Topic icon

समुपदेशन

1
"आत्म्याची साद असते तोच नसेल तर गोगाटच" या विधानाचा अर्थ असा आहे की, जिथे आत्म्याचा (अंत:करणाचा, प्रेमाचा, किंवा सत्त्वाचा) सहभाग नाही, तिथे फक्त गोंधळ, आवाज किंवा बाह्य आडंबर उरतं. याचा गाभा असा आहे की, जर एखाद्या कृतीत, नात्यात किंवा विचारात अंतःकरण, शुद्ध भावना किंवा प्रामाणिकता नसेल, तर ती कृती फक्त वरवरची, पोकळ आणि निरर्थक वाटते. त्यामुळे प्रत्येक कृतीत मनापासून असलेली खरी साद महत्त्वाची आहे. हे विधान आपल्याला जीवनात प्रामाणिकपणे आणि अंतःकरणाने वागण्याचा संदेश देते.
उत्तर लिहिले · 22/1/2025
कर्म · 53715
0

समुपदेशनाची (Counselling) सुरुवात कार्ल रॉजर्स (Carl Rogers) या मानसशास्त्रज्ञांनी केली.

कार्ल रॉजर्स यांनी 'व्यक्ती-केंद्रित' (Person-Centered) दृष्टिकोन विकसित केला, ज्यामुळे समुपदेशन क्षेत्रात नविनता आली.

त्यांनीClient-centered therapy चा विकास केला.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980
0

माफ करा, मला तुमचा प्रश्न समजला नाही. कृपया तुमचा प्रश्न अधिक स्पष्टपणे विचाराल?

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980
0


समुपदेशन

म्हणजे लाभार्थीची समस्या सोडवण्यासाठी समुपदेशक व लाभार्थी या दोघांमध्ये मैत्रीपूर्ण वातावरण व सामंजस्याने होणारे हेतुपूर्वक संभाषण होय.समुपदेशन ही एक मानसशास्त्रीय प्रक्रिया असून त्याचा लाभार्थी आणि समुपदेशक या दोघांच्याही मानसिकतेवर परिणाम होतो. तसेच दोघेही परस्परांच्या मानसिकतेवर परिणाम करीत असतात .त्या मुळे लाभार्थीत बदल होऊन तो स्वताच्या समस्या स्वतः सोडवण्यास समर्थ होतो.
समुपदेशन प्रक्रिया - लाभार्थीच्या समस्येनुसार आणि तिच्या व्यक्तिमत्त्वानुसार प्रत्येक टप्प्यातील तपशील बदलेल परंतु टप्प्यांचा ठरलेला क्रम बदलणार नाही

१ पहिला टप्पा - लाभार्थीशी संबंध प्रस्थापित करणे.

२ दुसरा टप्पा - समस्येचे निदान व विश्लेषण करणे .

३ तिसरा टप्पा - लाभार्थित योग्य ते बदल करणे .

समुपदेशन प्रक्रीयेतील नितीमुल्य -

१ गुप्तता

२ लाभार्तीत भेदाभेद न करणे

३ नैतिकतेच्या बंधनाचे पालन करणे

४ कायमस्वरूपी मत न बनविणे

५ नोंदी ठेवणे

समुपदेशनातील सूक्ष्म कौशल्य -

१ तदनुभूती

२ ऐकणे

३ माहिती देणे

४ प्रश्न विचारणे

५ सुचविणे

६ काढून घेणे ,बोलते करणे

७ आव्हान देणे

८ आधार देणे

९ पुढे नेहेने समुपदेशन प्रक्रियेची मुलभूत तत्व* 1) स्वीकार तत्व 2) आदराचे तत्व 3) परवानगीचे तत्व


उत्तर लिहिले · 18/8/2023
कर्म · 53715
0

समुपदेश (Counseling) म्हणजे एक व्यावसायिक आणि समुपदेशक यांच्यातील संबंध आहे, ज्यात समुपदेशक व्यक्तीला तिच्या समस्यांवर तोडगा काढण्यासाठी मार्गदर्शन करतो.

समुपदेशनाची व्याख्या:

  • समुपदेशन म्हणजे वैयक्तिक, सामाजिक किंवा मानसिक समस्यांनी त्रस्त असलेल्या व्यक्तीला मदत करण्यासाठी दिलेले मार्गदर्शन.
  • समुपदेशन एक अशी प्रक्रिया आहे, ज्यात समुपदेशकClient च्या भावना, विचार आणि वर्तणूक बदलण्यास मदत करतो.
  • समुपदेशन हे दोन व्यक्तींमधील समोरासमोरचे संभाषण आहे, ज्यात समुपदेशकClient ला सुरक्षित आणि गोपनीय वातावरणात मार्गदर्शन करतो.

समुपदेशनाचे प्रकार:

  • वैयक्तिक समुपदेशन (Individual Counseling)
  • समूह समुपदेशन (Group Counseling)
  • वैवाहिक समुपदेशन (Marital Counseling)
  • कुटुंब समुपदेशन (Family Counseling)
  • व्यवसाय मार्गदर्शन (Career Counseling)

समुपदेशनाचे फायदे:

  • आत्म-जागरूकता वाढते.
  • समस्या सोडवण्याची क्षमता सुधारते.
  • नकारात्मक भावनांवर नियंत्रण मिळवता येतो.
  • संबंध सुधारण्यास मदत होते.
  • आत्मविश्वास वाढतो.

अधिक माहितीसाठी काही उपयुक्त वेब लिंक्स:

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980
0

जर तुमच्या गर्लफ्रेंडच्या आईने तुम्हाला ब्लॉक केले असेल, तर त्यांना खुश करण्यासाठी तुम्ही काही गोष्टी करू शकता:

  1. शांत राहा आणि विचार करा: सर्वप्रथम, शांत राहा आणि विचार करा की असे का घडले. तुमच्या बोलण्यातून किंवा वागण्यातून काही चूक झाली आहे का? याचा विचार करा.

  2. कारण शोधा: तिच्या आईने तुम्हाला ब्लॉक करण्याचे कारण काय असू शकते, हे शोधण्याचा प्रयत्न करा. काही गैरसमज झाला आहे का?

  3. तुमच्या गर्लफ्रेंडची मदत घ्या: या स्थितीत, तुमच्या गर्लफ्रेंडची मदत घेणे उत्तम राहील. तिला तुमच्या भावना समजावून सांगा आणि तिच्या आईशी बोलण्यास सांगा.

  4. प्रत्यक्ष भेट: जर शक्य असेल, तर तिच्या आईला प्रत्यक्ष भेटा आणि तुमच्या भावना व्यक्त करा. त्यांना सांगा की तुम्ही त्यांच्या मुलीची काळजी घेण्यास किती गंभीर आहात.

  5. पत्राद्वारे संवाद: तुम्ही एक भावनिक पत्र लिहून तुमच्या भावना व्यक्त करू शकता. पत्रात, तुमच्याकडून झालेल्या चुकीची माफी मागा आणि त्यांना खात्री द्या की तुम्ही यापुढे असे काही करणार नाही ज्यामुळे त्यांना वाईट वाटेल.

  6. वेळ द्या: काही वेळा, गोष्टी ठीक होण्यासाठी वेळ लागतो. त्यामुळे, त्यांना थोडा वेळ द्या आणि संयम ठेवा.

  7. स्वतःमध्ये सुधारणा करा: जर तुमच्यात काही कमतरता असतील, तर त्या सुधारण्याचा प्रयत्न करा. तुमच्या वागण्यात आणि बोलण्यात सकारात्मक बदल आणा.

  8. इतरांची मदत घ्या: तुम्ही तुमच्या कॉमन मित्रांच्या मदतीने तिच्या आईपर्यंत तुमचा संदेश पोहोचवू शकता.

  9. सकारात्मक दृष्टिकोन: नेहमी सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवा आणि प्रयत्न करत राहा.

टीप: प्रत्येक व्यक्ती आणि परिस्थिती वेगळी असते, त्यामुळे यापैकी काही उपाय तुमच्यासाठी काम करू शकतात, तर काही नाही.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980
0

सुचरिताबाईंना नलिनी उषा वहिनींनी दिलेला सल्ला खालीलप्रमाणे होता:

  • आत्मविश्वास ठेवा: नलिनी उषा वहिनींनी सुचरिताबाईंना स्वतःवर विश्वास ठेवण्यास सांगितले. त्या म्हणाल्या की त्या एक सक्षम स्त्री आहेत आणि कोणतीही परिस्थिती हाताळू शकतात.
  • धैर्य ठेवा: त्यांनी सुचरिताबाईंना धीर धरण्यास आणि खंबीर राहण्यास सांगितले. कोणतीही अडचण आली तरी खचून न जाता त्यावर उपाय शोधण्याचा सल्ला दिला.
  • सकारात्मक दृष्टिकोन: नलिनी उषा वहिनींनी सुचरिताबाईंना सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवण्यास सांगितले. नकारात्मक विचार टाळण्याचा आणि चांगल्या गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करण्याचा सल्ला दिला.
  • स्वतःची काळजी घ्या: त्यांनी सुचरिताबाईंना स्वतःच्या आरोग्याची आणि आनंदाची काळजी घेण्यास सांगितले. स्वतःसाठी वेळ काढणे आणि आवडत्या गोष्टी करणे महत्त्वाचे आहे, असे त्या म्हणाल्या.

हा सल्ला सुचरिताबाईंना कठीण परिस्थितीत मदत करण्यासाठी होता.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 980