औरंगाबाद हे महाराष्ट्र राज्यामधील एक महत्वाचे शहर आहे. हे शहर मराठवाडा विभागामध्ये येते आणि जिल्ह्याचे प्रशासकीय केंद्र देखील आहे. औरंगाबाद शहराला ऐतिहासिक, सांस्कृतिक आणि पर्यटनदृष्ट्या खूप महत्त्व आहे.

इतिहास

• औरंगाबाद शहराची स्थापना 1610 मध्ये मुर्तुजा निजाम शाह द्वितीय याने केली, आणि त्याचे नाव फतेहपूर ठेवले.
• 1653 मध्ये, औरंगजेब याने या शहराला आपली राजधानी बनवले आणि शहराचे नाव बदलून औरंगाबाद ठेवले.
• औरंगाबाद शहर काही काळ हैदराबादच्या निजामाच्या शासनाखाली होते.

भूगोल

औरंगाबाद शहर महाराष्ट्र राज्याच्या पश्चिम भागात, दख्खनच्या पठारावर वसलेले आहे. हे शहर डोंगरांनी वेढलेले आहे, शहराच्या जवळून अनेक नद्या वाहतात.

पर्यटन

औरंगाबादमध्ये अनेक ऐतिहासिक स्थळे आहेत, ज्यामुळे हे शहर पर्यटकांसाठी आकर्षणाचे केंद्र बनले आहे. येथील काही प्रमुख पर्यटन स्थळे:

• अजिंठा लेणी: जागतिक वारसा स्थळ, औरंगाबादपासून सुमारे 100 कि.मी. अंतरावर आहे. UNESCO
• वेरूळ लेणी: येथे 34 गुंफा आहेत, ज्यात हिंदू, बौद्ध आणि जैन धर्माची शिल्पे आहेत. UNESCO
• दौलताबाद किल्ला: देवगिरी म्हणूनही ओळखला जातो, हा किल्ला शहरापासून 16 कि.मी. अंतरावर आहे. ASI
• बीबी का मकबरा: हे औरंगजेबाची पत्नी राबिया-उद-दौरानीची कबर आहे, जे ताजमहालची प्रतिकृती म्हणून ओळखले जाते.
• पानचक्की: 17 व्या शतकातील एक जलचक्की आहे, जी आजही कार्यरत आहे.

अर्थव्यवस्था आणि शिक्षण

औरंगाबाद हे एक औद्योगिक शहर आहे. येथे अनेक मोठे उद्योग आहेत. शहरात अनेक नामांकित शिक्षण संस्था आहेत, ज्यात डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठाचा समावेश आहे.

संस्कृती

औरंगाबादमध्ये मराठी, हिंदी आणि उर्दू भाषा बोलल्या जातात. येथील खाद्यसंस्कृतीमध्ये मराठवाडी पदार्थांचा समावेश आहे.