2 उत्तरे
2
answers
१४ विद्या व ६४ कला कोणत्या?
0
Answer link
भारतीय संस्कृतीत, 14 विद्या आणि 64 कला यांचा उल्लेख आढळतो. ह्या विद्या आणि कला माणसाला अधिक सक्षम बनवतात आणि जीवनात आनंद निर्माण करतात.
14 विद्या:
- चार वेद: ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद आणि अथर्ववेद.
- सहा वेदांगे: शिक्षा, कल्प, व्याकरण, निरुक्त, छंद आणि ज्योतिष.
- मीमांसा: वेदांतील वाक्यांचा अर्थ व विचार.
- न्याय: तर्कशास्त्र.
- पुराण: भारतीय मिथक आणि इतिहास.
- धर्मशास्त्र: धार्मिक आणि सामाजिक कर्तव्ये.
64 कला:
- गायन
- वादन
- नृत्य
- आलेख्य (चित्रकला)
- विशेषकच्छेद्य (अलंकारिक रचना)
- तंडुलकुसुमबलीविकार (तांदूळ आणि फुलांनी सजावट)
- पुष्पास्तरण (फुलांची शय्या बनवणे)
- दशनवसनांगराग (दांत, वस्त्र आणि अंगांना रंगवणे)
- मणिभूमिकाकर्म (रत्नांनी जमीन सजवणे)
- शय्यारचन (शय्या तयार करणे)
- उदकवाद्य (पाण्याचे वाद्य)
- उदकाघात (पाणी फेकणे)
- चित्रयोग (जादुई चित्रकला)
- माल्यग्रथनविकल्प (माळा बनवणे)
- शेखरकापीडयोजन (मुकुट बनवणे)
- नेपथ्यप्रयोग (वेशभूषा)
- कर्णपत्रभंग (कानाचे आभूषण बनवणे)
- सुगंधयुक्ती (सुगंधित वस्तू बनवणे)
- भूषणायोजन (अलंकार बनवणे)
- ऐंद्रजाल (जादू)
- कौचुमारयोग (शृंगारिक प्रयोग)
- हस्तलाघव (हाताची सफाई)
- आचर्यपाकक्रिया (उत्कृष्ट पाककला)
- शर्बत निर्माण
- सीवनकर्म (शिवणकाम)
- सूत्रक्रीडा (दोऱ्यांच्या साहाय्याने खेळ)
- वीणा-डमरू वादन
- प्रहेलिका (कोडी सोडवणे)
- प्रतिमा निर्माण
- दुर्ग वाचन
- पुस्तक वाचन
- नाटिकाख्यायिका दर्शन
- समस्यापूर्ती
- पट्टिका वेत्र वाण विकल्प
- तर्ककर्म
- तक्षण (सुतारकाम)
- वास्तुविद्या
- रौप्य-रत्न परीक्षा
- धातुकाम
- मणिराग ज्ञान
- आकर ज्ञान
- वृक्षायुर्वेद
- मेश-कुक्कुट-लावक युद्ध
- शुक-सारिका प्रलापन
- उत्सादन
- केशाकर्षण कौशल
- अक्षर मुष्टिका कथन
- म्लेच्छित विकल्प
- देश भाषा ज्ञान
- पुष्प शকটिका निर्माण
- यंत्र मातृका
- धारण मातृका
- संपाठ्य
- मानसी क्रिया
- अभिधान क्रिया
- छंदो ज्ञान
- क्रिया विकल्प
- उपधान
- गूढ लेखन
- देशावर वेष धारण
- द्यूत क्रीडा
- आकर्षण क्रीडा
- बालक्रीडा
- वैनयिक विद्या
- वैजयिक विद्या
- व्यायाम विद्या
या 14 विद्या आणि 64 कला भारतीय संस्कृतीत ज्ञानाचे आणि कौशल्याचे महत्त्व दर्शवतात.