समुद्राचं खारं पाणी गोडं पिण्यायोग्य करायचं आहे, ते कसं करू?
१)एका भांड्यात समुद्राचे पाणी घ्या.
२) त्या भांड्याच्या वर नळी लावून दुसऱ्या भांड्यात सोडा.
३)पहिल्या भांड्याला गरम करून त्याची वाफ नळी द्वारे दुसऱ्या भांड्यात शुद्ध पाणी पडेल.

समुद्राच्या खार्या पाण्याचे गोड्या पाण्यात रूपांतर करण्यासाठी अनेक पद्धती आहेत, त्यापैकी काही प्रमुख पद्धती खालीलप्रमाणे आहेत:
-
उष्णता वापरून (Distillation):
या पद्धतीत समुद्राच्या पाण्याला उष्णता देऊन त्याची वाफ तयार केली जाते. मग त्या वाफेला थंड करून पुन्हा पाणी बनवले जाते. या प्रक्रियेत क्षार आणि इतर अशुद्धता मागे राहतात आणि आपल्याला शुद्ध पाणी मिळते.
उदाहरण: वाफेने पाणी शुद्ध करणे.
-
Reverse Osmosis (RO):
या पद्धतीत समुद्राच्या पाण्याला उच्च दाबाखाली एका विशिष्ट प्रकारच्या पडद्यातून (membrane) फिल्टर केले जाते. हा पडदा फक्त पाण्याचे रेणू जाऊ देतो, क्षार आणि इतर अशुद्धता अडवतो. त्यामुळे एका बाजूला शुद्ध पाणी जमा होते.
उदाहरण: RO पाणी शुद्धीकरण यंत्र.
RO (Reverse Osmosis) प्रक्रिया अधिक माहितीसाठी:
California State Water Resources Control Board -
Electrodialysis:
या पद्धतीत वीज वापरून समुद्राच्या पाण्यातील क्षार वेगळे केले जातात. पाण्यातून वीज प्रवाहित केल्यावर क्षार आयन (ions) बनून विरुद्ध ध्रुवाकडे आकर्षित होतात आणि वेगळे होतात.
-
Freezing:
समुद्राच्या पाण्याला गोठवून त्यातील शुद्ध पाण्याचे बर्फ बनवले जाते. बर्फ बनताना क्षार आणि इतर अशुद्धता बाजूला राहतात. मग हा बर्फ वितळवून शुद्ध पाणी मिळवले जाते.
यापैकी Reverse Osmosis (RO) ही पद्धत मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाते, कारण ती ऊर्जा-कार्यक्षम आहे.
टीप: समुद्राच्या पाण्याचे शुद्धीकरण हे खर्चिक प्रक्रिया आहे आणि त्यासाठी मोठ्या प्रमाणात ऊर्जेची आवश्यकता असते.