लोकशाहीतील प्रमुख पक्ष पद्धती खालीलप्रमाणे आहेत:

1. एक पक्षीय पद्धती: या पद्धतीत फक्त एकाच राजकीय पक्षाला शासन करण्याचा अधिकार असतो. इतर पक्षांना मान्यता नसते.
   उदाहरण: चीनमध्ये कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ चायना.
2. द्विपक्षीय पद्धती: या पद्धतीत दोन प्रमुख राजकीय पक्ष असतात आणि त्यांच्यात सत्ता आलटून पालटून येत असते.
   उदाहरण: अमेरिका (रिपब्लिकन आणि डेमोक्रॅटिक पक्ष), ब्रिटन (कंझर्व्हेटिव्ह आणि लेबर पक्ष).
3. बहुपक्षीय पद्धती: या पद्धतीत अनेक राजकीय पक्ष निवडणुकीत भाग घेतात आणि सरकार बनवण्यासाठी स्पर्धा करतात. आघाडी सरकार बनण्याची शक्यता असते.
   उदाहरण: भारत, इटली.

प्रत्येक पद्धतीचे स्वतःचे फायदे आणि तोटे आहेत. कोणताही एकच प्रकार सर्व परिस्थितींमध्ये सर्वोत्तम नसतो.