मृदा प्रकार

• खडक (Parent Rock): काळी मृदा बेसाल्ट (Basalt) या ज्वालामुखी खडकांपासून तयार होते.
• दख्खनचे पठार (Deccan Plateau): ही मृदा मुख्यत्वे दख्खनच्या पठारावर आढळते.

• खनिज (Minerals): काळ्या मृदेमध्ये लोह, मॅग्नेशियम, ॲल्युमिनियम आणि चुना (Lime) भरपूर प्रमाणात असतो.
• कण (Particles): या मृदेमध्ये चिकणमातीचे (Clay) प्रमाण जास्त असल्यामुळे ती पाणी धरून ठेवते.

• रंग (Color): या मृदेचा रंग काळा असतो, कारण त्यात टिटॅनियम ऑक्साइड (Titanium Oxide) आणि लोह (Iron) भरपूर असते.
• पाणी धरून ठेवण्याची क्षमता (Water Retention): काळी मृदा पाणी धरून ठेवते, त्यामुळे पावसाळा संपल्यानंतरही ही मृदा ओलावा टिकवून ठेवते.
• चिपचिपी (Sticky): पाणी साठल्यामुळे ही मृदा खूप चिकट होते आणि त्यामुळे मशागत करणे कठीण होते.
• भेगा (Cracks): उन्हाळ्यात या मृदेला भेगा पडतात.

• प्रदेश (Regions): ही मृदा महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, गुजरात, कर्नाटक आणि आंध्र प्रदेशात जास्त प्रमाणात आढळते.
• नद्या (Rivers): ही मृदा गोदावरी, कृष्णा आणि तापी नद्यांच्या खोऱ्यात (Valleys) आढळते.

• उत्तम पिके (Best Crops): काळी मृदा कापूस, ऊस, सोयाबीन, आणि कडधान्ये यांसारख्या पिकांसाठी उत्तम आहे.

भारतात सर्वाधिक जलोढ़ मृदा आढळते.

जलोढ़ मृदेबद्दल अधिक माहिती:

• जलोढ़ मृदा ही भारतातील सर्वात महत्वाच्या आणि विस्तृत मृदांपैकी एक आहे.
• हे मृदा प्रामुख्याने नद्यांच्या गाळाने तयार होते.
• जलोढ़ मृदा विशेषत: उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशात, नदीच्या खोऱ्यांमध्ये आणि किनारपट्टीच्या मैदानांमध्ये आढळते.
• या मृदेत वाळू, गाळ आणि चिकणमातीचे मिश्रण असते.
• जलोढ़ मृदा ही अत्यंत सुपीक असते आणि विविध प्रकारच्या पिकांसाठी उपयुक्त असते.

उपलब्धता:

• भारताच्या एकूण भूभागापैकी सुमारे 40% क्षेत्र जलोढ़ मृदेने व्यापलेले आहे.

तुम्ही अधिक माहितीसाठी खालील लिंकवर क्लिक करू शकता:

• विकापीडिया - मृदेचे प्रकार आणि त्यांची वैशिष्ट्ये