
अभिनेते
0
Answer link
गायक-नटांची दोन नावे:
- किशोर कुमार: भारतीय चित्रपटसृष्टीतीलlegendary पार्श्वगायक आणि अभिनेते.
- एस. पी. बालसुब्रमण्यम: भारतीय पार्श्वगायक, संगीत दिग्दर्शक आणि अभिनेते.
2
Answer link
बाबूराव पेंढारकर' ऐसा नटश्रेष्ठ होणे नाही
🇦 नटश्रेष्ठ बाबूराव पेंढारकरांचा जन्म २२ जून, १८९६ रोजी कोल्हापूरमध्ये झाला.
मराठी चित्रपट-अभिनेते, दिग्दर्शक, निर्माते अशी त्यांची ख्याती होती. आज त्यांचा जन्मदिवस. त्यानिमित्ताने त्यांच्याबद्दल थोडक्यात जाणून घेऊया.
बाबूराव पेंढारकरांनी १९२० साली 'सैरंध्री' या मराठी चित्रपटाचे लेखन आणि दिग्दर्शन केले. या चित्रपटाद्वारे त्यांनी चित्रपट क्षेत्रात पदार्पण केले. १९२० च्या दशकापासून १९६० दशकापर्यंत त्यांनी पन्नासहून अधिक चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले आहे. तर ६८ चित्रपटांमध्ये अभिनेता म्हणून काम केले. दोन चित्रपटांची निर्मितीही केली. तसेच त्यांनी चित्रपटांमध्ये विवध भूमिकाही साकारल्या. त्यांच्या असंख्य चित्रपटांपैकी एक उल्लेखनीय चित्रपट म्हणजे 'अयोध्येचा राजा' होय. ६ फेब्रुवारी, २०२० रोजी या चित्रपटाला ८८ वर्षे पूर्ण झाली.
🇦 व्ही. शांताराम दिग्दर्शित 'अयोध्येचा राजा' हा बोलपट ६ फेब्रुवारी १९३२ रोजी प्रदर्शित झाला होता. हा मराठीत बनलेला पहिला बोलपट आहे. याची निर्मिती प्रभात फिल्म कंपनीने केली होती. 'अयोध्येचा राजा'मध्ये बाबूराव पेंढारकर, मास्टर विनायक, गोविंदराव टेंबे, दुर्गा खोटे, शंकरराव भोसले, मानाजीराव माने, बुवासाहेब, कुमार दिगंबर यांच्या प्रमुख भूमिका होत्या. 'अयोध्येचा राजा' या चित्रपटाने दुर्गा खोटेंच्या रूपाने बोलपटासाठी पहिली अभिनेत्री मिळाली.
---------------------------------------
शेअरचॅट https://sharechat.com/post/AgRPXJa?referrer=copiedLink
---------------------------------------
मराठी चित्रपट दिग्दर्शक भालजी पेंढारकर हे बाबुरावांचे मोठे भाऊ होते. बाबूराव पेंढारकर, बाबालाल रहमान, चित्रकार पेंटर बंधू, भालजी पेंढारकर, मास्टर विनायक, कृष्णराव मिस्त्री यांच्यासारख्या कलाकार, दिग्गजांमुळे कोल्हापूरची ओळख 'कलापूर' अशी झाली.
पुढे प्रभात कंपनी पुण्याला हलवण्यात आली. परंतु, बाबुराव पेंढारकर पुण्याला गेले नाहीत. मेजर निंबाळकर आणि भालजी यांनी 'कोल्हापूर सिनेटोन कंपनी' काढली आणि बाबूरावांना मॅनेजर करण्यात आले. 'कोल्हापूर सिनेटोन कंपनी'चा 'विलासी ईश्वर' हा चित्रपट प्रदर्शित झाला. यामध्ये बाबूरावांनी अभिनय केला होता. पुढे त्यांनी मित्राच्या सहाय्याने 'हंस पिक्चर्स' नवी कंपनी उभारली.
पुढे 'हंस पिक्चर्स'चा 'ज्वाला' चित्रपट आला. परंतु, तो फारसा न चालल्यामुळे कंपनीचे नुकसान झाले होते. नंतर बाबूरांवांनी आचार्य अत्रेंशी संपर्क साधला. आठवड्याभरात नवा चित्रपट काढायला हवा, असे अत्रेंना सांगून बाबुराव कंपनी पुन्हा स्थिरसावर करण्याचे प्रयत्न करत होते. अत्रेंनी आपल्या विशिष्ट शैलीत 'ब्रह्मचारी' या चित्रपटाची पटकथा लिहून दिली. हा चित्रपट चांगला चालला आणि डबघाईला आलेली कंपनी पुन्हा मार्गावर आली. पुढे अत्रेंच्या 'महात्मा फुले' या चित्रपटात त्यांनी फुलेंची भूमिका साकारली. त्यांच्या या अप्रतिम भूमिकेचे कौतुकही झाले होते.
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1011208639277059&id=100011637976439
'श्यामची आई,' 'महात्मा फुले,' 'धर्मवीर,' 'देवता,' 'अर्धांगी अमृत,' 'पहिला पाळणा,' 'भक्त दामाजी,' 'पुनवेची रात,' 'जय मल्हार,' 'मी दारू सोडली' यांसारख्या मराठी चित्रपटांबरोबरच त्यांनी हिंदी चित्रपटही केले. यामध्ये 'डॉ. कोटनीस की अमर कहानी', 'नवरंग', 'दो आँखे बारह हाथ' या हिंदी चित्रपटांचा समावेश आहे. पुढे बाबूराव रंगभूमीकडे वळसे, आचार्य अत्रेंच्या सांगण्यावरून त्यांनी रंगभूमीवर 'झुंझारराव' ही भूमिका साकारली. नाट्यअभिनेता म्हणून त्यांनी आपली प्रतिमा अधिक उंचावली.
पोटाच्या कर्करोगाने बाबूराव यांचे ९ नोव्हेंबर, १९६७ रोजी निधन झाले.
*✺ 𝑾𝒉𝒂𝒕𝒔𝒂𝒑𝒑 9890875498 ✺*
*_❍ माहिती सेवा ग्रूप ❍_*
*_❍ पेठवडगांव,जि. कोल्हापुर ❍_*
----------------❍--------------------

🇦 नटश्रेष्ठ बाबूराव पेंढारकरांचा जन्म २२ जून, १८९६ रोजी कोल्हापूरमध्ये झाला.
मराठी चित्रपट-अभिनेते, दिग्दर्शक, निर्माते अशी त्यांची ख्याती होती. आज त्यांचा जन्मदिवस. त्यानिमित्ताने त्यांच्याबद्दल थोडक्यात जाणून घेऊया.
बाबूराव पेंढारकरांनी १९२० साली 'सैरंध्री' या मराठी चित्रपटाचे लेखन आणि दिग्दर्शन केले. या चित्रपटाद्वारे त्यांनी चित्रपट क्षेत्रात पदार्पण केले. १९२० च्या दशकापासून १९६० दशकापर्यंत त्यांनी पन्नासहून अधिक चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले आहे. तर ६८ चित्रपटांमध्ये अभिनेता म्हणून काम केले. दोन चित्रपटांची निर्मितीही केली. तसेच त्यांनी चित्रपटांमध्ये विवध भूमिकाही साकारल्या. त्यांच्या असंख्य चित्रपटांपैकी एक उल्लेखनीय चित्रपट म्हणजे 'अयोध्येचा राजा' होय. ६ फेब्रुवारी, २०२० रोजी या चित्रपटाला ८८ वर्षे पूर्ण झाली.
🇦 व्ही. शांताराम दिग्दर्शित 'अयोध्येचा राजा' हा बोलपट ६ फेब्रुवारी १९३२ रोजी प्रदर्शित झाला होता. हा मराठीत बनलेला पहिला बोलपट आहे. याची निर्मिती प्रभात फिल्म कंपनीने केली होती. 'अयोध्येचा राजा'मध्ये बाबूराव पेंढारकर, मास्टर विनायक, गोविंदराव टेंबे, दुर्गा खोटे, शंकरराव भोसले, मानाजीराव माने, बुवासाहेब, कुमार दिगंबर यांच्या प्रमुख भूमिका होत्या. 'अयोध्येचा राजा' या चित्रपटाने दुर्गा खोटेंच्या रूपाने बोलपटासाठी पहिली अभिनेत्री मिळाली.
---------------------------------------
शेअरचॅट https://sharechat.com/post/AgRPXJa?referrer=copiedLink
---------------------------------------
मराठी चित्रपट दिग्दर्शक भालजी पेंढारकर हे बाबुरावांचे मोठे भाऊ होते. बाबूराव पेंढारकर, बाबालाल रहमान, चित्रकार पेंटर बंधू, भालजी पेंढारकर, मास्टर विनायक, कृष्णराव मिस्त्री यांच्यासारख्या कलाकार, दिग्गजांमुळे कोल्हापूरची ओळख 'कलापूर' अशी झाली.
पुढे प्रभात कंपनी पुण्याला हलवण्यात आली. परंतु, बाबुराव पेंढारकर पुण्याला गेले नाहीत. मेजर निंबाळकर आणि भालजी यांनी 'कोल्हापूर सिनेटोन कंपनी' काढली आणि बाबूरावांना मॅनेजर करण्यात आले. 'कोल्हापूर सिनेटोन कंपनी'चा 'विलासी ईश्वर' हा चित्रपट प्रदर्शित झाला. यामध्ये बाबूरावांनी अभिनय केला होता. पुढे त्यांनी मित्राच्या सहाय्याने 'हंस पिक्चर्स' नवी कंपनी उभारली.
पुढे 'हंस पिक्चर्स'चा 'ज्वाला' चित्रपट आला. परंतु, तो फारसा न चालल्यामुळे कंपनीचे नुकसान झाले होते. नंतर बाबूरांवांनी आचार्य अत्रेंशी संपर्क साधला. आठवड्याभरात नवा चित्रपट काढायला हवा, असे अत्रेंना सांगून बाबुराव कंपनी पुन्हा स्थिरसावर करण्याचे प्रयत्न करत होते. अत्रेंनी आपल्या विशिष्ट शैलीत 'ब्रह्मचारी' या चित्रपटाची पटकथा लिहून दिली. हा चित्रपट चांगला चालला आणि डबघाईला आलेली कंपनी पुन्हा मार्गावर आली. पुढे अत्रेंच्या 'महात्मा फुले' या चित्रपटात त्यांनी फुलेंची भूमिका साकारली. त्यांच्या या अप्रतिम भूमिकेचे कौतुकही झाले होते.
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1011208639277059&id=100011637976439
'श्यामची आई,' 'महात्मा फुले,' 'धर्मवीर,' 'देवता,' 'अर्धांगी अमृत,' 'पहिला पाळणा,' 'भक्त दामाजी,' 'पुनवेची रात,' 'जय मल्हार,' 'मी दारू सोडली' यांसारख्या मराठी चित्रपटांबरोबरच त्यांनी हिंदी चित्रपटही केले. यामध्ये 'डॉ. कोटनीस की अमर कहानी', 'नवरंग', 'दो आँखे बारह हाथ' या हिंदी चित्रपटांचा समावेश आहे. पुढे बाबूराव रंगभूमीकडे वळसे, आचार्य अत्रेंच्या सांगण्यावरून त्यांनी रंगभूमीवर 'झुंझारराव' ही भूमिका साकारली. नाट्यअभिनेता म्हणून त्यांनी आपली प्रतिमा अधिक उंचावली.
पोटाच्या कर्करोगाने बाबूराव यांचे ९ नोव्हेंबर, १९६७ रोजी निधन झाले.
*✺ 𝑾𝒉𝒂𝒕𝒔𝒂𝒑𝒑 9890875498 ✺*
*_❍ माहिती सेवा ग्रूप ❍_*
*_❍ पेठवडगांव,जि. कोल्हापुर ❍_*
----------------❍--------------------

4
Answer link
खऱ्या आयुष्याची राख रांगोळी झालेला नटरंग-गणपत पाटील !
_______________________________
माहिती सेवा ग्रूप पेठवडगाव
_______________________________
खऱ्या आयुष्याची राख रांगोळी झालेला नटरंग-गणपत पाटील ! कोल्हापुरकर’ चित्रपटात त्यांनी नाच्याचीच भूमिका केली पण जीव ओतून केली अन ती भूमिका त्यांच्या जीवनावर जणू अतिक्रमणच करून गेली… http://bit.ly/2NYleAQ
त्यांची मुले मोठी झाली पण कोणी सोयरिक जुळवायला तयार नव्हते कारण ‘अशा’ माणसाला मुलेबाळे कशी असतील असा प्रश्न जिथे तिथे समोर येऊ लागला…
अभिनयाने पदरात विशेष काही पडले नाही मात्र आयुष्य उध्वस्त होणे म्हणजे काय हे त्यांना अनुभवास आले त्या अस्सल पण अभागी नटरंगाचा हा प्रवास… घटनेची आठवण झाली दूरदर्शन वरील ती मुलाखत काल पाहिल्यासारखी डोळ्यापुढे तरळून गेली…
त्या मुलाखतीत एक ज्येष्ठ प्रतिभावंत अभिनेते धाय मोकलून रडत होते अन मुलाखतकर्ते निवेदक स्तब्ध होऊन गेले होते…
त्यांनी विचारलेल्या एका प्रश्नांवर *त्या अभिनेत्याच्या भावना अनावर झाल्या अन अश्रूंचा बांध फुटला इतकेच त्या घटनेचे महत्व नव्हते तर अभिनयाची तपस्या व्यक्तिगत आयुष्याची वीण कशी उसवत गेली अन एका कलाकाराची जिंदगानी कशी उद्धवस्त होत गेली याचे ते टोकदार उदाहरण होते…*

ती घटनाच तशी होती मुलाखतीत ते रडत होते, त्यांच्या *आयुष्यातल्या प्रसंगावर ते बोलत होते,*
*“या माणसाला मुलगी कशी काय असू शकते.? शक्यच नाही, आमच्या अकलेचे दिवाळे निघालेय का जे आम्ही यांची मुलगी करू.? यांच्या घरचीच तिकडून काही तरी भानगड असणार.? आम्हाला काय माहिती नाही का मुलीचे वडिल “हे” आहेत म्हणून.! यांना चालत असेल पण समाजात आम्हाला तोंड दाखवायचे आहे.! आम्हाला नाव आहे, अब्रू आहे, पत आहे अन यांच्यातच जगायचे आहे…* आमचे काय यांच्यासारखे टाळी वाजवून थोडेच भागणार आहे का.? लोक असंच काहीबाही बोलत रहायचे आणि लोकांच्या या प्रत्येक टोमण्यामागे माझ्या पत्नीचा भावनांचा बांध तुटत होता, ती कोलमडून गेली होती…
मुलांच्या लग्नाच्या वेळेस देखील हाच अनुभव आला होता… *समाजाने फार वाईट वागणूक दिली, माझ्या अभिनयाची शिक्षा बायको पोराना भोगावी लागली… ते सगळीकडे चेष्टेचा विषय झाले होते” इतके बोलून ते पुन्हा धाय मोकलून रडू लागले… बोलताना भावना अनावर झालेले ते ज्येष्ठ अभिनेते गणपत पाटील होते.!त्यांच्या ‘आत्ता गं बया’ ला दाद दिली नसेल असा मराठी रसिक विरळाच.!* अंगात मखमली बदाम अन त्यावर हाफ जाकीट, गळ्यात गुंडाळलेला रंगी बेरंगी रुमाल अन डोक्यावर बुट्टेदार टोपी अशा वेशातले गणपत पाटील त्यांच्या नाचाच्या भूमिकेत समरसून जायचे…
*या भूमिकेने त्याना मानही दिला अन प्रचंड अपमान देखील.! त्यांनी साकारलेल्या भूमिकेतल्या पात्राने वास्तवातल्या गणपत पाटलांना मात दिली… खरे तर रसिक प्रेक्षकानी दिलेली ही दाद होती, पण ह्या जीवघेण्या अभिनय संपन्नतेला मिळालेली रसिकांची ही दाद त्यांचे रोजचे जिणे बेहाल करून गेली… त्यांच्या पत्नीच्या वाट्याला किती भयंकर थट्टा आली असेल कल्पना करवत नाही…*
अगदी नटरंग सिनेमा येईपर्यंत ही अवस्था होती… ‘नटरंग’ आला अन मराठी सिनेमाचे व गणपत पाटलांचे पांग फेडून गेला… पण तेंव्हा गणपत पाटील नव्हते… मार्च २००८ मध्ये ते गेले… त्यांचे पात्र अन त्यांचे नाव अजरामर झाले… पण त्यांच्या व्यक्तिगत अन कौटुंबिक जीवनाला या नाच्याच्या पात्रामुळे विषण्ण कारुण्याची झाक होती… २००५ च्या ‘झी गौरव’ पुरस्कारात त्यांनी व्यक्त केलेल्या भावना अन त्याचे क्लिपिंग यापासून प्रेरणा घेऊन रवी जाधव यांनी नटरंग बनवला खरा, पण तेंव्हा ते हयात असते तर त्यांच्या आयुष्याचे सार्थक झाले असते…
गणपत पाटलांचा जन्म कोल्हापुरात एका गरीब कुटुंबातला.! घरच्या हलाखीच्या परिस्थितीमुळे व पाटलांच्या बालपणीच त्यांचे वडील निवर्तल्यामुळे बालवयापासूनच पाटलांना मोलमजुरी करून, फुले-खाद्यपदार्थ विकून कुटुंबाकरता आर्थिक हातभार लावावा लागला… अशा परिस्थितीतदेखील कोल्हापुरात त्या काळी चालणाऱ्या रामायणाच्या खेळांत ते हौसेने अभिनय करीत…
http://bit.ly/2NYleAQ
रामायणाच्या त्या खेळांमध्ये त्यांनी बऱ्याचदा सीतेची भूमिका वठवली… दरम्यान राजा गोसावी यांच्याशी पाटलांची ओळख झाली… त्यांच्या ओळखीतून पाटलांचा मास्टर विनायकांच्या शालिनी सिनेटोनमध्ये प्रफुल्ल पिक्चर्समार्फत चित्रपटसृष्टीत प्रवेश झाला… चित्रपटसृष्टीतील सुरुवातीच्या दिवसांत त्यांनी सुतारकाम, रंगभूषा साहायकाची कामे केली… मास्टर विनायकांच्या निधनानंतर ते मुंबईतून कोल्हापुरास परतले…
त्याच सुमारास पाटलांना राजा परांजप्यांच्या ’बलिदान’ व राम गबाल्यांच्या ’वंदे मातरम्’ चित्रपटांमध्ये अभिनयाची संधी मिळाली… या भूमिकांमधील त्यांच्या अभिनयामुळे त्यांना त्यांची अभिनय-कारकीर्द फुलवणारी भालजी पेंढारकरांच्या ’मीठभाकर’ चित्रपटातील खलनायकाची भूमिका मिळाली… चित्रपटांबरोबरीनेच पाटील नाटकांतही अभिनय करीत… जयशंकर दानवे यांच्या ’ऐका हो ऐका’ या ग्रामीण ढंगातील तमाशाप्रधान नाटकात बायकी सोंगाड्याची, म्हणजेच ’नाच्या’ची आव्हानात्मक भूमिका त्यांनी लीलया पेलली…
त्यांच्या अभिनयामुळे ही भूमिका जबरदस्त लोकप्रिय झाली… ’जाळीमंदी पिकली करवंदं’ या नाटकातही त्यांनी सोंगाड्याचीच व्यक्तिरेखा साकारली… पाटलांनी अभिनीत केलेल्या नाच्याच्या भूमिकांची लोकप्रियता लक्षात घेऊन कृष्णा पाटलांनी ’वाघ्या मुरळी’ चित्रपटात त्यांना तशीच भूमिका दिली… या चित्रपटानंतर पाटलांच्या अभिनयकौशल्यामुळे नाच्याची भूमिका आणि गणपत पाटील हे समीकरण मराठी तमाशापटांत दृढावत गेले…
बायकी किरटया आवाजात ओरडत बोलताना उजव्या हाताची तर्जनी हनुवटीवर ठेवून अन डावा हात कमरेवर ठेवून बोलणारे अंगाला लचके द्यायचे अन अगदी ठसक्यात खुमासदार पद्धतीने तो नाच्या साकारायचे… खरे तर त्यांच्या वाट्याला आलेली अगदी नगण्य असणारी जेमतेम फुटेज असणारी ही भूमिका ते जगायचे अन ती भूमिका प्रेक्षकाच्या मनात ठसायची… प्रेक्षक देखील त्याना मनापासून दाद द्यायचे…
तत्कालीन मराठी सिनेमे अन त्यातही तमाशापट यांचा धांडोळा घेताना सर्व रांगडे मराठी अभिनेते डोळ्यापुढे येतात, अरुण सरनाईक, सुर्यकांत मांढरे, कुलदीप पवार, चंद्रकांत… सांगत्ये ऐका हा त्यातला सुवर्ण पट म्हणावा लागेल… जयश्री गडकर, माया गांधी, सीमा ते उषा नाईक – उषा चव्हाण पर्यंत कोणाचेही तमाशाप्रधान चित्रपट पाहिले तर त्या सर्वांचा एकच समान धागा होता तो म्हणजे
गणपत पाटील.! चित्रपटाच्या रुपेरी पडद्यावर आयुष्यभर फक्त सदरा- पायजमा अशा एकाच ढगळया वेशात वावरलेला हा माणूस आपल्या शापित भूमिकेचे सोने करून गेला पण त्यांच्या वेदना जगापुढे फारशा मांडल्या गेल्या नाहीत… त्यांनी लिहिलेल्या ‘रंग नटेश्वराचे’ मध्ये मात्र विस्तृतपणे या सर्व घटनांचा पट उलगडला आहे… या नटरंगाची आयुष्यभर उपेक्षा झाली होती की काय म्हणूनच प्रेक्षकांनी त्यांच्यावर निघालेल्या चित्रपटाला रेकॉर्डब्रेक प्रतिसाद दिला… *२०१३ सालचा विशेष दिनानाथ मंगेशकर पुरस्कार त्याना मरणोत्तर जाहीर झाला होता…* २००५ चा झी जीवनगौरव पुरस्कार हाच काय तो त्यांचे कौतुक सोहळा…
त्यांच्या भूमिकेचे त्यांनी सोने केले पण त्या भूमिकेने त्यांच्या *आयुष्यावर मात केली… आज सहज स्मरण झाले म्हणून त्यांच्या स्मृतीना दिलेला हा उजाळा… या गुणी पण अभागी अभिनेत्यास सलाम !!*
0
Answer link
मी तुमच्या प्रश्नाची नोंद घेतली आहे, परंतु 'तारक मेहता का उलटा चष्मा' या मालिकेतील 'जेठालाल' यांच्याशी संपर्क कसा साधावा आणि ते मुंबईमध्ये कोठे राहतात याबद्दल माझ्याकडे कोणतीही माहिती उपलब्ध नाही.
DISCLAIMER: माझ्याकडे ही माहिती नाही. मी एक कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रणाली (artificial intelligence system) आहे आणि माझ्याकडे लोकांची वैयक्तिक माहिती नसते.
6
Answer link
मूळ नाव अमिताभ हरिवंश राय बच्चन, जन्म: ११ ऑक्टोबर १९४२) हे आघाडीचे भारतीय चित्रपट अभिनेते आहेत.१९७० च्या दशकाच्या सुरुवातीला भारतीय सिनेमातील संतप्त तरूण (एंग्री यंग मॅन) अशी ख्याती त्यांनी आपल्या भूमिकांतून मिळवली आणि चार दशकांहून अधिक मोठ्या कारकीर्दीत १८० हून अधिक चित्रपटांत त्यांनी भूमिका केल्या. अमिताभ हे भारतीय सिनेमाच्या इतिहासातील सर्वात महान आणि प्रभावशाली अभिनेत्यांपैकी एक मानले जातात आपल्या कारकीर्दीत बच्चन यांनी अनेक पुरस्कार प्राप्त केले. चार राष्ट्रीय पुरस्कार आणि चौदा फिल्मफेअर पुरस्कारांचा त्यात समावेश आहे. अभिनयाखेरीज पार्श्वगायक, चित्रपटनिर्माते आणि टीव्ही कार्यक्रम निर्माते म्हणूनही बच्चन यांनी काम केले आहे. १९८४ ते १९८७ या काळात ते लोकसभेसाठी निवडले गेले होते.
अमिताभ
अमिताभ बच्चन ,आय.आय.एफ.ए. पुरस्कारजन्म११ ऑक्टोबर, १९४२ (वय: ७४)
अलाहाबाद, भारतपत्नी नावजया बच्चनअपत्येअभिषेक बच्चन
श्वेता नंदापुरस्कारफिल्मफेअर पुरस्कारसर्वोत्तम अभिनेता
१९७८ अमर अकबर अँथोनी
१९७९ डॉन
१९९२ हम
२००६ ब्लॅक
सर्वोत्तम अभिनेता (क्रिटीक्स)
२००२ अक्स
२००६ ब्लॅक
सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता
१९७२ आनंद
१९७४ नमक हराम
२००१ मोहब्बते
लाइफटाइम अचिवमेन्ट पुरस्कार (१९९१)
सुपरस्टार ऑफ मिलेनियम (२०००)
फिल्मफेअर पॉवर पुरस्कार (२००४)राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारसर्वोत्तम पदार्पण
१९७० सात हिंदुस्तानी
सर्वोत्तम अभिनेता
१९९१ अग्निपथ
२००६ ब्लॅक
प्रारंभीचे जीवन
अमिताभ बच्चन यांचा जन्म अलाहाबाद, उत्तरप्रदेश येथे एका हिंदू कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील डॉ. हरिवंशराय बच्चन हे हिंदीतील सुप्रसिद्ध कवी होते तर त्यांची आई तेजी बच्चन या मूळच्या फैसलाबाद (पाकिस्तान) येथील हिंदू शीख कुटुंबातील होत्या. अमिताभ यांच्या वडिलांचे मूळ आडनाव श्रीवास्तव असले तरी बच्चन (बालसुलभ) या टोपणनावाने ते कविता प्रसिद्ध करीत. चित्रपटसृष्टीत प्रवेश करताना अमिताभ यांनी हे टोपणनाव आडनाव म्हणून वापरायला सुरुवात केली आणि पुढे संपूर्ण कुटुंबाचेच बच्चन हेच आडनाव व्यवहारात रूढ झाले. अमिताभ यांच्या वडिलांचे २००३ मध्ये तर आईचे २००७ मध्ये निधन झाले.
हरिवंश राय बच्चन यांच्या दोन मुलांपैकी अमिताभ मोठे. त्यांच्या भावाचे नाव अजिताभ आहे. त्यांच्या आईला रंगभूमीची आवड होती आणि त्यांना एका फिल्ममध्ये भूमिकाही देऊ करण्यात आली होती. मात्र त्यांनी त्याऐवजी घर सांभाळण्याला प्राधान्य दिले.
बच्चन अलाहाबादच्या ज्ञानप्रबोधिनी आणि बॉईज हायस्कूलमध्ये शिकले. त्यांनी नैनितालच्या शेरवूड कॉलेजमध्ये कलाशाखेत शिक्षण घेतले त्यानंतर त्यानी दिल्ली विद्यापीठाच्या किरोडीमल महाविद्यालयातून त्यांनी विज्ञानशाखेतली पदवी संपादन केली. ऐन विशीत कोलकत्यातील एका जहाजवाहतूक कंपनीतील एजंटाची नोकरी सोडून देऊन अभिनयात कारकीर्द करण्याचा निर्णय अमिताभ यांनी घेतला.
अभिनेता
वर्षचित्रपटभुमिकामाहिती१९६९सात हिंदुस्तानीअन्वर अली अन्वरविजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, पदार्पण अभिनेताभुवन शोम, हिंदी चित्रपटआलोचक (आवाज)१९७१परवाना, हिंदी चित्रपटकुमार सेनआनंदडॉ. भास्कर क. बनर्जी/बाबु मोशायविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्काररेशमा और शेरा, हिंदी चित्रपटछोटूगुड्डी, हिंदी चित्रपटस्वतःप्यार की कहानी, हिंदी चित्रपटराम चन्द्र१९७२संजोग, हिंदी चित्रपटमोहनबिरजूपिया का घर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारएक नज़र, हिंदी चित्रपटमनमोहन आकाश त्यागीबावर्ची, हिंदी चित्रपटसूत्रधाररास्ते का पत्थर, हिंदी चित्रपटजय शंकर रेबोम्बे टू गोवा, हिंदी चित्रपटरवि कुमार१९७३बड़ा कबूतर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारबंधे हाथ, हिंदी चित्रपटशमु, दीपकदुहेरी भुमिकाज़ंजीर, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर विजय खन्नानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारगहरी चाल, हिंदी चित्रपटरतनअभिमान (हिंदी चित्रपट)सुबीर कुमारसौदागरमोतीनमक हराम, हिंदी चित्रपटविक्रम (विक्की)विजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार१९७४कुंवारा बाप, हिंदी चित्रपटऑगस्टिनपाहुणा कलाकारदोस्त, हिंदी चित्रपटआनंदपाहुणा कलाकारकसौटी, हिंदी चित्रपटअमिताभ शर्मा (अमित)बेनाम, हिंदी चित्रपटअमित श्रीवास्तवरोटी कपडा और मकान, हिंदी चित्रपटविजयमजबूर, हिंदी चित्रपटरवि खन्ना१९७५चुपके चुपकेसुकुमार सिंहा/परिमल त्रिपाठीफरार, हिंदी चित्रपटराजेश (राज)मिली, हिंदी चित्रपटशेखर दयालदीवार, हिंदी चित्रपटविजय वर्मानामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारज़मीर, हिंदी चित्रपटबादल/चिम्पूशोले, हिंदी चित्रपटजय (जयदेव)१९७६दो अंजानेअमित रॉय/नरेश दत्तछोटी सी बात, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारकभी कभी, हिंदी चित्रपटअमित मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारहेरा फेरी, हिंदी चित्रपटविजय/इंसपेक्टर हिराचंद१९७७अलाप (हिंदी चित्रपट)अलोक प्रसादचरणदासक़व्वाली सिंगेरपाहुणा कलाकारअमर अकबर अँथोनीअन्थोनी गोंजाल्वेसविजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारशतरंज के खिलाडी, हिंदी चित्रपटसुत्रधारअदालतधर्मं/ठाकुर धरम चंद, राजूनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार. <बर/> दुहेरी भुमिकाइमान धरम, हिंदी चित्रपटअहमद राजाखून पसीना, हिंदी चित्रपटशिवा/तिगेरपरवरीश, हिंदी चित्रपटअमित१९७८बेशरम, हिंदी चित्रपटराम कुमार चंद्र/
प्रिन्स चन्द्रशेखरगंगा की सौगंध, हिंदी चित्रपटजीवाकसमे वादे, हिंदी चित्रपटअमित, शंकरदुहेरी भुमिकात्रिशूल, हिंदी चित्रपटविजय कुमारनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारडॉन, हिंदी चित्रपटदोन/विजयविजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार.
दुहेरी भुमिकामुकद्दर का सिकंदर, हिंदी चित्रपटसिकंदरनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार१९७९द ग्रेट गॅम्बलर, हिंदी चित्रपटजे, इंसपेक्टर विजयदुहेरी भुमिकागोलमाल, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारजुर्माना, हिंदी चित्रपटइंदर सक्सेनामंजिल, हिंदी चित्रपटअजय चंद्रमि. नटवरलाल, हिंदी चित्रपटनटवरलाल/अवतार सिंहनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार & फिल्मफेर सर्वोत्तम पुरूष पार्श्वगायक पुरस्कारकाला पत्थर, हिंदी चित्रपटविजय पल सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारसुहाग, हिंदी चित्रपटअमित कपूर१९८०दो और दो पांचविजय/रामदोस्ताना, हिंदी चित्रपटविजय वर्मानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारराम बलराम, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर बलराम सिंहशान, हिंदी चित्रपटविजय कुमार१९८१चश्मे बद्दूर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारकमांडर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारनसीब, हिंदी चित्रपटरविबरसात कि एक रात, हिंदी चित्रपटए.सी.पी. अभिजीत रेलावारिस, हिंदी चित्रपटहीरानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारसिलसिला, हिंदी चित्रपटअमित मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारयाराना, हिंदी चित्रपटकिशन कुमारकालिया, हिंदी चित्रपटकल्लू/कालिया१९८२सत्ते पे सत्ता, हिंदी चित्रपटरवि आनंद, बाबुबेमिसालडॉ. सुधीर रॉय, अधीर रॉयनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार.
दुहेरी भुमिकादेश प्रेमी, हिंदी चित्रपटमास्टर दीनानाथ, राजूदुहेरी भुमिकानमक हलाल, हिंदी चित्रपटअर्जुन सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारखुद्दार, हिंदी चित्रपटगोविन्द श्रीवास्तव/छोटू उस्तादशक्ती, हिंदी चित्रपटविजय कुमारनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८३नास्तिक, हिंदी चित्रपटशंकर (शेरू)/भोलाअंधा कानून (हिंदी चित्रपट)जन. निस्सार अख्तर खाननामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार.
पाहुणा कलाकारमहान, हिंदी चित्रपटराणा रणवीर, गुरु, इन्स्पेक्टर शंकरतिहेरी भूमिकापुकार, हिंदी चित्रपटरामदास/रोंनीकुली, हिंदी चित्रपटइकबाल अ. खान१९८४इन्किलाब, हिंदी चित्रपटअमरनाथशराबी, हिंदी चित्रपटविक्की कपूरनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८५गिरफ्तार, हिंदी चित्रपटइन्स्पे. करण कुमार खन्नामर्द, हिंदी चित्रपटराजू "मर्द" टांगेवालानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८६एक रुका हुआ फैसला, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारआखरी रास्ता (हिंदी चित्रपट)डेव्हिड, विजयदुहेरी भुमिका१९८७जलवा, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारकौन जीता कौन हारा, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकार१९८८सूरमा भोपालीपाहुणा कलाकारशहेंशाह, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर विजय कुमार श्रीवास्तव
/ शहेंशाहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारहीरो हीरालाल (हिंदी चित्रपट)स्वतःपाहुणा कलाकारगंगा जमुना सरस्वती, हिंदी चित्रपटगंगा प्रसाद१९८९बटवारा, हिंदी चित्रपटसुत्रधारतूफान, हिंदी चित्रपटतूफान, शामदुहेरी भुमिकाजादूगरगोगा/गोगेश्वरमैं आझाद हूँ, हिंदी चित्रपटआझाद१९९०अग्नीपथविजय दीनानाथ चौहानविजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनेता व नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारक्रोध, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारआज का अर्जुन (हिंदी चित्रपट)भीमा१९९१हमTiger/शेखरविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारअजूबा (हिंदी चित्रपट)अजूबा/अलीइन्द्रजीत, हिंदी चित्रपटइन्द्रजीतअकेला (हिंदी चित्रपट)इंसपेक्टर विजय वर्मा१९९२खुदा गवाह, हिंदी चित्रपटबादशाह खाननामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९९४इंसानियत, हिंदी चित्रपटइंसपेक्टर अमर१९९६तेरे मेरे सपनेसुत्रधार१९९७मृत्युदाता, हिंदी चित्रपटडॉ. राम प्रसाद घायल१९९८मेजर साबमेजर जसबीर सिंह राणाबडे मियां छोटे मियां, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर अर्जुन सिंह, बडे मियांदुहेरी भुमिका१९९९लाल बादशाह, हिंदी चित्रपटलाल "बादशाह" सिंह, रणभीर सिंहदुहेरी भुमिकासूर्यवंशम, हिंदी चित्रपटठाकुर भानु प्रताप सिंह, हीरा सिंहदुहेरी भुमिकाहिंदुस्तान कि कसम (हिंदी चित्रपट)कबीरकोहराम, हिंदी चित्रपटकाल. बलबीर सिंह सोडी (देवराज हथोड़ा)
& दादा भाईहॅलो ब्रदर (हिंदी चित्रपट)देवाचा आवाज२०००मोहब्बतें, हिंदी चित्रपटनारायण शंकरविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार२००१एक रिश्ता: द बॉँड ऑफ लव्हविजय कपूरलगान, हिंदी चित्रपटसूत्रधारअक्समनु वर्माविजेता, फिल्मफेअर क्रिटीक्स पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनय व नामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारकभी खुशी कभी ग़म, हिंदी चित्रपटयशवोर्धन "यश" रायचंदनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार२००२आँखें, हिंदी चित्रपटविजय सिंह राजपूतनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारहम किसीसे कम नही, हिंदी चित्रपटडॉ. रस्तोगीअग्नि वर्षाइन्द्र (गोद)पाहुणा कलाकारकांटे, हिंदी चित्रपटयश्वर्धन रामपाल/"मेजर"नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार२००३खुशी, हिंदी चित्रपटसुत्रधारअरमान, हिंदी चित्रपटडॉ. सिद्धार्थ सिंहामुम्बई से आया मेरा दोस्त, हिंदी चित्रपटसूत्रधारबूम, हिंदी चित्रपटबडे मियाबागबान, हिंदी चित्रपटराज मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारफन2श, हिंदी चित्रपटसुत्रधार२००४खाकी, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. अनंत कुमार श्रीवास्तवनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारएतबार, हिंदी चित्रपटडॉ. रणवीर मल्होत्रारुद्राक्ष, हिंदी चित्रपटसुत्रधारइन्साफ - थे जस्टिस, हिंदी चित्रपटसुत्रधारदेव, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. देव प्रताप सिंहलक्ष्य, हिंदी चित्रपटकर्नल सुनील दामलेदीवार, हिंदी चित्रपटमेजर रणवीर कौलक्यों...! हो गया ना, हिंदी चित्रपटराज चौहानहम कौन है, हिंदी चित्रपटमेजर फ्रँक जॉन विल्यम्स, फ्रँक जेम्स विल्सम्सदुहेरी भुमिकावीर-झारा, हिंदी चित्रपटचौधरी सुमेर सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार.
पाहुणा कलाकारअब तुम्हारे हवाले वतन साथियो (हिंदी चित्रपट)मेजर जनरल अमरजीत सिंह२००५ब्लॅक, हिंदी चित्रपटदेब्राज सहीदुहेरी-विजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार & फिल्मफेअर क्रिटीक्स पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनय.
विजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनेतावक्त: द रेस अगेंस्ट टाइम, हिंदी चित्रपटइश्वरचंद्र शरावतबंटी और बबली, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. दशरथ सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारपरिणीता, हिंदी चित्रपटसुत्रधारपहेली, हिंदी चित्रपटगडरियापाहुणा कलाकारसरकार, हिंदी चित्रपटसुभाष नगरे/"सरकार"नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारविरुद्ध... फॅमिली कम्स फर्स्ट, हिंदी चित्रपटविद्याधर पटवर्धनरामजी लंडनवाले, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारदिल जो भी कहे..., हिंदी चित्रपटशेखर सिन्हाएक अजनबी, हिंदी चित्रपटसुर्यवीर सिंह२००६फॅमिली - टाईझ ऑफ ब्लडविरेन सहीडरना जरूरी है,प्रोफेसरकभी अलविदा ना कहना,समरजीत सिंह तलवार (अक. सेक्सी सम)नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारबाबुल, हिंदी चित्रपटबलराज कपूर२००७एकलव्य: द रॉयल गार्ड,एकलव्यनिशब्द, हिंदी चित्रपटविजयचीनी कम, हिंदी चित्रपटबुद्धदेव गुप्ताशूटआउट ऍट लोखंडवाला,दिन्ग्रपाहुणा कलाकारझूम बराबर झूम, हिंदी चित्रपटसूत्रधारपाहुणा कलाकारराम गोपाल वर्मा कि आग,बब्बन सिंहद लास्ट लियर, हिंदी चित्रपटहरीश मिश्रॐ शांति ॐ, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकार२००८जमानत,शिव शंकरओं होल्डगॉड तुस्सी ग्रेट हो,पोस्ट-प्रोडक्शनभूतनाथ,भूतनाथरेलेअसिंग ओं जानेवारी १८, इ.स. २००८सरकार राज,सुभाष नागरे/"सरकार"रेलेअसिंग ओं फेब्रुवारी ८, इ.स. २००८एक्सक्लुझन,युद्ध,अन्नौंसद[१]२००९दिल्ली -६[null दादाजी]पाऔरो२०१०रंणविजय हर्षवर्धन मलिकतीन पट्टीप्रोफ . वेंकट सुब्रमणिमकंदहारलोकनाथ शर्मा२०११ब्बुद्दाह ... होगा टेरा बापविजय 'विज्जु ' मल्होत्रा
निर्माता
तेरे मेरे सपने, हिंदी चित्रपट (१९९६)मृत्युदाता, हिंदी चित्रपट (१९९७)मेजर साब, हिंदी चित्रपट (१९९८)अक्स, हिंदी चित्रपट (२००१)विरुद्ध... फमिली कम्स फर्स्ट, हिंदी चित्रपट (२००५)फमिली: टाइज ऑफ़ ब्लड, हिंदी चित्रपट (२००६)
पार्श्वगायक
मी. नटवरलाल, हिंदी चित्रपट (१९७९)लावारिस, हिंदी चित्रपट (१९८१)नसीब, हिंदी चित्रपट (१९८१)सिलसिला, हिंदी चित्रपट (१९८१)महान, हिंदी चित्रपट (१९८३)पुकार (१९८३)तूफ़ान, हिंदी चित्रपट (१९८९)जादूगर, हिंदी चित्रपट (१९८९)खुदा गवाह, हिंदी चित्रपट (१९९२)अक्स, हिंदी चित्रपट (२००१)कभी ख़ुशी कभी ग़म, हिंदी चित्रपट (२००१)आँखें, हिंदी चित्रपट (२००२)अरमान, हिंदी चित्रपट (२००३)बागबान, हिंदी चित्रपट (२००३)देव (२००४)एतबार, हिंदी चित्रपट (२००४)बाबुल, हिंदी चित्रपट (२००६)निशब्द, हिंदी चित्रपट (२००७)चीनी कम, हिंदी चित्रपट (२००७)
अमिताभ
अमिताभ बच्चन ,आय.आय.एफ.ए. पुरस्कारजन्म११ ऑक्टोबर, १९४२ (वय: ७४)
अलाहाबाद, भारतपत्नी नावजया बच्चनअपत्येअभिषेक बच्चन
श्वेता नंदापुरस्कारफिल्मफेअर पुरस्कारसर्वोत्तम अभिनेता
१९७८ अमर अकबर अँथोनी
१९७९ डॉन
१९९२ हम
२००६ ब्लॅक
सर्वोत्तम अभिनेता (क्रिटीक्स)
२००२ अक्स
२००६ ब्लॅक
सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता
१९७२ आनंद
१९७४ नमक हराम
२००१ मोहब्बते
लाइफटाइम अचिवमेन्ट पुरस्कार (१९९१)
सुपरस्टार ऑफ मिलेनियम (२०००)
फिल्मफेअर पॉवर पुरस्कार (२००४)राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारसर्वोत्तम पदार्पण
१९७० सात हिंदुस्तानी
सर्वोत्तम अभिनेता
१९९१ अग्निपथ
२००६ ब्लॅक
प्रारंभीचे जीवन
अमिताभ बच्चन यांचा जन्म अलाहाबाद, उत्तरप्रदेश येथे एका हिंदू कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील डॉ. हरिवंशराय बच्चन हे हिंदीतील सुप्रसिद्ध कवी होते तर त्यांची आई तेजी बच्चन या मूळच्या फैसलाबाद (पाकिस्तान) येथील हिंदू शीख कुटुंबातील होत्या. अमिताभ यांच्या वडिलांचे मूळ आडनाव श्रीवास्तव असले तरी बच्चन (बालसुलभ) या टोपणनावाने ते कविता प्रसिद्ध करीत. चित्रपटसृष्टीत प्रवेश करताना अमिताभ यांनी हे टोपणनाव आडनाव म्हणून वापरायला सुरुवात केली आणि पुढे संपूर्ण कुटुंबाचेच बच्चन हेच आडनाव व्यवहारात रूढ झाले. अमिताभ यांच्या वडिलांचे २००३ मध्ये तर आईचे २००७ मध्ये निधन झाले.
हरिवंश राय बच्चन यांच्या दोन मुलांपैकी अमिताभ मोठे. त्यांच्या भावाचे नाव अजिताभ आहे. त्यांच्या आईला रंगभूमीची आवड होती आणि त्यांना एका फिल्ममध्ये भूमिकाही देऊ करण्यात आली होती. मात्र त्यांनी त्याऐवजी घर सांभाळण्याला प्राधान्य दिले.
बच्चन अलाहाबादच्या ज्ञानप्रबोधिनी आणि बॉईज हायस्कूलमध्ये शिकले. त्यांनी नैनितालच्या शेरवूड कॉलेजमध्ये कलाशाखेत शिक्षण घेतले त्यानंतर त्यानी दिल्ली विद्यापीठाच्या किरोडीमल महाविद्यालयातून त्यांनी विज्ञानशाखेतली पदवी संपादन केली. ऐन विशीत कोलकत्यातील एका जहाजवाहतूक कंपनीतील एजंटाची नोकरी सोडून देऊन अभिनयात कारकीर्द करण्याचा निर्णय अमिताभ यांनी घेतला.
अभिनेता
वर्षचित्रपटभुमिकामाहिती१९६९सात हिंदुस्तानीअन्वर अली अन्वरविजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, पदार्पण अभिनेताभुवन शोम, हिंदी चित्रपटआलोचक (आवाज)१९७१परवाना, हिंदी चित्रपटकुमार सेनआनंदडॉ. भास्कर क. बनर्जी/बाबु मोशायविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्काररेशमा और शेरा, हिंदी चित्रपटछोटूगुड्डी, हिंदी चित्रपटस्वतःप्यार की कहानी, हिंदी चित्रपटराम चन्द्र१९७२संजोग, हिंदी चित्रपटमोहनबिरजूपिया का घर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारएक नज़र, हिंदी चित्रपटमनमोहन आकाश त्यागीबावर्ची, हिंदी चित्रपटसूत्रधाररास्ते का पत्थर, हिंदी चित्रपटजय शंकर रेबोम्बे टू गोवा, हिंदी चित्रपटरवि कुमार१९७३बड़ा कबूतर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारबंधे हाथ, हिंदी चित्रपटशमु, दीपकदुहेरी भुमिकाज़ंजीर, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर विजय खन्नानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारगहरी चाल, हिंदी चित्रपटरतनअभिमान (हिंदी चित्रपट)सुबीर कुमारसौदागरमोतीनमक हराम, हिंदी चित्रपटविक्रम (विक्की)विजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार१९७४कुंवारा बाप, हिंदी चित्रपटऑगस्टिनपाहुणा कलाकारदोस्त, हिंदी चित्रपटआनंदपाहुणा कलाकारकसौटी, हिंदी चित्रपटअमिताभ शर्मा (अमित)बेनाम, हिंदी चित्रपटअमित श्रीवास्तवरोटी कपडा और मकान, हिंदी चित्रपटविजयमजबूर, हिंदी चित्रपटरवि खन्ना१९७५चुपके चुपकेसुकुमार सिंहा/परिमल त्रिपाठीफरार, हिंदी चित्रपटराजेश (राज)मिली, हिंदी चित्रपटशेखर दयालदीवार, हिंदी चित्रपटविजय वर्मानामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारज़मीर, हिंदी चित्रपटबादल/चिम्पूशोले, हिंदी चित्रपटजय (जयदेव)१९७६दो अंजानेअमित रॉय/नरेश दत्तछोटी सी बात, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारकभी कभी, हिंदी चित्रपटअमित मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारहेरा फेरी, हिंदी चित्रपटविजय/इंसपेक्टर हिराचंद१९७७अलाप (हिंदी चित्रपट)अलोक प्रसादचरणदासक़व्वाली सिंगेरपाहुणा कलाकारअमर अकबर अँथोनीअन्थोनी गोंजाल्वेसविजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारशतरंज के खिलाडी, हिंदी चित्रपटसुत्रधारअदालतधर्मं/ठाकुर धरम चंद, राजूनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार. <बर/> दुहेरी भुमिकाइमान धरम, हिंदी चित्रपटअहमद राजाखून पसीना, हिंदी चित्रपटशिवा/तिगेरपरवरीश, हिंदी चित्रपटअमित१९७८बेशरम, हिंदी चित्रपटराम कुमार चंद्र/
प्रिन्स चन्द्रशेखरगंगा की सौगंध, हिंदी चित्रपटजीवाकसमे वादे, हिंदी चित्रपटअमित, शंकरदुहेरी भुमिकात्रिशूल, हिंदी चित्रपटविजय कुमारनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारडॉन, हिंदी चित्रपटदोन/विजयविजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार.
दुहेरी भुमिकामुकद्दर का सिकंदर, हिंदी चित्रपटसिकंदरनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार१९७९द ग्रेट गॅम्बलर, हिंदी चित्रपटजे, इंसपेक्टर विजयदुहेरी भुमिकागोलमाल, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारजुर्माना, हिंदी चित्रपटइंदर सक्सेनामंजिल, हिंदी चित्रपटअजय चंद्रमि. नटवरलाल, हिंदी चित्रपटनटवरलाल/अवतार सिंहनामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार & फिल्मफेर सर्वोत्तम पुरूष पार्श्वगायक पुरस्कारकाला पत्थर, हिंदी चित्रपटविजय पल सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारसुहाग, हिंदी चित्रपटअमित कपूर१९८०दो और दो पांचविजय/रामदोस्ताना, हिंदी चित्रपटविजय वर्मानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारराम बलराम, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर बलराम सिंहशान, हिंदी चित्रपटविजय कुमार१९८१चश्मे बद्दूर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारकमांडर, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारनसीब, हिंदी चित्रपटरविबरसात कि एक रात, हिंदी चित्रपटए.सी.पी. अभिजीत रेलावारिस, हिंदी चित्रपटहीरानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारसिलसिला, हिंदी चित्रपटअमित मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारयाराना, हिंदी चित्रपटकिशन कुमारकालिया, हिंदी चित्रपटकल्लू/कालिया१९८२सत्ते पे सत्ता, हिंदी चित्रपटरवि आनंद, बाबुबेमिसालडॉ. सुधीर रॉय, अधीर रॉयनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार.
दुहेरी भुमिकादेश प्रेमी, हिंदी चित्रपटमास्टर दीनानाथ, राजूदुहेरी भुमिकानमक हलाल, हिंदी चित्रपटअर्जुन सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारखुद्दार, हिंदी चित्रपटगोविन्द श्रीवास्तव/छोटू उस्तादशक्ती, हिंदी चित्रपटविजय कुमारनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८३नास्तिक, हिंदी चित्रपटशंकर (शेरू)/भोलाअंधा कानून (हिंदी चित्रपट)जन. निस्सार अख्तर खाननामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार.
पाहुणा कलाकारमहान, हिंदी चित्रपटराणा रणवीर, गुरु, इन्स्पेक्टर शंकरतिहेरी भूमिकापुकार, हिंदी चित्रपटरामदास/रोंनीकुली, हिंदी चित्रपटइकबाल अ. खान१९८४इन्किलाब, हिंदी चित्रपटअमरनाथशराबी, हिंदी चित्रपटविक्की कपूरनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८५गिरफ्तार, हिंदी चित्रपटइन्स्पे. करण कुमार खन्नामर्द, हिंदी चित्रपटराजू "मर्द" टांगेवालानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९८६एक रुका हुआ फैसला, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारआखरी रास्ता (हिंदी चित्रपट)डेव्हिड, विजयदुहेरी भुमिका१९८७जलवा, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारकौन जीता कौन हारा, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकार१९८८सूरमा भोपालीपाहुणा कलाकारशहेंशाह, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर विजय कुमार श्रीवास्तव
/ शहेंशाहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारहीरो हीरालाल (हिंदी चित्रपट)स्वतःपाहुणा कलाकारगंगा जमुना सरस्वती, हिंदी चित्रपटगंगा प्रसाद१९८९बटवारा, हिंदी चित्रपटसुत्रधारतूफान, हिंदी चित्रपटतूफान, शामदुहेरी भुमिकाजादूगरगोगा/गोगेश्वरमैं आझाद हूँ, हिंदी चित्रपटआझाद१९९०अग्नीपथविजय दीनानाथ चौहानविजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनेता व नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारक्रोध, हिंदी चित्रपटपाहुणा कलाकारआज का अर्जुन (हिंदी चित्रपट)भीमा१९९१हमTiger/शेखरविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारअजूबा (हिंदी चित्रपट)अजूबा/अलीइन्द्रजीत, हिंदी चित्रपटइन्द्रजीतअकेला (हिंदी चित्रपट)इंसपेक्टर विजय वर्मा१९९२खुदा गवाह, हिंदी चित्रपटबादशाह खाननामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार१९९४इंसानियत, हिंदी चित्रपटइंसपेक्टर अमर१९९६तेरे मेरे सपनेसुत्रधार१९९७मृत्युदाता, हिंदी चित्रपटडॉ. राम प्रसाद घायल१९९८मेजर साबमेजर जसबीर सिंह राणाबडे मियां छोटे मियां, हिंदी चित्रपटइन्स्पेक्टर अर्जुन सिंह, बडे मियांदुहेरी भुमिका१९९९लाल बादशाह, हिंदी चित्रपटलाल "बादशाह" सिंह, रणभीर सिंहदुहेरी भुमिकासूर्यवंशम, हिंदी चित्रपटठाकुर भानु प्रताप सिंह, हीरा सिंहदुहेरी भुमिकाहिंदुस्तान कि कसम (हिंदी चित्रपट)कबीरकोहराम, हिंदी चित्रपटकाल. बलबीर सिंह सोडी (देवराज हथोड़ा)
& दादा भाईहॅलो ब्रदर (हिंदी चित्रपट)देवाचा आवाज२०००मोहब्बतें, हिंदी चित्रपटनारायण शंकरविजेता, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार२००१एक रिश्ता: द बॉँड ऑफ लव्हविजय कपूरलगान, हिंदी चित्रपटसूत्रधारअक्समनु वर्माविजेता, फिल्मफेअर क्रिटीक्स पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनय व नामांकन, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कारकभी खुशी कभी ग़म, हिंदी चित्रपटयशवोर्धन "यश" रायचंदनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार२००२आँखें, हिंदी चित्रपटविजय सिंह राजपूतनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारहम किसीसे कम नही, हिंदी चित्रपटडॉ. रस्तोगीअग्नि वर्षाइन्द्र (गोद)पाहुणा कलाकारकांटे, हिंदी चित्रपटयश्वर्धन रामपाल/"मेजर"नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कार२००३खुशी, हिंदी चित्रपटसुत्रधारअरमान, हिंदी चित्रपटडॉ. सिद्धार्थ सिंहामुम्बई से आया मेरा दोस्त, हिंदी चित्रपटसूत्रधारबूम, हिंदी चित्रपटबडे मियाबागबान, हिंदी चित्रपटराज मल्होत्रानामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारफन2श, हिंदी चित्रपटसुत्रधार२००४खाकी, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. अनंत कुमार श्रीवास्तवनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारएतबार, हिंदी चित्रपटडॉ. रणवीर मल्होत्रारुद्राक्ष, हिंदी चित्रपटसुत्रधारइन्साफ - थे जस्टिस, हिंदी चित्रपटसुत्रधारदेव, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. देव प्रताप सिंहलक्ष्य, हिंदी चित्रपटकर्नल सुनील दामलेदीवार, हिंदी चित्रपटमेजर रणवीर कौलक्यों...! हो गया ना, हिंदी चित्रपटराज चौहानहम कौन है, हिंदी चित्रपटमेजर फ्रँक जॉन विल्यम्स, फ्रँक जेम्स विल्सम्सदुहेरी भुमिकावीर-झारा, हिंदी चित्रपटचौधरी सुमेर सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कार.
पाहुणा कलाकारअब तुम्हारे हवाले वतन साथियो (हिंदी चित्रपट)मेजर जनरल अमरजीत सिंह२००५ब्लॅक, हिंदी चित्रपटदेब्राज सहीदुहेरी-विजेता, फिल्मफेअर बेस्ट ऍक्टर पुरस्कार & फिल्मफेअर क्रिटीक्स पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनय.
विजेता, राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार, सर्वोत्तम अभिनेतावक्त: द रेस अगेंस्ट टाइम, हिंदी चित्रपटइश्वरचंद्र शरावतबंटी और बबली, हिंदी चित्रपटडी.सी.पी. दशरथ सिंहनामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारपरिणीता, हिंदी चित्रपटसुत्रधारपहेली, हिंदी चित्रपटगडरियापाहुणा कलाकारसरकार, हिंदी चित्रपटसुभाष नगरे/"सरकार"नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेता पुरस्कारविरुद्ध... फॅमिली कम्स फर्स्ट, हिंदी चित्रपटविद्याधर पटवर्धनरामजी लंडनवाले, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकारदिल जो भी कहे..., हिंदी चित्रपटशेखर सिन्हाएक अजनबी, हिंदी चित्रपटसुर्यवीर सिंह२००६फॅमिली - टाईझ ऑफ ब्लडविरेन सहीडरना जरूरी है,प्रोफेसरकभी अलविदा ना कहना,समरजीत सिंह तलवार (अक. सेक्सी सम)नामांकन, फिल्मफेअर सर्वोत्तम सहाय्यक अभिनेता पुरस्कारबाबुल, हिंदी चित्रपटबलराज कपूर२००७एकलव्य: द रॉयल गार्ड,एकलव्यनिशब्द, हिंदी चित्रपटविजयचीनी कम, हिंदी चित्रपटबुद्धदेव गुप्ताशूटआउट ऍट लोखंडवाला,दिन्ग्रपाहुणा कलाकारझूम बराबर झूम, हिंदी चित्रपटसूत्रधारपाहुणा कलाकारराम गोपाल वर्मा कि आग,बब्बन सिंहद लास्ट लियर, हिंदी चित्रपटहरीश मिश्रॐ शांति ॐ, हिंदी चित्रपटस्वतःपाहुणा कलाकार२००८जमानत,शिव शंकरओं होल्डगॉड तुस्सी ग्रेट हो,पोस्ट-प्रोडक्शनभूतनाथ,भूतनाथरेलेअसिंग ओं जानेवारी १८, इ.स. २००८सरकार राज,सुभाष नागरे/"सरकार"रेलेअसिंग ओं फेब्रुवारी ८, इ.स. २००८एक्सक्लुझन,युद्ध,अन्नौंसद[१]२००९दिल्ली -६[null दादाजी]पाऔरो२०१०रंणविजय हर्षवर्धन मलिकतीन पट्टीप्रोफ . वेंकट सुब्रमणिमकंदहारलोकनाथ शर्मा२०११ब्बुद्दाह ... होगा टेरा बापविजय 'विज्जु ' मल्होत्रा
निर्माता
तेरे मेरे सपने, हिंदी चित्रपट (१९९६)मृत्युदाता, हिंदी चित्रपट (१९९७)मेजर साब, हिंदी चित्रपट (१९९८)अक्स, हिंदी चित्रपट (२००१)विरुद्ध... फमिली कम्स फर्स्ट, हिंदी चित्रपट (२००५)फमिली: टाइज ऑफ़ ब्लड, हिंदी चित्रपट (२००६)
पार्श्वगायक
मी. नटवरलाल, हिंदी चित्रपट (१९७९)लावारिस, हिंदी चित्रपट (१९८१)नसीब, हिंदी चित्रपट (१९८१)सिलसिला, हिंदी चित्रपट (१९८१)महान, हिंदी चित्रपट (१९८३)पुकार (१९८३)तूफ़ान, हिंदी चित्रपट (१९८९)जादूगर, हिंदी चित्रपट (१९८९)खुदा गवाह, हिंदी चित्रपट (१९९२)अक्स, हिंदी चित्रपट (२००१)कभी ख़ुशी कभी ग़म, हिंदी चित्रपट (२००१)आँखें, हिंदी चित्रपट (२००२)अरमान, हिंदी चित्रपट (२००३)बागबान, हिंदी चित्रपट (२००३)देव (२००४)एतबार, हिंदी चित्रपट (२००४)बाबुल, हिंदी चित्रपट (२००६)निशब्द, हिंदी चित्रपट (२००७)चीनी कम, हिंदी चित्रपट (२००७)