
पर्यावरणीय शिक्षण
0
Answer link
पर्यावरणातील शिक्षणाची भूमिका महत्त्वाची आहे. त्याबद्दल काही माहिती खालीलप्रमाणे:
- जागरूकता आणि संवेदनशीलता: पर्यावरण शिक्षणामुळे लोकांना पर्यावरणाबद्दल जागरूकता येते. निसर्गाची काळजी घेणे आणि पर्यावरणाचे रक्षण करणे किती महत्त्वाचे आहे हे समजते.
- ज्ञान आणि आकलन: पर्यावरण शिक्षणामुळे विद्यार्थ्यांना आणि नागरिकांना पर्यावरणाचे ज्ञान मिळते. परिसंस्थेची (ecosystem) रचना,Function आणि मानवी कृतींचा (human activities) पर्यावरणावर होणारा परिणाम याबद्दल माहिती मिळते.
- दृष्टीकोन बदलणे: शिक्षणामुळे लोकांचा दृष्टिकोन बदलतो. ते पर्यावरणपूरक जीवनशैली (eco-friendly lifestyle) स्वीकारायला तयार होतात.
- समस्या निराकरण करण्याची क्षमता: पर्यावरण शिक्षण लोकांना पर्यावरणीय समस्या ओळखायला आणि त्या सोडवायला शिकवते. त्यामुळे, उपाय शोधण्याची क्षमता वाढते.
- सहभाग आणि जबाबदारी: पर्यावरण शिक्षण लोकांना पर्यावरण रक्षणासाठी सक्रिय (actively) सहभाग घेण्यास प्रोत्साहित करते. तसेच, त्यांची जबाबदारी वाढवते.
पर्यावरण शिक्षण, औपचारिक (formal) आणि अनौपचारिक (informal) अशा दोन्ही प्रकारे दिले जाते. शाळा, कॉलेज आणि विविध सामाजिक संस्था (social organizations) यामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
अधिक माहितीसाठी, तुम्ही खालील वेबसाइट्सला भेट देऊ शकता:
- पर्यावरण शिक्षण केंद्र (Centre for Environment Education)
- महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळ (Maharashtra Pollution Control Board)
8
Answer link
मानवी कृतींमुळे पर्यावरणाची घटलेली गुणवत्ता वाढविणे व पर्यावरणाची स्थिती सुधारणे या ध्येयांसाठी जाणीवपूर्वक केलेली कृती. पर्यावरणाच्या अवनतीमुळे सर्व सजीवांच्या अस्तित्वाला धोका निर्माण झाला आहे. त्यामुळे पर्यावरणतज्ज्ञ, अभ्यासक, शासक, प्रशासक, सामाजिक तसेच राजकीय कार्यकर्ते या समस्यांवर विचारविनिमय करीत आहेत. त्यातूनच पर्यावरण व्यवस्थापन ही संकल्पना पुढे आली आहे.