
प्लास्टिक
0
Answer link
येथे काही पदार्थ आहेत जे नैसर्गिकरित्या लवकर विघटित होत नाहीत:
- प्लास्टिक: प्लास्टिक हे पेट्रोलियमपासून बनलेले सिंथेटिक पॉलिमर आहे. प्लास्टिकला नैसर्गिकरित्या विघटित व्हायला शेकडो वर्षे लागतात आणि काही प्रकारचे प्लास्टिक तर कधीच विघटित होत नाहीत.
- काच: काच हा वाळू, सोडा ऍश आणि चुनखडीपासून बनलेला एक अकार्बनिक, अmetallic पदार्थ आहे. काच अतिशय टिकाऊ असते आणि नैसर्गिकरित्या विघटित व्हायला खूप जास्त वेळ लागतो.
- धातू: धातू हे नैसर्गिकरित्या आढळणारे रासायनिक घटक आहेत जे टिकाऊ, तन्य आणि चमकदार असतात. काही धातू गंजू शकतात, पण बहुतेक धातू नैसर्गिकरित्या विघटित व्हायला खूप जास्त वेळ घेतात.
याव्यतिरिक्त, इतर अनेक पदार्थ आहेत जे नैसर्गिकरित्या लवकर विघटित होत नाहीत, जसे की रबर, सिरॅमिक्स आणि काही प्रकारचे कापड.
0
Answer link
प्लास्टिकची उत्पत्ती आणि शेवट खालीलप्रमाणे आहे:
उत्पत्ती:
- प्लास्टिक हे नैसर्गिक वायू, कोळसा आणि पेट्रोलियम ( crude oil) पासून तयार होते.
- सुरुवातीला नैसर्गिक वायू किंवा पेट्रोलियमपासून इथेन आणि प्रोपेन वायू मिळवले जातात.
- नंतर 'क्रॅकिंग' नावाच्या प्रक्रियेद्वारे इथेन आणि प्रोपेनचे लहान रेणू तयार केले जातात, ज्याला मोनोमर म्हणतात.
- पुढे, अनेक मोनोमर रेणू एकत्र करून मोठे पॉलिमर रेणू तयार होतात. या प्रक्रियेला पॉलिमरायझेशन म्हणतात.
- पॉलिमरमध्ये रंग आणि इतर आवश्यक घटक मिसळून प्लास्टिकचे विविध प्रकार तयार केले जातात.
शेवट:
- पुनर्वापर (Recycling): प्लास्टिक कचरा पुनर्वापर केंद्रांवर पाठवून त्याचे नवीन वस्तूमध्ये रूपांतरण करणे हा एक चांगला उपाय आहे.
- भस्मीकरण (Incineration): प्लास्टिक कचरा उच्च तापमानावर जाळल्यास ऊर्जा निर्माण होते, पण यामुळे प्रदूषण होऊ शकते.
- जमिनीत गाडणे (Landfilling): प्लास्टिक जमिनीत गाडणे हा सोपा उपाय आहे, पण प्लास्टिक विघटित होत नसल्याने तो पर्यावरणासाठी हानिकारक आहे.
- नैसर्गिक विघटन (Biodegradation): काही प्रकारचे प्लास्टिक नैसर्गिकरीत्या विघटित होऊ शकतात, पण यासाठी विशिष्ट वातावरण आणि वेळ लागतो.
प्लास्टिकचे दुष्परिणाम:
- प्लास्टिक विघटित होत नसल्यामुळे ते जमिनीत तसेच समुद्रात अनेक वर्षे टिकून राहते, ज्यामुळे प्रदूषण वाढते.
- समुद्रातील जीव प्लास्टिक खाल्ल्याने मरतात, कारण प्लास्टिक त्यांच्या पोटात साचून राहते.
- प्लास्टिक जाळल्याने विषारी वायू बाहेर पडतात, ज्यामुळे श्वसनाचे आणि आरोग्याचे गंभीर प्रश्न निर्माण होतात.
प्लास्टिकवरील उपाय:
- प्लास्टिकचा वापर कमी करणे.
- पुनर्वापर करणे.
- नैसर्गिक विघटन होणाऱ्या प्लास्टिकचा वापर करणे.
- कचरा योग्य ठिकाणी टाकणे.
20
Answer link
प्लास्टिकच्या पिशव्या बाळगणाऱ्यांवर आज 23 जूनपासून दंडात्मक कारवाईचा बडगा उगारला जाणार आहे. चला तर जाणून घेऊयात नेमकी बंदी कशावर आणि काय वगळले?
👉 _*बंदी कशावर?*_
▫ प्लास्टिकच्या पिशव्या
▪ प्लास्टिकचे चमचे, कप, ग्लास, स्ट्रॉ
▫ थर्माकोल ताट, ग्लास, वाट्या
▪ उत्पादने साठवण्यासाठी असलेली प्लास्टिकची आवरणे
▫ द्रवपदार्थ साठवण्यासाठी वापरण्यात येणारे प्लास्टिक
▪ अन्नपदार्थ साठवण्यासाठी वापरले जाणारे प्लास्टिक
▫ प्लास्टिक व थर्माकोलचे डेकोरेशन
👉 _*बंदी कशावर नाही?*_
▫ अर्धा लिटरच्या पाण्याच्या बाटल्या
▪ औषधांचे वेष्टण
▫ कृषी क्षेत्रातील सामान साठवण्यासाठीचे प्लास्टिक
▪ नर्सरीमध्ये वापरात असलेले प्लास्टिक
▫ अन्नधान्यासाठी 50 मायक्रॉनवरील पिशव्या
▪ 50 मायक्रॉनवरील दुधाच्या पिशव्या
▫ रेनकोट
▪ कच्चा माल साठवण्यासाठी वापरात असलेले प्लास्टिक
▫ टीव्ही, फ्रिजसारख्या उत्पादनांसाठी वापरले जाणारे थर्माकोल
▪ बिस्टिक, चिप्स, वेफर पुड्याची वेष्टणे
👉 _*बंदी कशावर?*_
▫ प्लास्टिकच्या पिशव्या
▪ प्लास्टिकचे चमचे, कप, ग्लास, स्ट्रॉ
▫ थर्माकोल ताट, ग्लास, वाट्या
▪ उत्पादने साठवण्यासाठी असलेली प्लास्टिकची आवरणे
▫ द्रवपदार्थ साठवण्यासाठी वापरण्यात येणारे प्लास्टिक
▪ अन्नपदार्थ साठवण्यासाठी वापरले जाणारे प्लास्टिक
▫ प्लास्टिक व थर्माकोलचे डेकोरेशन
👉 _*बंदी कशावर नाही?*_
▫ अर्धा लिटरच्या पाण्याच्या बाटल्या
▪ औषधांचे वेष्टण
▫ कृषी क्षेत्रातील सामान साठवण्यासाठीचे प्लास्टिक
▪ नर्सरीमध्ये वापरात असलेले प्लास्टिक
▫ अन्नधान्यासाठी 50 मायक्रॉनवरील पिशव्या
▪ 50 मायक्रॉनवरील दुधाच्या पिशव्या
▫ रेनकोट
▪ कच्चा माल साठवण्यासाठी वापरात असलेले प्लास्टिक
▫ टीव्ही, फ्रिजसारख्या उत्पादनांसाठी वापरले जाणारे थर्माकोल
▪ बिस्टिक, चिप्स, वेफर पुड्याची वेष्टणे
7
Answer link
होय. प्लास्टिकच्या पिशवीवर बंदी आहे. म्हणून कोणी दुकानदार प्लास्टिकच्या पिशवीतून सामान देत नाही. त्याऐवजी कागदी पिशवीतून सामान देतो. काही दुकानदार अशी पिशवीसुद्धा देत नाही व त्यासाठी ग्राहकालाच पिशवी आणायला सांगतो. येथे प्लास्टिक बॅग मिळणार नाही, सामानासाठी पिशवी घेऊन या असे बोर्डसुद्धा दुकानात लावलेले असतात.
0
Answer link
मला अचूक आकडेवारी देणे शक्य नाही, कारण पी.पी. (पॉलीप्रोपायलीन) बॅगचे दर अनेक घटकांवर अवलंबून असतात, जसे की:
- बॅगचा आकार आणि जाडी: लहान आणि पातळ बॅग स्वस्त असतात, तर मोठ्या आणि जाड बॅग जास्त महाग असतात.
- गुणवत्ता: उच्च प्रतीच्या बॅगसाठी जास्त पैसे लागतात.
- रंग आणि छपाई: रंगीत आणि छपाई असलेल्या बॅग साध्या बॅगपेक्षा महाग असतात.
- खरेदीची मात्रा: तुम्ही किती बॅग खरेदी करत आहात यावर दर अवलंबून असतो. जास्त प्रमाणात खरेदी केल्यास दर कमी मिळण्याची शक्यता असते.
- पुरवठादार: वेगवेगळ्या पुरवठादारांचे दर वेगवेगळे असू शकतात.
तुम्ही दर कसे तपासू शकता?
- स्थानिक प्लास्टिक उत्पादन विक्रेते: तुमच्या शहरातील किंवा जिल्ह्यातील प्लास्टिक उत्पादन आणि विक्री करणाऱ्या दुकानांमध्ये चौकशी करा.
- ऑनलाईन बाजारपेठ: इंडियामार्ट (https://www.indiamart.com/) किंवा तत्सम वेबसाईटवर तुम्हाला विविध पुरवठादार आणि त्यांच्या किमतींची माहिती मिळू शकेल.
- थोक व्यापारी: तुमच्या जवळपासच्या मोठ्या बाजारपेठेत प्लास्टिकच्या वस्तूंचे मोठे व्यापारी (Wholesalers) असतील, त्यांच्याकडून तुम्हाला चांगले दर मिळू शकतात.
टीप: किमती विचारताना बॅगचा आकार, जाडी आणि तुम्हाला किती नग हवे आहेत, याची माहिती नक्की द्या.