कायदा मुले प्रक्रिया दत्तकविधान

मुल दत्तक घ्यायचे आहे, त्याबद्दल माहिती द्या?

2 उत्तरे
2 answers

मुल दत्तक घ्यायचे आहे, त्याबद्दल माहिती द्या?

3
हिंदू दत्तकाचा कायदा 1956 मध्ये संसदेने मंजूर केला. या कायद्यातील दिलेल्या तरतुदींच्या आधारेच फक्त दत्तक घेता येईल. या कायद्यातील तरतुदीविरुद्ध दत्तक घेतले गेल्यास सदर दत्तकनामा/ पत्र हे पूर्णपणे बेकायदेशीर व मुळात झालेलेच नव्हते असे कायदा समजेल आणि असे झालेले दत्तक पत्र कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याचे कोणतेही हक्क हिरावून घेऊ शकणार नाही.
*हिंदू पुरुषांची दत्तक घेण्यासाठी पात्रता*
कोणताही मानसिक दृष्ट्या व सज्ञान व जोमुलगा किंवा मुलगी दत्तक घेण्यास पात्र आहे मात्र त्यासाठी त्याला त्याचे पत्नीची संमती आवश्यक मात्र अशी पत्नी हिंदू राहिली नाही किंवा तिने संन्यास घेतल्यास किंवा कोर्टाने वेडी म्हणून जाहीर केल्यास अशा संमतीची गरज पडणार नाही. तसेच एकापेक्षा जास्त पत्नी असल्यास सर्वांनी संमती आवश्यक ठरते.
*हिंदू स्त्रीची दत्तक घेण्याबद्दल पात्रता* तंदुरुस्त मनाची व सज्ञान स्त्री.* अविवाहित वा घटस्फोटित वा विधवा.* किंवा जिच्या नवऱ्याने अंतिम संन्यास घेतला आहे.* किंवा जिचा नवरा हिंदू राहिलेला नाही.* किंवा जिचा नवरा कोर्टाने वेडा म्हणून जाहीर केला आहे.फक्त अशाच स्त्रीला मूल दत्तक घेता येईल.
*दत्तक पत्र करून देणाऱ्या व्यक्तीची पात्रता*
(अ) फक्त नैसर्गिक व कायदेशीर मुलाची आई, वडील व पालकासच दत्तक पत्र लिहून देता येईल किंवा मुलाला दत्तक म्हणून देण्याचा अधिकार असेल.(ब) फक्त वडिलांना मूल दत्तक धेण्याचा अधिकार असेल, मात्र त्यासाठी आईची संमती आवश्यक; मात्र अशी आई जिने कायमचा संन्यास घेतला आहे किंवा जी हिंदू राहिलेली नाही किंवा जिला कोर्टाने वेडे म्हणून जाहीर केले आहे. तिचे संमतीची गरज नाही.(क) मात्र वडील जिवंत असताना आई मुलाला दत्तक देऊ शकत नाही किंवा वडिलांनी कायमचा संन्यास घेतला असल्यास वा कोर्टाने वडिलांना वेडे म्हणून जाहीर केले असल्यास किंवा ते हिंदू न राहिल्यास आई मुलाला दत्तक म्हणून देऊ शकते.(ड) मात्र दोघेही नैसर्गिक आई-वडील मृत्यू पावल्यास किंवा दोघांनीही कायमचा संन्यास घेतल्यास किंवा दोघेही हिंदू न राहिल्यास किंवा दोघांनाही मुलाला कायमचे सोडल्यास किंवा दोघांनाही कोर्टाने वेडे म्हणून जाहीर केल्यास किंवा ज्या मुलाचे आई-वडील कोण हे माहिती नसल्यास अशा मुलास त्याचे कायदेशीर पालक दत्तक म्हणून देऊ शकतात. मात्र त्यासाठी पूर्वलक्षी प्रभावाने कोर्टाची परवानगी आवश्यक ठरते; मात्र अशी परवानगी देताना कोर्ट फक्त मुलाच्या भविष्याचा वा कल्याणाचाच विचार करेल व पालकाने याकामी दत्तक मुलासाठी कोणताही मोबदला स्वीकारला नाही याची खातरजमा करेल.
*कोणती व्यक्ती दत्तक म्हणून जाऊ शकते?*
(अ) फक्त हिंदू व्यक्ती.(ब) जी व्यक्ती पूर्वी दत्तक गेलेली नाही.(क) अविवाहित मात्र तशी रूढी, परंपरा सदर जाती/जमातीत असल्यास चालू शकते.(ड) 15 वर्षांचे आतील मूल मात्र तशी रूढी परंपरा सदर जाती जमातीतील असल्यास 15 वर्षांवरील चालू शकते.
*कायदेशीर दत्तकासाठी इतर तरतुदी*
- जर मुलाला दत्तक घेतल्यास दत्तक घेणाऱ्या आई किंवा वडिलास स्वतःचा वा दत्तकाचा मुलगा, नातू किंवा पणतू नसावा.- जर मुलीला दत्तक घ्यावयाचे असल्यास दत्तक घेणाऱ्या आई-वडिलास स्वतःची व दत्तकाची मुलगी किंवा नात नसावी.- जर स्त्रीने मुलाला दत्तक घ्यावयाचे असेल तर स्त्रीचे (दत्तक आईचे) वय मुलापेक्षा कमीत कमी 21 वर्षांनी जास्त हवे.- जर पुरुषांनी मुलीला दत्त घ्यावयाचे असेल तर दत्तक मुलीपेक्षा पुरुषाचे (दत्तक वडिलांचे) वय कमीत कमी 21 वर्षांनी जास्त हवे.- एकच मूल दोन पेक्षा वेगळ्या व्यक्तींना दत्तक घेता येत नाही. थोडक्यात, आई-वडील या व्यतिरिक्त नाते असलेल्या दोन व्यक्तींना एक मूल दत्तक घेता येत नाही.- दत्तक जाणारे मुलांचे हस्तांतरण जन्मदात्या आई-वडिलांनी वा व्यक्तीने प्रत्यक्षात करणे आवश्यक ठरते.
*दत्तकाचे परिणाम*
- दत्तक मूल, दत्तक घेणाऱ्या दत्तक आई-वडिलांचे दत्तक घेतल्यापासून कायदेशीर दत्तक मूल सर्व हक्कांस हित पकडले जाईल.-  दत्तक म्हणून गेल्यानंतरसुद्धा दत्तक जाण्यापूर्वीचे हिश्श्याचे मिळकतीचे हक्क त्यावरील बोजासहित शाबूत राहतात. अशा वेळी जन्मदात्याचे/नातेवाइकाचे जबाबदारीही त्यास कायद्याने सांभाळावी लागते.-
*_💖 माहिती  सेवा ग्रूप पेठवड़गाव  💖_*
दत्तक गेल्याने दत्तक कुटुंबातील हक्क मिळत असले तरी इतर मुलांचा हक्क हिरावून घेऊ शकत नाही.- मूल दत्तक घेतल्यानंतर सुद्धा दत्तक आई-वडिलांचे त्यांची व त्यांचे हिश्श्याची मालमत्ता ते विकू शकतात किंवा मृत्युपत्र करू शकतात.- पत्नीने मुलास दत्तक घेतल्यास तो दत्तक माता ठरते. मात्र एका पेक्षा जास्त पत्नींचे संमतीने मुलास दत्तक घेतल्यास सर्वांत वरिष्ठ माता दत्तक माता ठरते.- विधुर किंवा अविवाहित पुरुषाने मूल दत्तक घेतल्यानंतर विवाह केल्यास त्याची पत्नी मुलाची सावत्र आई होते.- विधवेने किंवा अविवाहित स्त्रीने मूल दत्तक घेतल्यानंतर विवाह केल्यास तिचा पती मुलाचा सावत्र वडील ठरतो.- एकदा मूल दत्तक गेल्यावर दत्तकपत्र कोणासही रद्द करता येत नाही.- नोंदणीकृत दत्तकपत्राने केलेला दस्तकोर्ट ग्राह्य पुरावा धरते.दत्तकनाम्यास आर्थिक व्यवहारावर बंदीदत्तक मुलाच्या बदल्यात कुणालाही मोबदला स्वीकारता येणार नाही किंवा स्वीकारण्याचा करार करता येणार नाही. तसे आढळल्यास सहा महिन्यांचा तुरुंगवास वा दंड वा दोन्हीही शिक्षेस पात्र राहील. मात्र शासनाचे पूर्वपरवानगी शिवाय शिक्षेची अंमलबजावणी करता येणार नाही. दत्तकनामा व दत्तक विधी हे पवित्रतम मानले जाते. यात व्यवहाराचा भाग नसून भावनेचा संदर्भ असतो. मात्र अनिष्ट प्रवृत्तींनी याचा वृथा लाभ घेऊ नये म्हणून कायद्याचे सोपस्कार पाळणे आवश्यक.
वैध दत्तक पत्र कोण करू शकतो?-
जी व्यक्ती मूल दत्तक घेण्यास सक्षम असते व तसे अधिकार असतात.- जी व्यक्ती दत्तक देते तिला सदर कायदेशीर अधिकार असतात.- जी व्यक्ती दत्तक जाते ती दत्तकास पात्र हवी.- इतर कायदेशीर तरतुदींचे पालन होणे अनिवार्य.
*'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''*
💖 माहिती सेवा ग्रूप पेठवड़गाव   💖 *'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''*
*✆ ░9░8░9░0░8░7░5░4░9░8░*
*_'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''_*
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=340093689721894&id=100011637976439
0

मूल दत्तक (Child Adoption) घेण्यासंबंधी माहिती

जर तुम्हाला मूल दत्तक घ्यायचे असेल, तर त्याबद्दल काही महत्त्वाची माहिती खालीलप्रमाणे आहे:

1. दत्तक कोण घेऊ शकतं?

  • एकल पालक: अविवाहित पुरुष किंवा स्त्री मूल दत्तक घेऊ शकतात.
  • विवाहित जोडपे: ज्यांचे लग्न झालेले आहे आणि जे शारीरिक व मानसिक दृष्ट्या सक्षम आहेत, ते मूल दत्तक घेऊ शकतात.

2. दत्तक घेण्यासाठी पात्रता काय असावी?

  • दत्तक घेणाऱ्या व्यक्तीचे वय किमान 21 वर्षे असावे.
  • दत्तक घेणाऱ्या जोडप्यामध्ये दोघांचेही वय मुलापेक्षा 25 वर्षांनी जास्त असावे.
  • एकल पालकाने मुलगी दत्तक घ्यायची असल्यास त्यांचे वय किमान 30 वर्षे असावे.
  • दत्तक घेणारे शारीरिक, मानसिक आणि आर्थिकदृष्ट्या सक्षम असावेत.
  • कोणताही गंभीर आजार नसावा.

3. दत्तक घेण्याची प्रक्रिया:

  1. नोंदणी: CARA (Central Adoption Resource Authority) च्या वेबसाइटवर ऑनलाइन नोंदणी करावी. CARA
  2. घराचे मूल्यांकन: समाजसेवक तुमच्या घरी भेट देऊन तुमच्या परिस्थितीचे मूल्यांकन करतात.
  3. मुलाची निवड: CARA तुम्हाला काही मुलांचे प्रोफाईल पाठवते, त्यातून तुम्हाला एका मुलाची निवड करायची असते.
  4. कोर्टात याचिका: कोर्टात दत्तक घेण्यासाठी याचिका दाखल करावी लागते.
  5. कोर्टाचा आदेश: कोर्ट सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करून दत्तक घेण्याचा आदेश देते.

4. आवश्यक कागदपत्रे:

  • ओळखीचा पुरावा (आधार कार्ड, पॅन कार्ड, पासपोर्ट)
  • जन्माचा दाखला
  • विवाहित असल्यास विवाह प्रमाणपत्र
  • उत्पन्नाचा दाखला
  • शारीरिक आणि मानसिक आरोग्याचे प्रमाणपत्र
  • पोलिस क्लिअरन्स सर्टिफिकेट

5. दत्तक संस्थेशी संपर्क:

तुम्ही मान्यताप्राप्त दत्तक संस्थेशी संपर्क साधून अधिक माहिती मिळवू शकता.

  • CARA (Central Adoption Resource Authority): ही भारत सरकारची संस्था आहे, जी दत्तक प्रक्रियेवर नियंत्रण ठेवते. CARA

6. खर्च:

दत्तक घेण्याच्या प्रक्रियेत कोर्ट फी, कायदेशीर सल्लागार आणि संस्थेचा खर्च असतो. हा खर्च वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगवेगळा असू शकतो.

7. महत्वाचे मुद्दे:

  • दत्तक घेण्यापूर्वी मुलाबद्दल आणि त्याच्या पार्श्वभूमीबद्दल पूर्ण माहिती घेणे आवश्यक आहे.
  • दत्तक घेतल्यानंतर मुलाला प्रेमळ आणि सुरक्षित वातावरण देणे आवश्यक आहे.

अधिक माहितीसाठी, तुम्ही CARA च्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता किंवा मान्यताप्राप्त दत्तक संस्थेशी संपर्क साधू शकता.

उत्तर लिहिले · 21/3/2025
कर्म · 2200

Related Questions

दत्तक पुत्राचे लग्न कोणत्या वर्षी झाले?
नमस्कार! रजिस्टर दत्तकपत्र रद्द करता येते का? संपूर्ण माहिती द्या?
एखाद्या अनाथ मुलीला किंवा मुलाला दत्तक घेण्यासाठी काय प्रक्रिया करावी लागेल? व त्याचे काही अटी व नियम असतात का?
मला मुलगी नसल्यामुळे मी माझ्या लहान भावाची मुलगी दत्तक घेतली आहे, भविष्यात काही प्रॉब्लम येऊ नये म्हणून कागदपत्रांची काय पूर्तता करू याचा योग्य प्रकार सांगा.
मला माझ्या मामांनी दत्तक घेतले आणि लग्न करून दिले. त्या मुलीच्या घरच्यांना काहीही न सांगता माझे लग्न करून दिले, पण त्या मुलीचे सरनेम लावले नाही. तिचे माहेरचेच नाव आहे. पण मामाशी भांडण झाले आणि ते बोलत नाहीत, उलट मला घराबाहेर काढले. अशा वेळी मुलीचे सरनेम काय लावावे?
माझ्या लग्नाला ८ वर्षे झाली आहेत, अजून मूलबाळ नाही. माझ्या मेहुणीचे लग्न झाले आहे, तर ती तिला जन्मणारे मूल आम्हाला द्यायला तयार आहे. तशी तिच्या घरातील सर्व सदस्यांची तयारी आहे. पण हे कायदेशीररित्या योग्य राहील का?
दत्तक पुत्र निधन झाले नंतर त्यांचं दत्तकत्व कसे सिद्ध होईल?