1. इंदिरा गांधी राष्ट्रीय वृद्धावस्था पेंशन योजना (Indira Gandhi National Old Age Pension Scheme - IGNOAPS):

• हे काय आहे: ही योजना केंद्र सरकारद्वारे चालवली जाते. दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) वृद्ध नागरिकांना आर्थिक सहाय्य दिले जाते.
• पात्रता: अर्जदाराचे वय ६० वर्षांपेक्षा जास्त असावे आणि तो दारिद्र्यरेषेखालील असावा.
• किती पैसे मिळतात:
  • ६० ते ७९ वर्षे: दरमहा रु. २०० (केंद्र सरकार).
  • ८० वर्षे किंवा त्याहून अधिक: दरमहा रु. ५०० (केंद्र सरकार).
• अर्ज कसा करावा: ग्रामपंचायत किंवा तहसील कार्यालयात अर्ज करावा.

2. राज्य सरकार वृद्धावस्था पेंशन योजना (State Government Old Age Pension Scheme):

• हे काय आहे: ही योजना राज्य सरकारद्वारे चालवली जाते. ज्या वृद्ध नागरिकांना इतर कोणतीही पेंशन मिळत नाही, त्यांना आर्थिक सहाय्य दिले जाते.
• पात्रता:
  • महाराष्ट्र: अर्जदाराचे वय ६५ वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
  • उत्पन्न मर्यादा: रु. २१,००० (शहरी भागासाठी) आणि रु. १५,००० (ग्रामीण भागासाठी).
• किती पैसे मिळतात: राज्य सरकारनुसार पेंशनची रक्कम बदलते.
• अर्ज कसा करावा: तहसील कार्यालय किंवा समाज कल्याण विभागात अर्ज करावा.

3. ज्येष्ठ नागरिक विमा योजना (Senior Citizen Health Insurance Scheme):

• हे काय आहे: ही योजना वृद्ध नागरिकांना आरोग्य विमा संरक्षण देते.
• पात्रता: वय ६० वर्षांपेक्षा जास्त असावे.
• अर्ज कसा करावा: विमा कंपन्यांकडून माहिती मिळवा आणि ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन अर्ज करा.

4. राष्ट्रीय वयोश्री योजना (Rashtriya Vayoshri Yojana):

• हे काय आहे: गरीब वृद्ध नागरिकांना शारीरिक उपकरणे (walking sticks, wheelchairs) मोफत पुरवली जातात.
• पात्रता: दारिद्र्यरेषेखालील वृद्ध नागरिक.
• अर्ज कसा करावा: समाज कल्याण विभागात संपर्क साधा.

5. इतर योजना:

• शिधापत्रिका योजना: अन्नसुरक्षा योजनेअंतर्गत स्वस्त दरात धान्य.
• आरोग्य सेवा: सरकारी दवाखान्यात मोफत उपचार.

कुठे संपर्क साधावा:

• ग्रामपंचायत कार्यालय
• तहसील कार्यालय
• समाज कल्याण विभाग
• जिल्हाधिकारी कार्यालय