संकल्पना (Concept) म्हणजे एखाद्या वस्तू, घटना, विचार किंवा गुणधर्माबद्दलची आपल्या मनात तयार झालेली प्रतिमा किंवा कल्पना होय.

व्याख्या:

• संकल्पना म्हणजे सामान्य गुणधर्मांवर आधारित वर्गीकरण.
• संकल्पना म्हणजे अनुभव आणि ज्ञानावर आधारित विचार.
• संकल्पना म्हणजे एखाद्या गोष्टीला समजून घेण्याचा आणि परिभाषित करण्याचा मानसिक मार्ग.

संकल्पनांचे प्रकार:

1. मूर्त संकल्पना (Concrete Concepts): ज्या संकल्पनांना आपण स्पर्श करू शकतो किंवा पाहू शकतो, त्या मूर्त संकल्पना होत. उदाहरणार्थ: टेबल, खुर्ची.
2. अमूर्त संकल्पना (Abstract Concepts): ज्या संकल्पनांना आपण स्पर्श करू शकत नाही, केवळ অনুভবू शकतो, त्या अमूर्त संकल्पना होत. उदाहरणार्थ: प्रेम, न्याय.

संकल्पनांचे महत्त्व:

• संकल्पना आपल्याला माहिती व्यवस्थितपणे आयोजित करण्यास मदत करतात.
• संकल्पनांच्या आधारे आपण नवीन गोष्टी शिकतो आणि समजून घेतो.
• संकल्पना आपल्या भाषेचा आणि संवादाचा आधार आहेत.