गर्भपात

काय करावे:

• डॉक्टरांचा सल्ला: सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे स्त्रीरोगतज्ज्ञाचा (Gynecologist) सल्ला घेणे. त्या तुमच्या आरोग्याची स्थिती आणि गर्भधारणेचा कालावधी पाहून योग्य मार्गदर्शन करू शकतील.
• गर्भपात (Abortion): ५ आठवड्यांचा गर्भ काढण्यासाठी वैद्यकीय गर्भपात (Medical Abortion) किंवा शस्त्रक्रिया गर्भपात (Surgical Abortion) असे दोन पर्याय असू शकतात.

गोळीचे नाव:

• मिफेप्रिस्टोन (Mifepristone) आणि मिसोप्रोस्टोल (Misoprostol): वैद्यकीय गर्भपातासाठी या गोळ्या वापरल्या जातात. मिफेप्रिस्टोन गर्भाशयाच्या अस्तरास पातळ करते आणि मिसोप्रोस्टोलमुळे गर्भाशय आकुंचन पावते, ज्यामुळे गर्भपात होतो.

दुष्परिणाम:

• प्रत्येक औषधाचे काही दुष्परिणाम असतात. मिफेप्रिस्टोन आणि मिसोप्रोस्टोलच्या सामान्य दुष्परिणामांमध्ये रक्तस्त्राव, पोटदुखी, मळमळ आणि उलट्या यांचा समावेश होतो. काही गंभीर दुष्परिणाम देखील होऊ शकतात, जसे की जास्त रक्तस्त्राव किंवा संसर्ग.
• दुष्परिणाम टाळण्यासाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. त्या तुमच्यासाठी योग्य उपाय निवडण्यास मदत करतील आणि दुष्परिणामांचे व्यवस्थापन कसे करावे याबद्दल मार्गदर्शन करतील.

इतर पर्याय:

• काही प्रकरणांमध्ये, शस्त्रक्रिया गर्भपात (Surgical Abortion) हा एक पर्याय असू शकतो. ह्यामध्ये गर्भाशयातून गर्भ काढला जातो.

महत्वाचे:

• कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी डॉक्टरांशी बोलणे अत्यंत आवश्यक आहे. ते तुम्हाला योग्य माहिती आणि मार्गदर्शन देऊ शकतील.

टीप: गर्भपात कायदेशीर आहे की नाही, हे तुमच्या देशाच्या कायद्यावर अवलंबून असते. त्यामुळे, कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी तुमच्या देशातील कायदे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.

कायदेशीर अडथळे (Legal Obstacles):

• भारतात, गर्भपात काही विशिष्ट परिस्थितीतच कायदेशीर आहे.
• गर्भधारणेचा काळ (gestational age), डॉक्टरांची मान्यता आणि इतर कायदेशीर प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक असते.
• कायद्याचे उल्लंघन झाल्यास कायदेशीर कारवाई होऊ शकते.

वैद्यकीय अडथळे (Medical Obstacles):

• काही महिलांना विशिष्ट आरोग्य समस्यांमुळे गर्भपात करणे सुरक्षित नसू शकते.
• उदाहरणार्थ, रक्तस्त्राव होण्याची शक्यता, गंभीर हृदयविकार किंवा इतर गुंतागुंत निर्माण झाल्यास डॉक्टर गर्भपात टाळण्याचा सल्ला देऊ शकतात.

सामाजिक आणि भावनिक अडथळे (Social and Emotional Obstacles):

• गर्भपाताच्या निर्णयावर सामाजिक दबाव आणि भावनिक ताण येऊ शकतो.
• कुटुंबाचा, मित्रांचा किंवा समाजाचा विरोध असू शकतो, ज्यामुळे मानसिक त्रास होऊ शकतो.

आर्थिक अडथळे (Financial Obstacles):

• गर्भपात करण्याची प्रक्रिया खर्चिक असू शकते, त्यामुळे आर्थिक अडचणींमुळे काही महिलांना गर्भपात करणे शक्य होत नाही.

भौगोलिक अडथळे (Geographical Obstacles):

• ग्रामीण भागात किंवा दुर्गम ठिकाणी वैद्यकीय सुविधा उपलब्ध नसल्यामुळे गर्भपात करणे कठीण होऊ शकते.
• चांगल्या आरोग्य सेवांच्या अभावामुळे अडचणी येतात.

कायदेशीर अडथळे (Legal hurdles):

• भारतात गर्भपात कायदेशीर आहे, पण काही अटी व शर्ती आहेत.
• Medical Termination of Pregnancy Act 1971 नुसार, काही विशिष्ट परिस्थितीतच गर्भपात करता येतो.
• जर गर्भधारणा २० आठवड्यांपेक्षा जास्त असेल, तर काही विशेष कारणांसाठी कोर्टाची परवानगी लागते.
• अवैध गर्भपात करणे कायद्याने गुन्हा आहे.

वैद्यकीय अडथळे (Medical hurdles):

• गर्भपात शस्त्रक्रिया (Surgery) किंवा औषधोपचाराने (Medication) करता येतो. दोन्ही पद्धतींमध्ये काही धोकेPossible complications असू शकतात.
• एखाद्या महिलेला काही आरोग्य समस्या असल्यास, गर्भपात करणे अधिक धोकादायकHigh Risk असू शकते.
• उदाहरणार्थ, ऍनिमिया (Anemia), हृदयविकार (Heart problem) किंवा रक्त गोठण्याची समस्या (Blood clotting issue) असल्यास अडचणी येतात.

सामाजिक आणि भावनिक अडथळे (Social and emotional hurdles):

• अनेकदा कुटुंबाचा आणि समाजाचा दबाव Pressure असतो, ज्यामुळे महिलांना गर्भपात करणे कठीण होते.
• गर्भपात केल्यानंतर काही महिलांना भावनिक त्रास Emotional trauma होऊ शकतो, जसे की दुःखdepression, अपराधीपणाFeeling guilty आणि पश्चातापRegret.
• गर्भपातासंबंधी समाजाचे नकारात्मक दृष्टिकोन Negative attitudeof the society असल्यामुळे मानसिकProblematic ताण येऊ शकतो.

आर्थिक अडथळे (Economical hurdles):

• गर्भपात करण्यासाठी खर्चCost of abortion येतो, जो गरीबLow income background Background असलेल्या लोकांसाठी अडचणीचा ठरू शकतो.
• चांगल्या आरोग्य सुविधांचा अभावLack of good medical facilities असल्यामुळे सुरक्षित गर्भपात करणे Safety issues कठीण होऊ शकते.

इतर अडथळे (other hurdles):

• ग्रामीण भागात माहितीचा अभावLack of information असल्यामुळे योग्य वेळी निर्णय घेणे Difficult to take decision कठीण होते.
• डॉक्टरांची उपलब्धताDoctors availability आणि त्यांची मानसिकता Doctors mentality देखील महत्त्वाची असते.

कोणत्याही महिलेला गर्भपाताचा निर्णय घेण्यापूर्वी सर्व बाजूंचा विचार करणे आणि योग्य वैद्यकीय सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

• क्रोमोसोमल समस्या (Chromosomal abnormalities):

गर्भातील गुणसूत्रांमध्ये (chromosomes) काही दोष असल्यास गर्भपात होऊ शकतो. गुणसूत्रं म्हणजे डीएनएचे भाग, ज्यात अनुवांशिक माहिती असते. या दोषांमुळे गर्भाचा विकास व्यवस्थित होत नाही.

• आईची तब्येत (Maternal health issues):

आईला काही आरोग्य समस्या असल्यास गर्भपात होऊ शकतो, जसे की:

• अनियंत्रित मधुमेह (Uncontrolled diabetes)
• उच्च रक्तदाब (High blood pressure)
• थायरॉईड समस्या (Thyroid problems)
• auto इम्युन रोग (Autoimmune diseases) जसे की लुपस (lupus)
• गर्भाशयाच्या समस्या (Uterine problems):

गर्भाशयात काही समस्या असल्यास गर्भपात होऊ शकतो, जसे की:

• गर्भाशयाचा आकार व्यवस्थित नसेल तर (Uterine abnormalities)
• फायब्रॉइड्स (Fibroids)
• गर्भाशयाच्या मुखाची कमजोरी (Cervical insufficiency)
• संसर्ग (Infections):

गर्भावस्थेदरम्यान काही विशिष्ट प्रकारचे संक्रमण झाल्यास गर्भपात होऊ शकतो.

• जीवनशैली (Lifestyle factors):

काही जीवनशैली संबंधित गोष्टी गर्भपातास कारणीभूत ठरू शकतात, जसे की:

• धूम्रपान (Smoking)
• अल्कोहोलचे सेवन (Alcohol consumption)
• ड्रग्स (Drugs)
• औषधे (Medications):

काही विशिष्ट औषधांमुळे गर्भपात होऊ शकतो. त्यामुळे डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

• वयोमान (Age):

35 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या स्त्रिया आणि खूप कमी वयाच्या स्त्रियांच्या गर्भधारणेत गर्भपाताची शक्यता जास्त असते.

इतर कारणे: कधी कधी गर्भपाताचे निश्चित कारण समजू शकत नाही.

जर तुम्हाला गर्भपाताचा अनुभव आला असेल, तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. ते तुम्हाला योग्य मार्गदर्शन करू शकतील आणि पुढील गर्भधारणेसाठी मदत करू शकतील.