पश्चिमी राजकीय विचार म्हणजे पाश्चात्त्य जगातील राजकीय विचारकांनी मांडलेले विचार, सिद्धांत आणि कल्पनांचा समूह आहे. हे विचार प्राचीन काळापासून ते आधुनिक काळापर्यंत विकसित झाले आहेत आणि त्यामध्ये अनेक विचारकांनी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे.

पश्चिमी राजकीय विचारांचा इतिहास:

1. प्राचीन ग्रीक विचार (Ancient Greek Thought):
   • प्लेटो (Plato): यांनी 'रिपब्लिक' (Republic) नावाचे पुस्तक लिहिले, ज्यात न्याय, आदर्श राज्य आणि शासनाचे स्वरूप यांवर विचार मांडले.
   • ॲरिस्टॉटल (Aristotle): यांनी 'पॉलिटिक्स' (Politics) नावाचे पुस्तक लिहिले, ज्यात विविध प्रकारच्या शासनप्रणाली, नागरिकत्व आणि कायद्याचे महत्त्व यावर विचार व्यक्त केले.
2. रोमन विचार (Roman Thought):
   • सिसरो (Cicero): यांनी नैसर्गिक कायदा, न्याय आणि शासनाचे महत्त्व यावर आपले विचार मांडले.
3. मध्ययुगीन विचार (Medieval Thought):
   • सेंट ऑगस्टाईन (St. Augustine): यांनी धर्म आणि राजकारण यांच्यातील संबंधावर विचार मांडले. त्यांनी 'सिटी ऑफ गॉड' (City of God) नावाचे पुस्तक लिहिले.
   • थॉमस एक्विनास (Thomas Aquinas): यांनी ॲरिस्टॉटलच्या विचारांना Christian theology मध्ये समाविष्ट केले आणि नैसर्गिक कायद्याचे महत्त्व सांगितले.
4. आधुनिक विचार (Modern Thought):
   • निकोल मॅकियाव्हेली (Niccolò Machiavelli): यांनी 'द प्रिंस' (The Prince) नावाचे पुस्तक लिहिले, ज्यात राज्याच्या हितासाठी कोणत्याही प्रकारची नीती वापरण्याची गरज आहे, असे विचार मांडले.
   • थॉमस Hobbes (Thomas Hobbes): यांनी सामाजिक कराराच्या (social contract) माध्यमातून राज्याची निर्मिती कशी झाली यावर विचार मांडले.
   • जॉन लॉक (John Locke): यांनी व्यक्तीच्या नैसर्गिक हक्कांचे (natural rights) समर्थन केले आणि शासनाच्या अधिकारांवर मर्यादा असाव्यात, असे प्रतिपादन केले.
   • ज्याँ-जॅक रूसो (Jean-Jacques Rousseau): यांनी 'सामाजिक करार' (Social Contract) या विचाराद्वारे लोकांच्या सार्वभौमत्वाचे (sovereignty) समर्थन केले.
   • मोंटेस्क्यू (Montesquieu): यांनी 'शक्तीचे विभाजन' (separation of powers) या सिद्धांताचे प्रतिपादन केले, ज्यामुळे शासनावर नियंत्रण ठेवता येते.
   • कार्ल मार्क्स (Karl Marx): यांनी साम्यवादाचा (communism) सिद्धांत मांडला आणि भांडवलशाहीच्या विरोधात विचार व्यक्त केले.

महत्वपूर्ण संकल्पना (Important Concepts):

• न्याय (Justice): समाजात समानता आणि fairness असावी.
• अधिकार (Rights): व्यक्तीला जन्मसिद्ध हक्क असावेत, जे शासनाने हिरावून घेऊ नये.
• स्वातंत्र्य (Liberty): व्यक्तीला आपले निर्णय घेण्याचे स्वातंत्र्य असावे.
• समानता (Equality): समाजात सर्व लोक समान मानले जावेत.
• लोकशाही (Democracy): लोकांचे शासन, ज्यात लोकांना आपले प्रतिनिधी निवडण्याचा अधिकार असतो.

हे विचार आपल्याला राजकारण, समाज आणि शासनाचे स्वरूप समजून घेण्यास मदत करतात.