1 उत्तर
1
answers
ओबीसी आरक्षण संकल्पना स्पष्ट करा?
0
Answer link
ओबीसी आरक्षण संकल्पना:
ओबीसी (इतर मागासवर्गीय) आरक्षण ही भारतातील सामाजिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या मागासलेल्या नागरिकांसाठी (Other Backward Classes) सरकारी नोकऱ्या आणि शिक्षण संस्थांमध्ये जागा राखीव ठेवण्याची तरतूद आहे.
उद्देश:
-
सामाजिक समानता: ऐतिहासिक आणि सामाजिक विषमतेमुळे मागासलेल्या समुदायांना समान संधी देणे.
-
शैक्षणिक विकास: मागासलेल्या वर्गातील विद्यार्थ्यांना शिक्षण घेण्यासाठी प्रोत्साहन देणे.
-
प्रतिनिधित्व: सरकारी नोकऱ्या आणि शिक्षण संस्थांमध्ये सर्व वर्गांना योग्य प्रतिनिधित्व देणे.
संवैधानिक तरतूद:
-
भारतीय संविधानाच्या अनुच्छेद १५(४), १५(५) आणि १६(४) नुसार, सरकारला सामाजिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या मागासलेल्या वर्गांसाठी विशेष तरतूद करण्याचा अधिकार आहे.
मंडल आयोग:
-
१९७९ मध्ये बिंदेश्वरी प्रसाद मंडल यांच्या अध्यक्षतेखालील मंडल आयोगाने ओबीसींसाठी २७% आरक्षणाची शिफारस केली.
-
१९९० मध्ये व्ही. पी. सिंग सरकारने ही शिफारस लागू केली.
सद्यस्थिती:
-
सध्या, केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारद्वारे ओबीसींसाठी आरक्षणाची तरतूद करण्यात आली आहे, जी २७% पर्यंत आहे.
-
या आरक्षणांमुळे ओबीसी समुदायांना शिक्षण आणि नोकरीच्या क्षेत्रात अधिक संधी उपलब्ध झाल्या आहेत.
टीप:
ओबीसी आरक्षणासंदर्भात वेळोवेळी बदल आणि सुधारणा होत असतात.
Related Questions
स्वच्छ भारत अभियान जनक कोण स्वच्छ स्वच्छ भारत जगाचा असा कुठला स्वच्छ भारत अभियानाचे जनक कोण?
1 उत्तर