एनजीओ (NGO) सुरू करण्याची प्रक्रिया:

1. उद्देश आणि ध्येय निश्चित करा:

   तुमच्या एनजीओचा उद्देश काय असेल? तुम्ही कोणत्या क्षेत्रात काम करू इच्छिता? (उदा. शिक्षण, आरोग्य, पर्यावरण, महिला सक्षमीकरण इ.) तुमचे ध्येय स्पष्टपणे निश्चित करा.

2. संशोधन आणि विश्लेषण:

   तुम्ही निवडलेल्या क्षेत्रात आधीपासून कोणत्या संस्था काम करत आहेत? त्यांच्या कामाचा अभ्यास करा. समाजात कोणत्या समस्या आहेत आणि त्यावर काय उपाय करता येतील, याचा विचार करा.

3. एनजीओची नोंदणी:

   एनजीओ सुरू करण्यासाठी तुम्हाला तिची नोंदणी करणे आवश्यक आहे. तुम्ही खालीलपैकी कोणत्याही कायद्यानुसार नोंदणी करू शकता:

   • ट्रस्ट (Trust): ट्रस्ट ॲक्ट अंतर्गत नोंदणी करता येते.
   • सोसायटी (Society): सोसायटी रजिस्ट्रेशन ॲक्ट अंतर्गत नोंदणी करता येते.
   • कंपनी (Company): कंपनी ॲक्टच्या कलम 8 अंतर्गत नोंदणी करता येते.

   नोंदणीसाठी आवश्यक कागदपत्रे आणि प्रक्रिया संस्थेच्या स्वरूपानुसार बदलू शकतात.

4. आवश्यक कागदपत्रे:

   नोंदणीसाठी तुम्हाला काही कागदपत्रे तयार ठेवावी लागतील:

   • अर्जाचा नमुना
   • संस्थेचे नाव आणि पत्ता
   • संस्थेचे उद्दिष्ट
   • संस्थेच्या सदस्यांची माहिती
   • ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा
5. देणगी आणि निधी:

   एनजीओ चालवण्यासाठी तुम्हाला देणगी आणि निधीची आवश्यकता असते. त्यासाठी तुम्ही विविध सरकारी योजना, कॉर्पोरेट सोशल रिस्पॉन्सिबिलिटी (CSR) फंड, आणि आंतरराष्ट्रीय संस्थांकडून मदत मिळवू शकता.

6. टीम तयार करा:

   तुम्हाला तुमच्या एनजीओसाठी समर्पित आणि कुशल लोकांची टीम तयार करावी लागेल. यामध्ये स्वयंसेवक (volunteers) आणि कर्मचारी (employees) यांचा समावेश असू शकतो.

7. प्रचार आणि विपणन:

   तुमच्या एनजीओच्या कामाची माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी वेबसाईट, सोशल मीडिया, आणि इतर माध्यमांचा वापर करा.

8. नियम आणि कायदे:

   एनजीओ चालवण्यासाठी काही नियम आणि कायद्यांचे पालन करणे आवश्यक आहे. वेळोवेळी होणारे बदल लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे.

टीप: एनजीओ सुरू करण्यापूर्वी तज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.