जाती कशा पाडल्या गेल्या याबद्दल अनेक सिद्धांत आणि स्पष्टीकरणे आहेत, त्यापैकी काही प्रमुख खालीलप्रमाणे आहेत:

1. व्यवसाय आणि वर्ण:

   प्राचीन भारतीय समाजात, व्यक्तींच्या व्यवसायानुसार आणि वर्णानुसार वर्गीकरण केले गेले. सुरुवातीला हे वर्गीकरण लवचिक होते, परंतु कालांतराने ते अधिक कठोर बनले आणि जातींमध्ये रूपांतरित झाले.

2. आर्य सिद्धांत:

   काही इतिहासकारांच्या मते, आर्य भारतात आले आणि त्यांनी येथील मूळ रहिवाशांना जिंकून वर्णव्यवस्था लादली, जी पुढे जातींमध्ये विकसित झाली.

   अधिक माहितीसाठी, हे पान वाचा: Wikipedia

3. सामाजिक stratification ( सामाजिक स्तर रचना ):

   समाज विविध स्तरांमध्ये विभागलेला होता, ज्यात उच्च आणि निम्न स्तरांचा समावेश होता. उच्च स्तरांतील लोकांनी आपले स्थान टिकवून ठेवण्यासाठी नियम बनवले, ज्यामुळे जातीव्यवस्था अधिक मजबूत झाली.

4. राजकीय कारणे:

   राजकीय सत्ता आणि नियंत्रणासाठी काही राजांनी आणि शासकांनी जातीव्यवस्थेचा उपयोग केला, ज्यामुळे विशिष्ट जातींना विशेष अधिकार प्राप्त झाले आणि इतरांनाuser दुय्यम स्थान देण्यात आले.

5. आर्थिक कारणे:

   ज्या लोकांकडे जास्त संपत्ती होती, त्यांनी स्वतःला उच्च जातीत स्थापित केले आणि गरीब लोकांना निम्न जातीत ढकलले. यामुळे आर्थिक विषमता वाढली आणि जातीव्यवस्था अधिक दृढ झाली.

हे सर्व घटक एकत्रितपणे जातीव्यवस्था निर्माण होण्यास आणि ती अधिक दृढ होण्यास कारणीभूत ठरले.