Topic icon

पेशवाई

0
दुसऱ्या बाजीराव पेशव्याने इ. स. १८०२ साली वसईच्या तहाने तैनाती फौज स्वीकारली.
उत्तर लिहिले · 5/11/2021
कर्म · 720
0
महाराष्ट्राच्या इतिहासात पेशवाईचे महत्त्व आणि योगदान खालीलप्रमाणे आहे:

पेशवाईचा कालखंड: १७१३ ते १८१८

महत्व:

  • मराठा साम्राज्याच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा कालखंड.
  • छत्रपती शाहू महाराजांच्या काळात पेशव्यांनी प्रशासकीय आणि लष्करी कारभार सांभाळला.
  • पेशव्यांनी मराठा साम्राज्याचा विस्तार केला आणि मराठा साम्राज्याला एक मजबूत राजकीय शक्ती बनवले.

योगदान:

  1. राजकीय:
    • मराठा साम्राज्याचा विस्तार: पेशव्यांनी उत्तरेकडील राज्यांवर विजय मिळवून मराठा साम्राज्याची सीमा वाढवली.
    • मराठा साम्राज्याची मजबूत प्रशासकीय रचना तयार केली.
    • साम्राज्यात शांतता आणि सुव्यवस्था प्रस्थापित केली.
  2. लष्करी:
    • मराठा सैन्याला आधुनिक प्रशिक्षण दिले.
    • मराठा सैन्याची क्षमता वाढवली.
    • अनेक महत्त्वाच्या लढाया जिंकल्या.
  3. आर्थिक:
    • कृषी विकासाला प्रोत्साहन दिले.
    • व्यापार आणि उद्योगांना चालना दिली.
    • नवीन कर प्रणाली लागू केली.
  4. सांस्कृतिक:
    • कला आणि साहित्याला आश्रय दिला.
    • मंदिरे आणि स्मारके बांधली.
    • शिक्षण आणि संस्कृतीला प्रोत्साहन दिले.

पहिले पेशवे: बाळाजी विश्वनाथ विकिपीडिया

सर्वात महत्वाचे पेशवे: बाजीराव बल्लाळ ( पहिले बाजीराव ) विकिपीडिया

पेशवाईच्या काळात मराठा साम्राज्य आपल्या शिखरावर पोहोचले. परंतु, पेशव्यांच्या काही धोरणांमुळे मराठा साम्राज्याला उतरती कळा लागली आणि १८१८ मध्ये पेशवाई संपुष्टात आली.

उत्तर लिहिले · 17/3/2025
कर्म · 1040
0
महाराष्ट्राच्या इतिहासात पेशव्यांचे योगदान खालीलप्रमाणे:
  1. मराठा साम्राज्याची स्थापना आणि विस्तार:
    शिवाजी महाराजांनी स्थापन केलेल्या मराठा साम्राज्याला पेशव्यांनी खऱ्या अर्थाने पुढे नेले. त्यांनी मराठा साम्राज्याचा विस्तार भारतभर केला.
  2. राजकीय स्थिरता:
    पेशव्यांनी मराठा साम्राज्यात राजकीय स्थिरता आणली. त्यांनी शासनाचे योग्य व्यवस्थापन केले आणि त्यामुळे साम्राज्य अधिक सुरक्षित झाले.
  3. आर्थिक विकास:
    पेशव्यांनी व्यापार आणि उद्योगांना प्रोत्साहन दिले. त्यांनी नवीन कर प्रणाली लागू केली आणि त्यामुळे राज्याची आर्थिक स्थिती सुधारली.
  4. कला आणि संस्कृतीला प्रोत्साहन:
    पेशव्यांनी कला, साहित्य आणि संस्कृतीला आश्रय दिला. त्यांच्या काळात अनेक सुंदर मंदिरे आणि इमारती बांधल्या गेल्या.
  5. मराठा साम्राज्याची प्रतिष्ठा:
    पेशव्यांनी मराठा साम्राज्याची प्रतिष्ठा वाढवली. त्यांच्यामुळे मराठा साम्राज्य एक शक्तिशाली राज्य म्हणून ओळखले जाऊ लागले.

अधिक माहितीसाठी, आपण ही वेबसाइट पाहू शकता: पेशव्यांचा इतिहास

उत्तर लिहिले · 17/3/2025
कर्म · 1040
5
पेशवे हे शिवाजी महाराजांच्या अष्टप्रधान मंडळातील एक महत्वाचे पद - ‘पेशवे’ पेशवे म्हणजे पंतप्रधान. शिवाजीमहाराजांच्या राज्याभिषेकावेळी मोरोपंत पिंगळे पंतप्रधान होते. बाळाजी पेशव्यांच्या मृत्यूनंतर शाहू महाराजांच्या दरबारात पेशवे पदावरून वाद वाढू लागले. दरबारातील श्रीपतराव व अष्टप्रधानांनी हे पद (पेशवे) कोकणस्थांमध्ये न देण्याचा आग्रह धरला. पण शाहूमहाराजांनी स्वराज्याचा पेशवा म्हणून बाळाजी विश्वनाथ भट यांचा पुत्र विसाजी अर्थात बाजीराव यास पेशवे पद देण्याचे नक्की केले. बाजीरावांना पेशवे पद हे वंश परंपरेतून मिळाले नव्हते तर बाजीराव हा तरुण, युद्धनिपुण होता. तसेच बाळाजी विश्वनाथांबरोबर सतत राहिल्याने बाजीरावांना युद्धाचा तसेच राजकाराणाचा अनुभव प्राप्त झाला होता. म्हणून शाहू महाराजांना तोच पेशवे पदासाठी योग्य वाटला. १७ एप्रिल १७२० ला शाहूमहाराजांनी पेशवाईची वस्त्रे बाजीरांवाना बहाल केली.
उत्तर लिहिले · 14/1/2018
कर्म · 210095
1
पेशव्यांबद्दल माहितीसाठी मी तुम्हाला एक लिंक पाठवत आहे. www.wikiwand.com>पेशवे ह्या वेबसाइटवर आपल्याला त्यांची संपूर्ण माहिती मिळेल.
उत्तर लिहिले · 7/1/2018
कर्म · 5145