भाषिक सर्जनशीलता म्हणजे भाषेचा वापर पारंपरिक किंवा नेहमीच्या पद्धतीने न करता, नवीन आणि आकर्षक पद्धतीने करणे.

व्याख्या:

• भाषिक सर्जनशीलता म्हणजे भाषेला नवीन अर्थ देणे, नवीन कल्पना व्यक्त करणे, आणि भाषेचा सौंदर्यपूर्ण वापर करणे.
• हे भाषेचे नियम मोडण्याबद्दल नाही, तर भाषेच्या शक्यतांचा विस्तार करण्याबद्दल आहे.

भाषिक सर्जनशीलतेचे प्रकार:

1. नवशब्द निर्मिती (Neologism):

   नवीन शब्द तयार करणे.

   उदाहरण: ' selfie' (सेल्फी) हा शब्द नव्याने तयार झाला आहे.

2. अर्थ बदल (Semantic Change):

   एखाद्या शब्दाचा अर्थ बदलणे किंवा विस्तारित करणे.

   उदाहरण: 'cool' (कूल) या शब्दाचा अर्थ ' थंड ' असा होतो, पण आता तो ' छान ' या अर्थाने वापरला जातो.

3. रूपक (Metaphor):

   दोन भिन्न गोष्टींमध्ये समानता दर्शवणे.

   उदाहरण: ' ती चंद्रासारखी सुंदर आहे. '

4. उपमा (Simile):

   'सारखे', 'जसे' यांसारख्या शब्दांचा वापर करून दोन गोष्टींची तुलना करणे.

   उदाहरण: ' ती साखरेसारखी गोड आहे. '

5. अतिशयोक्ती (Hyperbole):

   कोणतीही गोष्ट खूप जास्त वाढवून सांगणे.

   उदाहरण: ' मी तुझ्यासाठी समुद्राला आग लावीन. '

6. विरोधाभास (Paradox):

   स्वतःमध्येच विसंगत वाटणारे विधान करणे.

   उदाहरण: ' मौन हे सर्वात मोठा आवाज आहे. '

7. श्लेष (Pun):

   एकाच शब्दाचे दोन अर्थ वापरून विनोद निर्माण करणे.

   उदाहरण: ' तुमच्या घरी चहा आहे का? ', या वाक्यात ' चहा ' म्हणजे ' tea ' आणि ' चिंता ' असे दोन अर्थ आहेत.

8. म्हणी व वाक्प्रचार (Idioms and Proverbs):

   प्रचलित म्हणी व वाक्प्रचार यांचा नवीन संदर्भात वापर करणे.

   उदाहरण: ' काट्यात पाय अडकणे ' म्हणजे अडचणीत येणे.

भाषिक सर्जनशीलता आपल्याला भाषेचा प्रभावी आणि आकर्षक वापर करण्यास मदत करते.