Topic icon

मानवी शरीर रचना

0
पुरुषाच्या प्रायव्हेट पार्टच्या दोन्ही बाजूला दोन बारीक गोळ्या असतात, त्याला काय म्हणतात?

पुरुषाच्या प्रायव्हेट पार्टच्या दोन्ही बाजूला दोन बारीक गोळ्या असतात, त्यांनाTesticles (वृषण) म्हणतात.

Testicles (वृषण):

  • वृषण हे पुरुष प्रजनन प्रणालीचा एक भाग आहे.
  • हे अंडाकृती आकाराचे अवयव आहेत जे अंडकोश नावाच्या त्वचेच्या थैलीमध्ये असतात.
  • वृषणाचे मुख्य कार्य टेस्टोस्टेरॉन (Testosterone) नावाचे पुरुष सेक्स हार्मोन तयार करणे आणि शुक्राणू तयार करणे आहे.

इतर माहिती:

  • शुक्राणू (Sperm): शुक्राणू हे पुरुष पुनरुत्पादन पेशी आहेत, जे स्त्रीच्या अंड्याला fertilize करतात आणि गर्भधारणा करतात. Plannedparenthood.org
उत्तर लिहिले · 13/5/2025
कर्म · 2220
0
शरीरामध्ये ७० टक्के पाणी असून जखम झाल्यास पाणी का निघते?

उत्तर:

शरीरात 70% पाणी असतं आणि जखम झाल्यास पाणी निघण्याचे कारण खालीलप्रमाणे आहे:

  • शरीरातील पाण्याचे प्रमाण: मानवी शरीरात सुमारे 55% ते 78% पाणी असतं. हे पाणी पेशी, रक्त आणि इतर शारीरिक द्रव्यांमध्ये विखुरलेले असते.
  • जखमेमुळे होणारे नुकसान: जखम झाल्यास, त्वचेच्या पेशी आणि रक्तवाहिन्या तुटतात. यामुळे रक्त आणि पेशींमधील पाणी बाहेर येऊ लागतं.
  • द्रव ऱ्हासाची भरपाई: जखम बरी होत असताना, शरीर त्या भागातील द्रव ऱ्हासाची भरपाई करण्याचा प्रयत्न करतं. त्यामुळे आसपासच्या भागातून पाणी जखमेच्या ठिकाणी जमा होतं आणि ते बाहेर पडतं.
  • लिम्फ (Lymph) नावाचा द्रव: जखमेतून बाहेर येणारा द्रव लिम्फ नावाचा असू शकतो. लिम्फ हा रंगहीन द्रव असतो, जो ऊतींमधून (tissues) वाहतो आणि रक्ताभिसरण प्रणालीमध्ये परत येतो.

जखमेतून येणारे पाणी हे रक्त, लिम्फ आणि पेशींमधील पाण्याचे मिश्रण असते.

अधिक माहितीसाठी:

अचूकता:

उत्तर लिहिले · 3/3/2025
कर्म · 2220
0
मानवी शरीरात हाडे असतात?
206 हाडे ही प्रौढ मनुष्यात आढळतात.
उत्तर लिहिले · 12/12/2024
कर्म · 120
3
शरीरातील कोणता भाग जळत नाही?
बहुतेकदा हात आणि पायांची परिधीय हाडे शरीराच्या मध्यभागी, जिथे सर्वाधिक चरबी असते तितक्या तीव्रतेने जळत नाहीत.

दहन केल्यावर मनुष्याची हाडे जळतात. बहुतेक सर्व हाडांची राख होते. पण तोपर्यंत लाकडे जर पूर्ण विझली असतील तर जी मोठी हाडे असतात त्यांचा आतील काही भाग तसाच राहू शकतो.

दुसरे म्हणजे सर्व जळून गेल्यावर ज्या पोझिशन मध्ये माणसाला ठेवलेला असतो त्याच स्थितीत त्या जळलेल्या हाडांची राख बऱ्याच वेळा त्याच आकारात राहते पण त्याला हलवले तर ती राख एकदम पडते. लाकडाचेही तसेच होते त्यामुळे जळत नाहीत असा गैरसमज होऊ शकतो. कदाचित लाकडे कमी असतील तर कुठलाही भाग जळाल्या शिवाय राहू शकतो.

मी हे सर्व माझ्या आईच्या अस्थी गोळा केल्या त्यावेळी प्रत्यक्ष अनुभवलेले आहे. तिच्या फक्त गुढग्याची एक वाटी थोडीशी न जळता राहिली होती.
उत्तर लिहिले · 2/12/2022
कर्म · 53750
0
आपल्या हाडांमध्ये किती भार असतो आणि तो आपल्याला जाणवत का नाही?

माणसाच्या हाडांमध्ये (Bones) अंदाजे 31% पाणी, 58% खनिजे (Minerals) आणि 11% सेंद्रिय पदार्थ (Organic matter) असतात. खनिजांमध्ये प्रामुख्याने कॅल्शियम फॉस्फेट (Calcium phosphate) असते, ज्यामुळे हाडांना कडकपणा मिळतो.

हाडांचा भार आपल्याला जाणवत नाही, कारण:

  • सातत्य (Continuity): हाडे आपल्या शरीराचा অবিচ্ছেদ্য भाग आहेत आणि ती सतत आपल्या शरीराचा भार सहन करत असतात. त्यामुळे आपल्याला विशेष जाणीव होत नाही.
  • verteilt भार (Distributed weight): हाडांवरील भार समान रीतीने वितरीत झालेला असतो. सांधे (Joints) आणि स्नायू (Muscles) भार विभागून घेतात, त्यामुळे हाडांवर जास्त ताण येत नाही.
  • तंत्रिका पेशी (Nerve cells): हाडांमध्ये तंत्रिका पेशी (Nerve cells) असतात, पण त्यांची संख्या कमी असते. त्यामुळे वेदना (Pain) किंवा इतर संवेदना (Sensations) कमी प्रमाणात जाणवतात.

हाडांमधील खनिजे आणि पाणी यांचे प्रमाण बदलू शकते, ज्यामुळे हाडांची घनता (Density) कमी-जास्त होते.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 2220
0
कोणते अवयव लवकर कमकुवत होतात?

माणसाचे शरीर एक गुंतागुंतीचे यंत्र आहे आणि प्रत्येक अवयव त्याचे कार्य सुरळीतपणे पार पाडण्यासाठी महत्वाचा आहे. काही अवयव विशिष्ट कारणांमुळे लवकर कमकुवत होऊ शकतात.

लवकर कमकुवत होणारे काही अवयव:

  • डोळे: वाढत्या वयानुसार दृष्टी कमी होणे किंवा मोतीबिंदू (cataract) आणि ग्लॉकोमा (glaucoma) सारख्या समस्या उद्भवू शकतात.
    NIH

  • हाडे: ऑस्टिओपोरोसिस (osteoporosis) मुळे हाडे ठिसूळ आणि कमकुवत होतात, ज्यामुळे फ्रॅक्चरचा धोका वाढतो.
    NIH

  • सांधे: संधिवात (arthritis) सांध्यांमध्ये वेदना आणि जळजळ निर्माण करू शकते, ज्यामुळे त्यांची लवचिकता कमी होते.
    CDC

  • हृदय: उच्च रक्तदाब, उच्च कोलेस्ट्रॉल आणि इतर हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी समस्यांमुळे हृदय कमकुवत होऊ शकते.
    American Heart Association

  • फुफ्फुसे: धूम्रपान आणि प्रदूषणामुळे फुफ्फुसांची क्षमता कमी होऊ शकते, ज्यामुळे श्वास घेणे कठीण होते.
    American Lung Association

  • मेंदू: स्मरणशक्ती कमी होणे, निर्णय घेण्यास त्रास होणे आणि अल्झायमर (Alzheimer's) सारख्या समस्या वाढत्या वयानुसार सामान्य आहेत.
    Alzheimer's Association

हे अवयव लवकर कमकुवत होण्याची अनेक कारणे आहेत, ज्यात आनुवंशिकता, जीवनशैली आणि पर्यावरणीय घटक यांचा समावेश होतो.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 2220
2
मानवी शरीरातील सर्वात लांब पेशी कोणती?
चेतापेशी (neuron) ही मानवी शरीरातील सर्वात लांब पेशी आहे.


 


एका सर्वसाधारण चेतापेशीचे तीन अवयव असतात मुख्य शरीर (सोमा),चेतातंतू आणि चेताक्ष. चेतापेशीचा विकास होत असतानाच्या अवस्थेमध्ये चेतातंतू आणि चेताक्ष, हे वेगवेगळे दाखवता येत नाहीत त्या अवस्थेमध्ये त्यांना एकत्रितपणे "चेतागर्भ" असे म्हणतात. चेतातंतू हे नावाप्रमाणेच तंतूमय असतात आणि ते चेतापेशीच्या मुख्य शरीराला जोडलेले असतात. त्यांची लांबी शेकडो मायक्रोमिटर एवढी असू शकते. चेतातंतू हे एकसलग नसतात, त्यांचे अनेक ठिकाणी विभाजन झालेले असते, अशा विभाजनामुळे त्यांचा आकार एखाद्या वृक्षासारखा दिसतो. चेताक्ष हा चेतापेशीच्या मुख्य शरीराला जोडलेला दंडगोलाकार भाग असतो. मुख्य शरीर आणि चेताक्षाच्या जोडणीच्या जागेला चेताधार म्हणतात. चेताक्षाची लांबी मनुष्यामध्ये जास्तीत-जास्त १ मीटर एवढी असू शकते (इतर काही प्राण्यांमध्ये याहीपेक्षा लांब चेताक्ष सापडतात). चेतापेशीच्या मुख्य शरीराला अनेक चेतातंतू जोडलेले असतात, परंतु चेताक्ष एकच असतो. अर्थात या एकाच चेताक्षाच्या शेकडो शाखा असू शकतात. एका चेतापेशीच्या दुसरीशी असलेल्या विद्युत जोडणीला "चेतन बिंदू" असे म्हणतात. चेतापेशींमधील संदेशवहन चेतन बिंदू मार्फत होते, सहसा एका चेतापेशीच्या चेताक्षातून दुसरीच्या चेतातंतू मध्ये हे संदेश पाठवले जातात. अर्थात या नियमाला काही अपवाद आहेत, उदाहरणार्थ काही चेतापेशींमध्ये चेतातंतू नसतात तसेच काहींमध्ये चेताक्ष नसतो, अशा परिस्थिती मध्ये "चेताक्ष ते चेताक्ष" किंवा "चेतातंतू ते चेतातंतू" अशी जोडणी असू शकते. 
उत्तर लिहिले · 18/8/2022
कर्म · 44255