आधुनिक भारतातील शेतकरी कामगार चळवळीचे काही महत्त्वाचे परिणाम खालीलप्रमाणे आहेत:

• राजकीय जागृती आणि सहभाग: या चळवळींमुळे शेतकरी आणि कामगार यांच्यात राजकीय जाणीव जागृत झाली. त्यांनी आपल्या हक्कांसाठी आवाज उठवण्यास सुरुवात केली आणि राजकीय प्रक्रियेत सक्रिय सहभाग घेतला.
• सामूहिक सौदेबाजीची क्षमता: शेतकरी आणि कामगार संघटनांच्या माध्यमातून संघटित झाल्यामुळे त्यांची सरकार आणि मालकांशी सामूहिक सौदेबाजी करण्याची क्षमता वाढली.
• धोरणात्मक बदल: या चळवळींच्या दबावामुळे सरकारला शेतकरी आणि कामगारांच्या हितासाठी धोरणे तयार करण्यास भाग पाडले. उदा. जमीन सुधारणा कायदे, किमान वेतन कायदा, कामगार विमा योजना इत्यादी.
• सामाजिक न्याय: या चळवळींनी समाजातील गरीब आणि दुर्बळ घटकांना सामाजिक न्याय मिळवून देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
• कृषी विकास: शेतकरी चळवळींमुळे कृषी क्षेत्राच्या विकासाला चालना मिळाली.

या चळवळींनी भारतीय राजकारण आणि समाजावर दूरगामी परिणाम केले आहेत.

अधिक माहितीसाठी:

• Peasant movements in India
• Peasant Movements in India