कॉमनवेल्थ गेम्स, ज्याला सामान्यतः राष्ट्रकुल खेळ म्हणून ओळखले जाते, ही एक आंतरराष्ट्रीय बहु-क्रीडा स्पर्धा आहे. दर चार वर्षांनी एकदा आयोजित केली जाते. यात प्रामुख्याने कॉमनवेल्थ राष्ट्रांचे खेळाडू भाग घेतात.

इतिहास:

• कॉमनवेल्थ गेम्सची सुरुवात 1930 मध्ये हॅमिल्टन, कॅनडा येथे झाली. त्यावेळी या खेळांना 'ब्रिटिश एम्पायर गेम्स' (British Empire Games) म्हणून ओळखले जात होते.
• 1954 मध्ये या खेळांचे नाव बदलून 'ब्रिटिश एम्पायर अँड कॉमनवेल्थ गेम्स' (British Empire and Commonwealth Games) असे करण्यात आले.
• 1970 मध्ये या खेळांचे नाव 'ब्रिटिश कॉमनवेल्थ गेम्स' (British Commonwealth Games) झाले.
• 1978 मध्ये 'कॉमनवेल्थ गेम्स' (Commonwealth Games) हे नाव निश्चित करण्यात आले, जे आजपर्यंत वापरले जाते.

उद्देश:

• कॉमनवेल्थ गेम्सचा मुख्य उद्देश क्रीडा Jagatik पातळीवर वाढवणे आणि कॉमनवेल्थ राष्ट्रांमधील मैत्री आणि सद्भावना वाढवणे आहे.

सहभागी देश:

• कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये कॉमनवेल्थ Nations सदस्य राष्ट्रांचे खेळाडू भाग घेतात. यात आफ्रिका, आशिया, अमेरिका, युरोप आणि पॅसिफिक प्रदेशातील अनेक देशांचा समावेश आहे.

खेळ:

• कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये विविध क्रीडा प्रकारांचा समावेश असतो, ज्यात ॲथलेटिक्स, जलतरण, बॅडमिंटन, क्रिकेट, हॉकी, रग्बी, टेबल टेनिस, वेटलिफ्टिंग, कुस्ती आणि नेमबाजी यांसारख्या खेळांचा समावेश होतो.

महत्व:

• कॉमनवेल्थ गेम्स खेळाडूंना आंतरराष्ट्रीय स्तरावर Competetion करण्याची संधी देतात.
• यजमान देशासाठी, हे खेळ Tourism आणि Economy चालना देण्यासाठी महत्त्वाचे ठरतात.

भारताचे योगदान:

• भारताने 1934 मध्ये दुसऱ्या कॉमनवेल्थ गेम्समध्ये प्रथम भाग घेतला.
• भारताने आजपर्यंत अनेक पदके जिंकली आहेत आणि Commonwealth Games च्या इतिहासात भारताचे महत्त्वपूर्ण योगदान आहे.

पुढील Common wealth games:

• पुढील Commonwealth Games 2026 मध्ये व्हिक्टोरिया, ऑस्ट्रेलिया येथे होणार आहेत.Commonwealth Games Official Website

कॉमनवेल्थ गेम्स हे केवळ क्रीडा स्पर्धा नाहीत, तर ते Common wealth nations राष्ट्रांमधील सांस्कृतिक आणि सामाजिक संबंधांना दृढ करतात.