खाद्य तेल

सोयाबीन तेल खरेदी करताना, 'खुले' तेल (लूज ऑईल) घ्यावे की 'पॅक केलेले' (पॅक्ड ऑईल), असा प्रश्न अनेकांना पडतो. या दोन्ही प्रकारच्या तेलाचे फायदे आणि तोटे आहेत. कोणता पर्याय निवडायचा हे तुमच्या सोयीनुसार आणि गरजेनुसार ठरवावे लागते.

खुले सोयाबीन तेल:

• फायदे:
  • किंमत: पॅक केलेल्या तेलाच्या तुलनेत स्वस्त असू शकते.
  • ताजेपणा: काहीवेळा, तेल उत्पादक किंवा घाणीतून थेट घेतल्याने ताजे तेल मिळू शकते.
• तोटे:
  • गुणवत्ता: खुल्या तेलाच्या गुणवत्तेवर नियंत्रण ठेवणे कठीण असते. भेसळ होण्याची शक्यता असते.
  • स्वच्छता: खुल्या तेलामध्ये धूळ, माती किंवा इतर हानिकारक पदार्थ मिसळण्याची शक्यता असते.
  • साठवणूक: खुल्या तेलाची साठवणूक योग्य प्रकारे न केल्यास ते लवकर खराब होऊ शकते.

पॅक केलेले सोयाबीन तेल:

• फायदे:
  • गुणवत्ता: पॅक केलेल्या तेलाची गुणवत्ता प्रमाणित (certified) असते. त्यामुळे ते शुद्ध असण्याची शक्यता जास्त असते.
  • स्वच्छता: हे तेल कारखान्यात हवाबंद पद्धतीने पॅक केले जाते त्यामुळे ते स्वच्छ आणि सुरक्षित राहते.
  • साठवणूक: पॅकबंद असल्याने तेलाची साठवणूक करणे सोपे होते आणि ते जास्त काळ टिकते.
• तोटे:
  • किंमत: खुल्या तेलापेक्षा महाग असू शकते.
  • प्रक्रिया: काही कंपन्या तेल टिकवण्यासाठी त्यात रसायने (chemicals) वापरू शकतात.

निष्कर्ष:

जर तुम्हाला स्वस्त आणि ताजे तेल हवे असेल, तर तुम्ही खुले तेल घेऊ शकता. मात्र, ते घेताना तेल स्वच्छ आहे की नाही आणि ते योग्य ठिकाणी साठवले आहे की नाही, याची खात्री करा.

जर तुम्ही गुणवत्तेला आणि आरोग्याला प्राधान्य देत असाल, तर पॅक केलेले तेल घेणे अधिक चांगले आहे.

• प्रक्रिया: हे तेल तयार करताना तेलातील फक्त मोठे कण आणि अशुद्धता (Impurities) फिल्टर करून काढली जाते.
• नैसर्गिक गुणधर्म: तेलातील नैसर्गिक गुणधर्म, चव आणि रंग बऱ्याच अंशी टिकून राहतात.
• रासायनिक प्रक्रिया: यात रासायनिक प्रक्रिया (Chemical process) सहसा वापरली जात नाही.
• उदाहरण: Filtered Groundnut Oil (फिल्टर्ड शेंगदाणा तेल)

• प्रक्रिया: हे तेल तयार करताना उच्च तापमान आणि रासायनिक प्रक्रियांचा वापर केला जातो, ज्यामुळे तेलातील अशुद्धता, वास आणि रंग पूर्णपणे काढले जातात.
• नैसर्गिक गुणधर्म: रिफाईनिंगच्या प्रक्रियेत तेलातील काही नैसर्गिक गुणधर्म कमी होऊ शकतात.
• चव आणि रंग: या तेलाला स्वतःची अशी चव आणि रंग नसतो.
• उदाहरण: Refined Sunflower Oil (रिफाईन्ड सूर्यफूल तेल)

* सारांश:

फिल्टर्ड तेल कमी प्रक्रिया केलेले असते, त्यामुळे ते अधिक नैसर्गिक असते. रिफाईन्ड तेल जास्त प्रक्रिया केलेले असल्यामुळे ते दिसायला अधिक स्वच्छ आणि चवहीन असते.