शब्दयोगी अव्ययाच्या कालवाचक प्रकारात अ) कालदर्शक आणि ब) गतिवाचक या दोन्हीमध्ये 'पर्यंत' हा शब्द कसा काय येतो? उदाहरण द्या. एकाच प्रकारात का नाही येत?
शब्दयोगी अव्ययाच्या कालवाचक प्रकारात अ) कालदर्शक आणि ब) गतिवाचक या दोन्हीमध्ये 'पर्यंत' हा शब्द कसा काय येतो? उदाहरण द्या. एकाच प्रकारात का नाही येत?
गतिवाक-- ती गाडी ताशी शंभर किलोमीटर धाऊ शकते.
(उत्तर बरोबर आहे की चूक हे माहीत नाही).
शब्दयोगी अव्ययांमध्ये 'पर्यंत' हा शब्द कालवाचक प्रकारात कालदर्शक आणि गतिवाचक अशा दोन्ही उपप्रकारांमध्ये वापरला जातो. दोन्ही प्रकारांतील 'पर्यंत' च्या उपयोगात सूक्ष्म फरक आहे, त्यामुळे ते एकाच प्रकारात समाविष्ट केले जाऊ शकत नाही.
अ) कालदर्शक 'पर्यंत':
जेव्हा 'पर्यंत' हे शब्दयोगी अव्यय वेळेची सीमा दर्शवते, तेव्हा ते कालदर्शक असते. हे क्रिया कधी सुरू झाली आणि कधी संपली हे दर्शवते.
उदाहरण:
- मी संध्याकाळपर्यंत अभ्यास करेन.
- तो दुपारपर्यंत घरी परत येईल.
या वाक्यांमध्ये, 'पर्यंत' हे शब्द अभ्यास करण्याची आणि घरी परत येण्याची अंतिम वेळ दर्शवतात.
ब) गतिवाचक 'पर्यंत':
जेव्हा 'पर्यंत' हे शब्दयोगी अव्यय एखाद्या वस्तूची किंवा व्यक्तीची गती दर्शवते, तेव्हा ते गतिवाचक असते. हे ठिकाणाहून दुसरीकडे जाण्याची क्रिया दर्शवते.
उदाहरण:
- तो घरापर्यंत चालत गेला.
- ती शाळेपर्यंत धावत गेली.
या वाक्यांमध्ये, 'पर्यंत' हे शब्द घरापर्यंत चालण्याची आणि शाळेपर्यंत धावण्याची क्रिया दर्शवतात.
फरक:
- कालदर्शक 'पर्यंत' वेळेची अंतिम मर्यादा दर्शवते, तर गतिवाचक 'पर्यंत' स्थळापर्यंतची गती दर्शवते.
- कालदर्शक 'पर्यंत' क्रियेच्या समाप्तीचा काळ दर्शवते, तर गतिवाचक 'पर्यंत' क्रियेने व्यापलेले अंतर दर्शवते.
या सूक्ष्म फरकांमुळे 'पर्यंत' हे दोन्ही उपप्रकारांमध्ये वापरले जाते आणि ते एकाच प्रकारात समाविष्ट केले जाऊ शकत नाही.