नामाचे प्रकार लिहून ते सोदाहरण रुपष्ट करा ?
या द्वारे शक्यतो कोणत्याही वस्तू , पदार्थ, प्राणी यांचा आपणास बोध होतो अथवा माहिती मिळते
उदा :- पेन, टेबल, पुस्तक, वही, हवा, पहाड, मुलगा,मुलगी, राम, हरी,चेंडू , इत्यादी.
नाम चे प्रकार
१ सामान्य नाम - common noun
२ विशेष नाम- proper noun
३ भाव वाचक नाम - abstract noun
४ धातू साधित नाम
१ सामान्य नाम (materail noun) :- एकाचा जातीच्या पदार्थाच्या समान गुणधर्मामुळे त्या वस्तूला जे नाम दिले जाते त्याला सामान्य नाम असे मानतात.
उदा :- मुलगी, पक्षी, फुले, वकील, शाळा,माणूस, दगड, डोंगर,
टीप:- ज्या नामाच्या येण्याने फक्त जातीचा बोध होतो त्याला सामान्य नाम मानतात. सामान्य नाम हे नेणी जाती वाचक असते.
सामान्य नामाचे उपप्रकार
अ) पदार्थ वाचक सामान्य नाम:- काही पदार्थ हे संखे शिवाय इतर परिणामांनी मोजले जातात त्यांना पदार्थ वाचाक सामान्य नाम असे मानतात.
उदा :- साखर, सोने, लोखंड, ज्वारी, दुध, तेल,चांदी,पितळ, इत्यादी
ब) समूह वाचक सामान्य नाम (collectine noun):- समुदायाला जी नावे दिली जातात त्यांना समूह्वाचक सामान्य नाम म्हणतात.
उदा:- सभा, गट, थवा, कळप, तांडा, जमाव, ढीग, सैन्य, पुंज, घोळका, गर्दी, गुच्छा, इत्यादी
२ विशेष नाम ( proper noun ) :- ज्या नामाने एका विशिष्ट व्यक्तीचा, प्राण्याचा, किवा वस्तू चा बोध होता त्या नामास विशेष नाम म्हणतात.
उदा :- हिमालय, गौतम, आनंद, कर्ण, महासागर, मराठी, शिवाजी, आंबा, फणस, शेवंती, इत्यादी
टीप :- १ विशेष नाम हे नेहमी व्यक्ती वाचक असते.
२ विशेष नामाचे कधीच अनेक वाचन होत नाही.
३ भाववाचक नाम (abstract noun) :- ज्या नामाने गुण, धर्म, किवा भाव यांचा बोध होतो त्यास भाव वाचक नाम म्हणतात.
उदा:- धैर्य, चांगुलपणा, पाटीलकी, शत्रुत्व, गोडी, गुलामगिरी इत्यादी
टीप :- सामान्य नामे, विशेष नाये यांना य, त्व, पणा, ई, ता, वा, गिरी, आई, या सारखे प्रत्यय लावून भाववाचक नामे तयार करता येतात.
शहाणा - शहाणपणा
श्रीमंत - श्रीमंती
गुंड - गुंडगिरी
शांती - शांतता
मित्र - मित्रत्व
गोड - गोडवा
गोड - गोडी
४ धातू साधित नाम:- धातू पासून तयार झालेल्या नामाल धातुसाधित नाम म्हणतात
उदा :- १ हत्तीचे चालणे मंद असते.
२ घेणाऱ्याने घेत जावे.
३ पोहणे हा उत्त व्यायाम आहे.
या तिन्ही वाक्यात चालणे, घेणाऱ्याने , पोहणे हि धातुसाधित नामे आहेत...
नामाचे प्रकार (Types of Nouns)
नाम म्हणजे वाक्यामधील असा शब्द जो एखाद्या व्यक्ती, वस्तू, स्थळ, प्राणी, कल्पना किंवा गुणधर्म यांना ओळखण्यासाठी वापरला जातो. नामाचे मुख्य प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:
1. सामान्य नाम (Common Noun):
जेव्हा एखादे नाम एकाच जातीच्या किंवा प्रकारच्या अनेक वस्तूंना, व्यक्तींना किंवा स्थळांना लागू होते, तेव्हा त्याला सामान्य नाम म्हणतात. हे नाम एका विशिष्ट वस्तूऐवजी त्या वस्तूच्या संपूर्ण गटाला सूचित करते.
उदाहरण:
- Mulgi shalet geli. ( मुलगी शाळेत गेली.)
- Shahar sundar aahe. (शहर सुंदर आहे.)
- Pustak vachane changle aste. (पुस्तक वाचणे चांगले असते.)
2. विशेष नाम (Proper Noun):
जे नाम एखाद्या विशिष्ट व्यक्ती, वस्तू, स्थळ किंवा प्राण्याचे नाव दर्शवते, त्याला विशेष नाम म्हणतात. विशेष नाम नेहमी कॅपिटल अक्षराने सुरू होते.
उदाहरण:
- Ram shaleet jato. (राम शाळेत जातो.)
- Mumbai ek mothe shahar aahe. (मुंबई एक मोठे शहर आहे.)
- Ganga nadi pavitra aahe. (गंगा नदी पवित्र आहे.)
3. भाववाचक नाम (Abstract Noun):
ज्या नामामुळे आपल्याला एखादा गुण, स्थिती, क्रिया किंवा भावना यांचा बोध होतो, त्याला भाववाचक नाम म्हणतात. हे नाम आपल्याला डोळ्यांनी दिसत नाही, पण ते अनुभवता येते.
उदाहरण:
- Imandari ha ek mahatvacha gun aahe. (ईमानदारी हा एक महत्त्वाचा गुण आहे.)
- Anand sarvana avadto. (आनंद सर्वांना आवडतो.)
- Dukh vadhalyaas man dukhi hote. (दु:ख वाढल्यास मन दुःखी होते.)
4. समूहवाचक नाम (Collective Noun):
जेव्हा एखादे नाम एखाद्या समूह किंवा गटाला दर्शवते, तेव्हा त्याला समूहवाचक नाम म्हणतात. हे नाम एकापेक्षा जास्त वस्तू, व्यक्ती किंवा प्राण्यांच्या समूहांना एकत्रितपणे दर्शवते.
उदाहरण:
- Varg shaleet shiktto. (वर्ग शाळेत शिकतो.)
- Sena deshasathi ladhate. (सेना देशासाठी लढते.)
- Mandal utsav sajara karto. (मंडळ उत्सव साजरा करतो.)