संयुक्त उद्यम (Joint Venture) म्हणजे दोन किंवा अधिक व्यक्ती किंवा संस्था एकत्र येऊन, विशिष्ट उद्दिष्टासाठी किंवा प्रकल्पासाठी भागीदारी करणे.

Ortwein, M., & Völzke, H. (2017). Joint Venture. Gabler Wirtschaftslexikon. https://wirtschaftslexikon.gabler.de/definition/joint-venture-34265

संयुक्त उद्यमाची काही वैशिष्ट्ये:

• भागीदारी: दोन किंवा अधिक पक्ष एकत्र येतात.
• विशिष्ट उद्दिष्ट: एक ठराविक ध्येय किंवा प्रकल्प असतो.
• जोखीम आणि नफा वाटून घेणे: सहभागी पक्ष जोखीम आणि नफा विभागून घेतात.
• ठराविक कालावधी: बहुतेक संयुक्त उद्यम एका विशिष्ट कालावधीसाठी असतात.

उदाहरण:

समजा, एक भारतीय कंपनी आणि एक जपानी कंपनी एकत्र येऊन भारतात नवीन वाहन उत्पादन युनिट सुरू करतात. यात दोन्ही कंपन्यांची भागीदारी असेल, त्यांची गुंतवणूक असेल आणि नफा-तोटा वाटून घेतील.

संयुक्त उद्यमाचे फायदे:

• नवीन बाजारपेठेत प्रवेश मिळवणे.
• खर्च आणि जोखीम विभागून घेणे.
• तंत्रज्ञान आणि कौशल्ये सामायिक करणे.

संयुक्त उद्यमाचे तोटे:

• व्यवस्थापनात अडचणी येऊ शकतात.
• भागीदारांमध्ये मतभेद होण्याची शक्यता असते.
• नफा वाटून घ्यावा लागतो.