राजकारण शब्द लोकशाही

लोकशाहीचे विकेंद्रीकरण म्हणजे नेमके काय? "विकेंद्रीकरण" या शब्दाचा अधिक योग्य अर्थ सांगा, माहीत असेल तर?

2 उत्तरे
2 answers

लोकशाहीचे विकेंद्रीकरण म्हणजे नेमके काय? "विकेंद्रीकरण" या शब्दाचा अधिक योग्य अर्थ सांगा, माहीत असेल तर?

5
सत्तेचे विकेंद्रीकरण : सुसंघटित व एकात्म स्वरूपाच्या एखाद्या व्यवस्थेत अधिकारांचे किंवा सत्तेचे विभाजन एकापेक्षा अनेक व्यक्तींमध्ये किंवा यंत्रणांमध्ये करणे, म्हणजे सत्तेचे विकेंद्रीकरण होय.

विकेंद्रीकरणाची प्रक्रिया मूलतः लोकप्रशासनाशी निगडित आहे. लोकशाही राज्यांमध्ये सत्तेच्या विकेंद्रिकरणाचे तत्त्व अभिप्रेत आहे आणि व्यापक राजकीय संदर्भात ते प्रामुख्याने विचारात घेतले जाते.

राजकीय सत्ता विविध स्तरांवरील राजकीय यंत्रणांमध्ये वाटून देऊन लोकांना त्या त्या ठिकाणी सत्तेत सहभागी होण्याची जास्तीत जास्त संधी देणे, हे त्यात अभिप्रेत आहे.

मुळ लेख :

विकेंद्रीकरण म्हणजे काय ? विकासपेडीया
उत्तर लिहिले · 24/9/2018
कर्म · 75305
0

लोकशाही विकेंद्रीकरण म्हणजे अधिकार आणि जबाबदाऱ्यांचे हस्तांतरण उच्च स्तरावरून निम्न स्तरावर करणे, जेणेकरून निर्णय घेण्याची प्रक्रिया अधिक लोकांपर्यंत पोहोचेल आणि स्थानिक स्वराज्य संस्था सक्षम होतील.

विकेंद्रीकरण (Decentralization) या शब्दाचा अर्थ:

  • अधिकार विभागणी: केंद्र सरकार किंवा राज्य सरकार यांच्याकडून अधिकार स्थानिक स्वराज्य संस्थांना देणे.
  • जबाबदारी: स्थानिक समस्यांवर तोडगा काढण्याची आणि विकास करण्याची जबाबदारी स्थानिक लोकांवर सोपवणे.
  • निर्णय प्रक्रिया: स्थानिक पातळीवर महत्त्वाचे निर्णय घेण्याचा अधिकार स्थानिक स्वराज्य संस्थांना मिळणे.

थोडक्यात, विकेंद्रीकरण म्हणजे सत्तेचे विभाजन करून लोकांचा सहभाग वाढवणे आणि स्थानिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी स्थानिक स्वराज्य संस्थांना सक्षम करणे.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता:

उत्तर लिहिले · 19/3/2025
कर्म · 2440

Related Questions

क्राफ्ट मधून कस नगरसेवक होता येत?
जर नगरसेवकाला 10 हजार मानधन मिळत असेल, तर 5 वर्षात नगरसेवक अमाप संपत्ती कसे मिळवतात?
नगरसेवकांचे भत्ते कसे आहेत?
कंत्राटदाराकडून नगरसेवक पैसे कमवू शकतात का?
सांगली महानगरपालिका कोणत्या प्रकारची आहे?
आमदार किंवा खासदार फंड नगरसेवक स्वतःच्या नावे मंजूर करून आणू शकतात का?
नगरसेवक भ्रष्टाचार कसा करतात?