वैद्यकीय सल्ला
डॉक्टरांना विचारण्यासाठी काही प्रश्न:
- माझ्या लक्षणांचे कारण काय असू शकते?
- मला कोणत्या चाचण्या कराव्या लागतील?
- या चाचण्यांचा उद्देश काय आहे?
- उपचाराचे पर्याय काय आहेत?
- उपचाराचे फायदे आणि तोटे काय आहेत?
- उपचाराचा खर्च किती येईल?
- उपचार किती काळ चालेल?
- जीवनशैलीत काय बदल करावे लागतील?
- मी घरी स्वतःची काळजी कशी घेऊ शकतो?
- लक्षणे आणखी वाढल्यास काय करावे?
- या स्थितीतून बरे होण्याची शक्यता काय आहे?
- मी माझ्या दैनंदिन कामांवर लक्ष केंद्रित करू शकेन का?
- या आजाराचा माझ्या कुटुंबावर काही परिणाम होईल का?
हे काही सामान्य प्रश्न आहेत जे तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना विचारू शकता. तुमच्या विशेष गरजेनुसार तुम्ही आणखी प्रश्न विचारू शकता.
टीप: ही फक्त एक सामान्य प्रश्नावली आहे. तुमच्या डॉक्टरांशी बोलताना तुमच्या विशिष्ट आरोग्यविषयक चिंता आणि गरजेनुसार प्रश्न विचारा.
नर्सला विचारता येतील असे दोन प्रश्न:
-
माझ्या औषधांबद्दल (Medicines) माहिती:
मला देण्यात येणाऱ्या औषधांची नावे काय आहेत? ती कशासाठी आहेत? आणि त्याचे काही दुष्परिणाम (Side effects) आहेत का?
-
माझ्या प्रकृतीबद्दल (Health Condition) माहिती:
माझ्या प्रकृतीत सुधारणा कधीपर्यंत अपेक्षित आहे? आणि घरी गेल्यावर मला कोणत्या गोष्टींची काळजी घ्यावी लागेल?
तुम्ही डॉक्टरांना भेटायला जाण्यापूर्वी एक प्रश्नावली तयार करणे खूपच उपयुक्त ठरू शकते. यामुळे तुम्हाला तुमच्या समस्या व्यवस्थित मांडता येतात आणि डॉक्टरांनाही तुमच्या तब्येतीबद्दलची माहिती मिळण्यास मदत होते. येथे एक नमुना प्रश्नावली दिली आहे:
वैयक्तिक माहिती:
तुमचे नाव:
तुमचे वय:
लिंग:
संपर्क क्रमांक:
मुख्य समस्या:
तुम्ही डॉक्टरांकडे येण्याचे कारण काय आहे?
तुम्हाला काय त्रास होत आहे?
हा त्रास तुम्हाला कधीपासून होत आहे?
त्रासाची तीव्रता किती आहे? (उदा. सौम्य, मध्यम, गंभीर)
दिवसातील कोणत्या वेळेस तुम्हाला जास्त त्रास होतो?
असा त्रास वाढण्याची कारणे काय आहेत?
तुम्ही या त्रासासाठी काही उपाय केले आहेत का? (उदा. औषधे, घरगुती उपचार)
इतर शारीरिक समस्या:
तुम्हाला उच्च रक्तदाब (High Blood Pressure), मधुमेह (Diabetes), हृदयविकार (Heart Disease) किंवा इतर काही गंभीर आजार आहेत का?
तुम्ही पूर्वी कधी शस्त्रक्रिया (Surgery) केली आहे का?
तुम्हाला कोणती औषधे चालू आहेत?
तुम्हाला कोणत्याही गोष्टीची ऍलर्जी (Allergy) आहे का?
कौटुंबिक इतिहास:
तुमच्या कुटुंबात कोणाला गंभीर आजार आहेत का? (उदा. कर्करोग, मधुमेह, हृदयविकार)
जीवनशैली:
तुम्ही धूम्रपान (Smoking) करता का?
तुम्ही मद्यपान (Alcohol consumption) करता का?
तुम्ही नियमित व्यायाम करता का?
तुमच्या झोपण्याची पद्धत काय आहे?
तुम्ही काय खाता?
महिलांसाठी अतिरिक्त प्रश्न:
तुम्हाला मासिक पाळी नियमित येते का?
तुम्ही गर्भवती (Pregnant) आहात का?
तुम्ही गर्भनिरोधक (Contraceptives) वापरता का?
इतर प्रश्न:
तुम्हाला या त्रासाव्यतिरिक्त आणखी काही समस्या आहेत का, ज्या डॉक्टरांना सांगण्याची गरज आहे?
टीप: ही फक्त एक नमुना प्रश्नावली आहे. तुमच्या गरजेनुसार तुम्ही यात बदल करू शकता.
सर्वात आधी, डॉक्टरांनी तपासणी केल्यानंतर दिलेला सल्ला आणि औषधोपचार योग्यरित्या पाळा. तरीसुद्धा, सापाच्या चाव्यानंतर आणि सलाईन लावल्यानंतर येणारी सूज कमी होण्यासाठी काही गोष्टी लक्षात घेणे आवश्यक आहे:
- घोणस चावल्यानंतरची सूज: घोणसाच्या चाव्यानंतर येणारी सूज ही विषामुळे (venom) आणि त्या भागातील tissue damage मुळे येऊ शकते. ही सूज कमी व्हायला काही आठवडे लागू शकतात.
- सलाईन लावल्यानंतरची सूज: सलाईन लावल्यानंतर हातावर आलेली सूज ही intravenous fluid च्या leakage मुळे येऊ शकते.
सूज कमी होण्यासाठी उपाय:
- गरम पाण्याचे शेक: ज्या ठिकाणी सूज आहे, त्या भागाला दिवसातून 2-3 वेळा गरम पाण्याने शेक द्या.
- मालिश: हळूवार हाताने सूजलेल्या भागावर मालिश करा, ज्यामुळे रक्तप्रवाह सुधारतो.
- पुरेशी विश्रांती: ज्या अवयवाला सूज आहे, त्याला पुरेसा आराम द्या. जास्त हालचाल टाळा.
- डॉक्टरांचा सल्ला: नियमितपणे डॉक्टरांना भेटून त्यांना आपल्या प्रगतीबद्दल माहिती द्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसार औषधोपचार घ्या.
टीप: कोणतीही नवीन समस्या आढळल्यास त्वरित डॉक्टरांशी संपर्क साधा.