उपयोजित इतिहास म्हणजे भूतकाळातील घटना, ज्ञान आणि संशोधनाचा उपयोग वर्तमान आणि भविष्यकाळात मानवी जीवनात सकारात्मक बदल घडवण्यासाठी करणे होय.

• उपयोजित इतिहासाला 'जनांसाठी इतिहास' असेही म्हटले जाते.
• उपयोजित इतिहास केवळ भूतकाळातील घटनांचे ज्ञान करून देत नाही, तर त्या ज्ञानाचा उपयोग आजच्या समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी आणि भविष्यकाळ सुधारण्यासाठी करतो.
• यात इतिहास, पुरातत्व, समाजशास्त्र, मानववंशशास्त्र अशा विविध क्षेत्रांतील तज्ञांचा सहभाग असतो.

• ऐतिहासिक स्थळांचे जतन: ऐतिहासिक वास्तू आणि स्थळांचे जतन करणे, त्यांची दुरुस्ती करणे आणि त्यांचे महत्त्व लोकांना सांगणे, जेणेकरून लोकांना इतिहासाची माहिती मिळेल आणि पर्यटनाला चालना मिळेल.
• संग्रहालये: संग्रहालये ऐतिहासिक वस्तू आणि कलाकृती जतन करून ठेवतात. हे ज्ञान लोकांना भूतकाळाबद्दल माहिती देतात.
• शहरी नियोजन: शहरांचे नियोजन करताना ऐतिहासिक ठिकाणे आणि वास्तू जतन करणे.
• वारसा पर्यटन: ऐतिहासिक स्थळांना भेट देण्यासाठी लोकांना प्रोत्साहित करणे, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला मदत होते.

थोडक्यात, उपयोजित इतिहास म्हणजे भूतकाळाचा उपयोग वर्तमान आणि भविष्य सुधारण्यासाठी करणे.

• उपयोजित इतिहास म्हणजे काय?