मॉलमध्ये वस्तू आकर्षक मांडलेल्या असतात, यामागे काय लॉजिक आहे?
मॉलमध्ये वस्तू आकर्षक मांडलेल्या असतात, यामागे काय लॉजिक आहे?
. दि. १० सप्टेंबर २०२०
मॉलमध्ये येणाऱ्या प्रत्येकाने त्या मॉलमधून काहीना काही खरेदी करावी यासाठी तेथील व्यापारी नवनवीन शक्कल लढवत असतात.
मॉलमध्ये आल्यावर आपल्या नजरेत भरतील असे फेमस कंपनींचे भलेमोठ्ठे प्रोडक्ट आकर्षक पद्धतीने ठेवलेले असतात. तसेच तुम्हाला ते सहज दिसतील याची विशेष काळजी घेतली जाते. त्याच प्रोडक्टची लहान साइज ही नजरेत बसणार नाही अशी ठेवली असते. ज्या कंपनीचे प्रॉडक्ट कमी किमतीचे किंवा कमी नफ्याचे असते ते शेल्फच्या अगदी खालच्या बाजूला जिथे सहज नजर जाणार नाही अशा ठिकाणी ठेवलेली असते.
यामागे मानसशास्त्रीय कारण आहे. ते असे की, ग्राहक त्यांच्या नजरेच्या टप्प्यात आणि डोळ्यांच्या रेषेत असणाऱ्या गोष्टी पटकन खरेदी करतात. त्या रेषेच्या अगदी वरती वा खाली असणाऱ्या वस्तूंकडे ते सहसा लक्ष देत नाहीत.
तुम्ही मॉलमध्ये, शॉपिंग करण्याच्या ठिकाणी तुम्हाला घड्याळ शोधूनही सापडणार नाही. कारण जर तुम्हाला वेळेचं भान आलं तर तुम्ही आवश्यक वस्तू घेऊन लवकर बाहेर पडाल. शिवाय तेथे खिडक्याही नसतात जेणेकरून आपण खरेदी करता करता बाहेर अंधार पडलाय हे ही आपल्या लक्षात येत नाही.
🔴खाद्यपदार्थ
प्रवेशद्वारावरच तुम्हाला बेकरी प्रोडक्ट्स किंवा अशा काही पदार्थांचा वास येईल की तुमची भुक चवताळेल. या पदार्थांची रचना अतिशय आकर्षक व सगळे पदार्थ सहज दिसतील अशी असते. ते बघुन तुमच्या तोंडाला पाणी सुटेल आणि तुम्ही ते विकत घ्याल याची काळजी घेतली जाते.
शिवाय तेथे गेल्यावर आपल्या लक्षात येते की, एकतर या पदार्थांची किंमत जास्त असते. दुसरे म्हणजे कमी किमतीचे पदार्थ हे सहसा एक नग उपलब्ध न ठेवता ते कमीतकमी दोन किंवा त्यापेक्षा जास्त घेणे बंधनकारक असते. अशावेळी आपण पोटासाठी काय एवढा विचार करायचा म्हणत किंमत आणि विक्रेत्याच्या चलाखीकडे दुर्लक्ष करत काहीतरी घेतोच.
♦रंगसंगती
एखाद्या प्रोडक्टचा खप वाढवण्यासाठी आकर्षक, सुंदर व सुडौल मॉडेल दाखवले जातातच. पण त्या प्रोडक्टची विक्री करण्याच्या ठिकाणी आकर्षक मांडणी आणि रंगसंगती केली जाते. तुम्ही ज्यावेळी एखादे प्रोडक्ट बघता त्यावेळी तिथे त्या मॉडेलचे पोस्टर तर असतेच पण, तिथे तुम्हाला मुक्तपणे फिरण्यासाठी जागाही सुटसुटीत असते.
https://bit.ly/3m6xwE3
आकर्षक रंगसंगती असली की ग्राहक नकळतपणे उत्पादन काय आहे हे बघायला जातात. बरेचदा गरज नसताना ते खरेदीही करतात.
♦डिस्काउंट आॅफर
एखाद्या प्रोडक्टचा खप वाढवण्यासाठी आकर्षक, सुंदर व सुडौल मॉडेल दाखवले जातातच. पण त्या प्रोडक्टची विक्री करण्याच्या ठिकाणी आकर्षक मांडणी आणि रंगसंगती केली जाते. तुम्ही ज्यावेळी एखादे प्रोडक्ट बघता त्यावेळी तिथे त्या मॉडेलचे पोस्टर तर असतेच पण, तिथे तुम्हाला मुक्तपणे फिरण्यासाठी जागाही सुटसुटीत असते.
https://bit.ly/3m6xwE3
आकर्षक रंगसंगती असली की ग्राहक नकळतपणे उत्पादन काय आहे हे बघायला जातात. बरेचदा गरज नसताना ते खरेदीही करतात.
♦आवश्यक वस्तू आणि आकार♦
तुम्ही आवश्यक वस्तुच घेण्यासाठी मॉलमध्ये आलेले आहात याची पूर्ण कल्पना मॉलच्या मॅनेजर्सना असते. म्हणून ते तुम्हाला आवश्यक असलेल्या वस्तू तुमच्या गरजेपेक्षा जास्त मोठ्या पॅकमध्ये ठेवतात. वस्तु नेहमीच लागणार आहे हा विचार करुन तुम्ही मोठा पॅक घेता.
यामुळे त्या माॅॅलचे ठरवुन दिलेले टार्गेट पुर्ण होते व कंपनीकडून त्याचा मोबदलाही मिळतो. शिवाय वस्तु भरपुर असल्याने तुम्ही मनमोकळे पणाने वापरता, ती लवकर संपवता व परत खरेदी करायला जाता.
वेळेचे भान नसले की, ग्राहक कामाशिवाय जास्त वेळ घालवतो. या नादात आवश्यक नसलेले पदार्थ, वस्तू विकत घेतले जातात. म्हणून इतक्या मोठ्या मॉलमध्ये घड्याळाची व्यवस्था काही केली जात नाही.
तुम्हाला पैसे वाचवायचे असतील तर लहान मुलांना माॅल मध्ये नेऊ नका. यामुळे अनावश्यक गोष्टी तुम्हाला खरेदी करावी लागेल.
https://bit.ly/3m6xwE3

मॉलमध्ये वस्तू आकर्षक पद्धतीने मांडण्यामागे अनेक मानसशास्त्रीय आणि व्यापारी কৌশল्ये वापरली जातात. काही प्रमुख गोष्टी खालीलप्रमाणे आहेत:
-
लक्ष वेधणे (Attention Grabbing):
रंग, आकार आणि प्रकाश यांचा योग्य वापर करून वस्तू अशा प्रकारे मांडल्या जातात की ग्राहकांचे लक्ष त्वरित वेधले जाईल. विशेषत: ज्या वस्तूंकडे ग्राहकांचे सहसा लक्ष जात नाही, त्या आकर्षक पद्धतीने मांडल्या जातात.
-
उत्पादने सहज उपलब्ध करणे:
दैनंदिन गरजेच्या वस्तू किंवा ज्या वस्तू ग्राहक वारंवार खरेदी करतात, त्या सहज दिसतील अशा ठिकाणी ठेवल्या जातात, ज्यामुळे खरेदी करणे सोपे होते.
-
खरेदीचा अनुभव वाढवणे:
वस्तू आकर्षक मांडल्याने ग्राहकांना खरेदीचा अनुभव आनंददायी वाटतो. ज्यामुळे ग्राहक जास्त वेळ मॉलमध्ये राहतो आणि अधिक खरेदी करण्याची शक्यता वाढते.
-
गरज नसलेल्या वस्तू खरेदी करण्यास प्रवृत्त करणे:
अनेकदा गरजेच्या वस्तूंच्या बाजूला इतर आकर्षक वस्तू ठेवल्या जातात, ज्यामुळे ग्राहक त्या वस्तू खरेदी करण्यास प्रवृत्त होतात, जरी त्यांना त्याची गरज नसली तरी.
-
भावनांना आकर्षित करणे:
उत्पादने अशा प्रकारे मांडली जातात की ज्यामुळे ग्राहकांच्या मनात विशिष्ट भावना जागृत होतील, जसेnostalgia (nostalgia) किंवा luxuriousness (luxuriousness).
-
व्यवस्थापन (Merchandising):
दुकानदार त्यांच्या मालाची विक्री व्यवस्थित रित्या करण्यासाठी योग्य ठिकाणी मांडणी करतात. ज्यामुळे ग्राहकाला आकर्षित होऊन तो माल खरेदी करण्यास प्रवृत्त होतो.
हे सर्व কৌশল्ये वापरून, मॉल अधिकाधिक ग्राहकांना आकर्षित करण्याचा आणि विक्री वाढवण्याचा प्रयत्न करतात.