे रसायन तेल आणि चरबीवर रासायनिक प्रक्रिया करून आग विझवते.

प्रत्येक उपकरणावर ते कोणत्या प्रकारच्या आगीसाठी आहे हे स्पष्टपणे दर्शवलेले असते. त्यामुळे, आगीच्या प्रकारानुसार योग्य extinguisher निवडणे आवश्यक आहे.