ललित साहित्य हा शब्द विद्यमान मराठी साहित्यव्यवहारात जास्त रूळला आहे. 'सहित' ह्या विशेषणापासून साहित्य हे भाववाचक नाम बनलेले आहे. एकत्र असणे, बरोबर असणे, असा त्याचा शब्दश: अर्थ. शब्द आणि अर्थ यांचे एकत्र अस्तित्व 'साहित्य' या शब्दामध्ये मानले गेले आहे. राजशेखराने 'पंचमी साहित्य विद्या' असेम्हणून साहित्यचर्चेला महत्त्वाचे स्थान दिले आहे. साहित्याच्या अभिप्रेत स्वरूपात शब्द आणि अर्थ हे एकमेकांत मिसळून गेलेले असतात किंवा एकजीव झालेले असतात. त्यांचे अभिन्नत्व वा एकजीवित्व हे साहित्या प्रधान लक्षण मानले जाते. ए. सी. ब्रॅडली या इंग्रज टीकाकारानेही 'व्हेअर साउंड अँड मीनिंग आर वन' अशी साहित्याची व्याख्या करून, हे शब्द व अर्थाचे एकजीवित्व अधोरेखित केले आहे. शब्द म्हणजे ध्वनी वा अक्षरसमूह किंवा वर्णसमूह असा विस्ता होऊन, अशा अनेक शब्दसमूहांचे बनणारे वाक्य व वाक्यसमूहांतून व्यक्त होणारा आ असा व्यापक अर्थ शब्द या संज्ञेत सामावले आहे. संवेदनांची, विचारांची, कल्पनांची संघटना असाही अर्थ ही संज्ञा वापरताना अभिप्रेत असतो. तद्वतच अर्थ या संज्ञेमध्ये चातुर्य, रमणीयत्व, सहेतुकत्व अशा अनेक छटा सामावलेल्या आहेत. अशा व्यापक अर्थाने शब्द व अर्थ यांचे सहअस्तित्व व एकजीवित्व हे साहित्याचे मुख्य लक्षण ठरतं

ललित साहित्याचे विविध प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:

1. कथा/लघुकथा:

   कथा म्हणजे लेखकानेcreated केलेली काल्पनिक घटना, पात्रांच्या माध्यमातून सादर करणे.

2. कादंबरी:

   कादंबरी म्हणजे विस्तृत स्वरूपाची कथा.

3. कविता:

   कविता म्हणजे भावना, कल्पना आणि कल्पनात्मक विचार लयबद्ध पद्धतीने व्यक्त करणे.

4. नाटक/एकांकिका:

   नाटक म्हणजे संवाद आणि अभिनयाच्या माध्यमातून कथा सादर करणे.

5. स्फुटलेख:

   स्फुटलेख म्हणजे एखाद्या विषयावर केलेले वैयक्तिक विचार आणि भावनांचे लेखन.

6. वैयक्तिक निबंध/ ललित निबंध:

   यात लेखक एखाद्या विषयावर आपले वैयक्तिक मत आणि अनुभव व्यक्त करतो.

7. प्रवास वर्णन:

   प्रवास वर्णन म्हणजे लेखकाने केलेल्या प्रवासाचे अनुभव आणि त्या दरम्यानचे अनुभव कथन करणे.

8. चरित्र/आत्मचरित्र:

   चरित्र म्हणजे एखाद्या व्यक्तीच्या जीवनाची कथा सांगणे, तर आत्मचरित्र म्हणजे स्वतःच्या जीवनाची कथा स्वतःच सांगणे.

हे ललित साहित्याचे काही प्रमुख प्रकार आहेत. या व्यतिरिक्त, ललित साहित्यात विनोदी लेखन, विज्ञान कथा, रहस्य कथा, Thriller आणि historical fiction अशा अनेक प्रकारांचा समावेश होतो.