भगवत गीता

तत्वज्ञानाचा अभ्यास करण्यासाठी भगवतगीतेतील काही भाग विशेष महत्त्वाचे आहेत. संपूर्ण भगवतगीतेमध्येचMan आहे तत्वज्ञान भरलेले आहे, तरीही काही विशिष्ट अध्याय आणि श्लोक तुम्हाला अधिक मदत करू शकतील.

कर्म, अकर्म आणि विकर्म - भगवतगीतेतील संकल्पना

भगवतगीतेत कर्म, अकर्म आणि विकर्म या तीन महत्वाच्या संकल्पना आहेत. या तीन शब्दांचा अर्थ आणि त्यातील फरक समजून घेणे आवश्यक आहे.

1. कर्म:

• कर्म म्हणजे कोणतीही कृती.
• आपण जे काही करतो, बोलतो, विचार करतो ते सर्व कर्म आहे.
• कर्म हे बंधनकारक असू शकते. फळाची अपेक्षा ठेवून केलेले कर्म बंधन निर्माण करते.

2. अकर्म:

• अकर्म म्हणजे कर्म न करणे नव्हे, तर कर्म करूनही त्याच्या फळाच्या बंधनात न अडकणे.
• निष्काम कर्म करणे म्हणजे अकर्म.
• फळाची अपेक्षा न करता कर्म करणे, कर्म करतेवेळी आसक्ती न ठेवणे म्हणजे अकर्म.

3. विकर्म:

• विकर्म म्हणजे निषिद्ध कर्म किंवा नकारात्मक कर्म.
• जे कर्म शास्त्रानुसार नाही, जे समाजासाठी हानिकारक आहे, ते विकर्म.
• उदाहरणार्थ, हिंसा करणे, चोरी करणे, इत्यादी.

गीतेतील उपदेश:

भगवतगीतेत भगवान श्रीकृष्ण अर्जुनाला निष्काम कर्मयोगाचा उपदेश करतात. ते म्हणतात,

कर्मण्येवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचन।

अर्थ: कर्म करणे हे आपले कर्तव्य आहे, फळाची अपेक्षा करणे नाही.

तात्पर्य:

याचा अर्थ असा की आपण आपले कर्म प्रामाणिकपणे आणि निष्ठेने केले पाहिजे, परंतु त्यातून मिळणाऱ्या फळाची चिंता करू नये. फळाची आसक्ती आपल्याला बांधते, तर निष्काम कर्म आपल्याला मुक्तीकडे नेते.

अधिक माहितीसाठी:

1. कर्म आणि पुनर्जन्म सिद्धांत (इंग्रजी)
2. भगवतगीतेतील कर्मयोगाबद्दल माहिती (इंग्रजी)

गीतासार, ज्याला भगवतगीतेचा सार किंवा सारांश म्हणतात, तो महात्मा गांधी यांनी लिहिला आहे.

महात्मा गांधींनी भगवतगीतेतील शिकवणुकींचे सार 'अनासक्ती योग' या नावाने गुजराती भाषेत लिहिले, ज्याचा अर्थ ' Detachment' असा होतो. त्यांनी भगवतगीतेतील मुख्य कल्पना आणि संदेश त्यांच्या लेखनातून लोकांपर्यंत पोहोचवला.

अधिक माहितीसाठी, तुम्ही खालील लिंकला भेट देऊ शकता:

• गीतासार - महात्मा गांधी