निदान
थर्मोग्राफी हे एक तंत्रज्ञान आहे जे वस्तू किंवा पृष्ठभागावरील उष्णतेचे वितरण दर्शवते. हे खालील गोष्टींसाठी वापरले जाते:
- औद्योगिक तपासणी: उपकरणे आणि यंत्रसामग्रीमधील दोष शोधण्यासाठी.
- वैद्यकीय निदान: शरीरातील रक्त प्रवाह आणि तापमान बदल शोधण्यासाठी.
- इमारत तपासणी: इमारतीमधील उष्णता कमी होणारे भाग आणि पाण्याची गळती शोधण्यासाठी.
- सैन्य आणि सुरक्षा: रात्रीच्या वेळी पाहण्यासाठी आणि शत्रूंना शोधण्यासाठी.
थर्मोग्राफी कॅमेऱ्याद्वारे वस्तूंकडून उत्सर्जित होणारे अवरक्त (infrared) विकिरण मोजले जाते आणि त्याचे तापमान चित्रात रूपांतरण केले जाते. या चित्रात, विविध रंग तापमान दर्शवतात, ज्यामुळे उष्णता वितरण स्पष्टपणे दिसते.
तुमच्या शरीरातील रोग तपासण्यासाठी अनेक पद्धती आहेत, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे:
- डॉक्टर तुमच्या शरीराची बाह्य तपासणी करतात.
- उदाहरणार्थ, ते तुमचे हृदय, फुफ्फुसे आणि पोटाचे आवाज ऐकण्यासाठी स्टेथोस्कोप वापरू शकतात.
- तसेच, ते तुमच्या डोळ्यांनी पाहून आणि स्पर्श करून काही समस्या ओळखू शकतात.
- रक्त तपासणीमध्ये रक्तातील विविध घटकांची तपासणी केली जाते.
- उदाहरणार्थ, हिमोग्लोबिन, पांढऱ्या रक्त पेशी (White Blood Cells), लाल रक्त पेशी (Red Blood Cells) आणि प्लेटलेट्सची (Platelets) संख्या तपासली जाते.
- या तपासणीद्वारे ॲनिमिया (Anemia), इन्फेक्शन (Infection) आणि इतर अनेक रोगांचे निदान होऊ शकते.
- लघवी तपासणीमध्ये लघवीतील प्रथिने (Proteins), साखर (Sugar) आणि इतर घटकांची तपासणी केली जाते.
- या तपासणीद्वारे किडनीचे (Kidney) आजार, मधुमेह (Diabetes) आणि मूत्राशयाच्या (Bladder) इन्फेक्शनचे निदान होऊ शकते.
- इमेजिंग तंत्रज्ञानामध्ये एक्स-रे (X-ray), सीटी स्कॅन (CT Scan), एमआरआय (MRI) आणि अल्ट्रासाऊंड (Ultrasound) यांसारख्या तंत्रांचा वापर केला जातो.
- याद्वारे शरीराच्या आतील अवयवांची प्रतिमा (Image) मिळवता येते आणि रोगांचे निदान करणे सोपे होते.
- बायोप्सीमध्ये शरीरातील संशयास्पद भागातील ऊती (Tissue) काढून त्याची तपासणी केली जाते.
- या तपासणीद्वारे कर्करोगासारख्या (Cancer) गंभीर रोगांचे निदान केले जाते.
टीप: रोगाचे निदान करण्यासाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
अधिक माहितीसाठी खालील संकेतस्थळांना भेट द्या:
तापाचे निदान करण्यासाठी काही गोष्टी लक्षात घेणे आवश्यक आहे:
- डॉक्टर तुमचे तापमान तपासतील.
- ते तुमच्या नाडीची गती आणि रक्तदाब देखील तपासू शकतात.
- डॉक्टर तुम्हाला तुमच्या लक्षणांबद्दल, तुम्ही घेत असलेल्या औषधांबद्दल आणि तुमच्या भूतकाळातील वैद्यकीय स्थितीबद्दल विचारतील.
- ताप कशामुळे आला आहे हे निश्चित करण्यासाठी डॉक्टर रक्त चाचण्या, मूत्र चाचण्या किंवा इतर प्रयोगशाळेतील चाचण्या करू शकतात.
- काही प्रकरणांमध्ये, डॉक्टर छातीचा एक्स-रे किंवा सीटी स्कॅन यांसारख्या अतिरिक्त चाचण्यांची शिफारस करू शकतात.
लक्षणे:
- थंडी वाजून येणे
- घाम येणे
- डोकेदुखी
- शरीर दुखणे
- थकवा
- भूक न लागणे
जर तुम्हाला ताप येत असेल, तर डॉक्टरांना भेटणे महत्त्वाचे आहे जेणेकरून ते कारण शोधू शकतील आणि योग्य उपचार देऊ शकतील.
- जागा आणि बांधकाम: जागेची किंमत तुमच्या शहरावर अवलंबून असते. जागेमध्ये इलेक्ट्रिकल फिटिंग (electrical fitting) आणि आवश्यक बांधकाम बदल यांचा समावेश असतो.
- उपकरणे: पॅथॉलॉजी लॅबसाठी आवश्यक उपकरणे जसे की ऑटोanalyzer, माइक्रोस्कोप (microscope), सेंट्रीफ्यूज (centrifuge), आणि इतर वैज्ञानिक उपकरणे. या उपकरणांवर ५ लाख ते २० लाखांपर्यंत खर्च येऊ शकतो.
- स्टाफ (Staff): कुशल तंत्रज्ञ (technician) आणि डॉक्टरांची गरज असते. त्यांच्या वेतनावर (salary) प्रति महिना खर्च ५०,००० ते १,५०,००० पर्यंत असू शकतो.
- इतर खर्च: लायसन्स (license) आणि परवानग्या, विमा (insurance), स्टेशनरी (stationary) आणि दैनंदिन खर्चांचा समावेश असतो.
अंदाजे खर्च:
- लहान लॅब: १० लाख ते २५ लाख रुपये.
- मध्यम लॅब: २५ लाख ते ५० लाख रुपये.
- मोठी लॅब: ५० लाख ते १ करोड रुपये किंवा त्याहून अधिक.
तुम्ही महाराष्ट्र शासनाच्या उद्योग विभागाच्या संकेतस्थळावर (website) जाऊन अधिक माहिती मिळवू शकता. महाराष्ट्र उद्योग विभाग
हे आकडे केवळ अंदाजे आहेत. वास्तविक खर्च कमी-जास्त होऊ शकतो.