निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी शालेय अभ्यासक्रमानुसार पर्यावरणाचे महत्त्व थोडक्यात सांगा?
निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी शालेय अभ्यासक्रमानुसार पर्यावरणाचे महत्त्व थोडक्यात सांगा?
निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी पर्यावरणाचे महत्त्व:
पर्यावरण म्हणजे आपल्या सभोवतालची नैसर्गिक परिस्थिती. निसर्गाचे संतुलन राखण्यासाठी पर्यावरणाचे जतन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. शालेय अभ्यासक्रमामध्ये पर्यावरणाचे महत्त्व खालीलप्रमाणे सांगितले आहे:
- नैसर्गिक संसाधनांचे जतन:
नैसर्गिक संसाधने जसे की पाणी, हवा, माती, खनिजे आणि वनस्पती जीवनासाठी अत्यंत आवश्यक आहेत. यांचा योग्य वापर करणे आणि त्यांचे जतन करणे महत्त्वाचे आहे.
- पर्यावरणाची गुणवत्ता:
प्रदूषणामुळे हवा आणि पाणी दूषित होते, ज्यामुळे मानवी आरोग्यावर आणि जीवनावर नकारात्मक परिणाम होतो. प्रदूषण कमी करण्यासाठी उपाययोजना करणे आवश्यक आहे.
- जैविक विविधता:
पृथ्वीवर अनेक प्रकारचे प्राणी आणि वनस्पती आहेत. प्रत्येक सजीवाचे निसर्गात विशिष्ट महत्त्व आहे. जैविक विविधता टिकवून ठेवणे आवश्यक आहे, कारण यामुळे परिसंस्थेचे संतुलन राखले जाते.
- पर्यावरणाचे व्यवस्थापन:
पर्यावरणाचे व्यवस्थापन योग्य प्रकारे केल्यास नैसर्गिक आपत्ती टाळता येतात. जसे की पूर, दुष्काळ आणि भूस्खलन इ.
- सामाजिक आणि आर्थिक विकास:
पर्यावरणाचे रक्षण केल्याने सामाजिक आणि आर्थिक विकास साधता येतो. पर्यटन, शेती आणि इतर उद्योगांसाठी नैसर्गिक संसाधने महत्त्वाची आहेत.
पर्यावरणाचे रक्षण करण्यासाठी उपाय:
- वृक्षारोपण करणे आणि जंगले वाचवणे.
- पाण्याचा जपून वापर करणे.
- ऊर्जा वाचवण्यासाठी अपारंपरिक ऊर्जा स्रोतांचा वापर करणे.
- कचरा कमी करणे आणि पुनर्वापर करणे.
- रासायनिक खतांचा वापर कमी करणे.
पर्यावरणाचे संतुलन राखणे ही आपली जबाबदारी आहे.