1. जागतिक वारसा स्थळांची निवड आणि संरक्षण:

• युनेस्को जागतिक वारसा स्थळांची यादी तयार करते. या यादीत समाविष्ट असलेल्या स्थळांना विशेष महत्त्व दिले जाते.
• जागतिक वारसा स्थळांचे संरक्षण आणि जतन करण्यासाठी युनेस्को सदस्य राष्ट्रांना मार्गदर्शन करते आणि आवश्यकतेनुसार आर्थिक आणि तांत्रिक मदत पुरवते.

2. आंतरराष्ट्रीय करार आणि अधिवेशने:

• युनेस्कोने जागतिक सांस्कृतिक आणि नैसर्गिक वारसा स्थळांच्या संरक्षणासाठी १९७२ मध्ये एक आंतरराष्ट्रीयConvention केले. या कराराद्वारे सदस्य राष्ट्रांना त्यांच्याterritory मधील वारसा स्थळांचे संरक्षण करण्याची जबाबदारी दिली आहे. UNESCO Convention

3. जनजागृती आणि शिक्षण:

• युनेस्को वारसा स्थळांचे महत्त्व लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी विविध कार्यक्रम आयोजित करते.
• शाळा आणि शैक्षणिक संस्थांमध्ये वारसा शिक्षण (Heritage Education) सुरू करण्यासाठी प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे भावी पिढ्यांना आपल्या सांस्कृतिक आणि नैसर्गिक वारशाची जाणीव होते.

4. धोकाग्रस्त वारसा स्थळांना मदत:

• ज्या वारसा स्थळांना धोका आहे, त्यांची यादी युनेस्को तयार करते आणि त्यांना वाचवण्यासाठी तातडीने उपाययोजना करते.
• युद्ध, नैसर्गिक आपत्ती किंवा इतर मानवनिर्मित कारणांमुळे धोक्यात आलेल्या स्थळांना युनेस्को विशेष संरक्षण पुरवते.

5. क्षमता निर्माण:

• युनेस्को सदस्य राष्ट्रांना त्यांच्या देशांमधील वारसा स्थळांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी प्रशिक्षण आणि क्षमता निर्माण कार्यक्रमांमध्ये मदत करते.
• स्थानिक समुदायांना वारसा स्थळांच्या संरक्षणात सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित करते.