कार्यालयीन

1. शीर्षक (Heading):

   पत्राच्या शीर्षस्थानी कार्यालय किंवा संस्थेचे नाव आणि पत्ता असतो.

2. दिनांक (Date):

   पत्राच्या उजव्या बाजूला दिनांक लिहावा.

3. प्रति, पद आणि पत्ता (To, Designation and Address):

   ज्या व्यक्तीला पत्र पाठवायचे आहे, त्याचे नाव, पद आणि पत्ता नमूद करावा.

4. विषय (Subject):

   पत्राचा विषय थोडक्यात लिहावा.

5. संदर्भ (Reference):

   मागील पत्रव्यवहाराचा संदर्भ द्यावा (असल्यास).

6. महोदय/महोदया (Salutation):

   आदरपूर्वक ‘महोदय’ किंवा ‘महोदया’ असे लिहावे.

7. पत्राचा मजकूर (Body of the Letter):

   पत्राचा मुख्य भाग स्पष्ट आणि संक्षिप्त असावा. आपले म्हणणे नेमके मांडावे.

   • परिच्छेद १: पत्राची सुरुवात आणि विषयाची ओळख.
   • परिच्छेद २: विषयासंबंधी अधिक माहिती आणि तपशील.
   • परिच्छेद ३: समारोप आणि अपेक्षित कार्यवाही.
8. समाप्ती (Closing):

   ‘आपला विश्वासू’, ‘आपला नम्र’ अशा शब्दांनी शेवट करावा.

9. सही (Signature):

   आपली सही करावी.

10. नाव आणि पद (Name and Designation):

    सहीच्या खाली आपले नाव आणि पद लिहावे.

11. सोबत (Enclosure):

    पत्रासोबत काही कागदपत्रे जोडत असल्यास त्याचा उल्लेख करावा.

10 कार्यालयीन दस्ताऐवजांची नावे मराठी, हिंदी आणि इंग्रजीमध्ये:

1. मराठी: अर्ज

   हिंदी: आवेदन पत्र (Aavedan Patr)

   इंग्रजी: Application

2. मराठी: परिपत्रक

   हिंदी: परिपत्र (Paripatr)

   इंग्रजी: Circular

3. मराठी: ज्ञापन

   हिंदी: ज्ञापन (Gyapan)

   इंग्रजी: Memorandum

4. मराठी: अहवाल

   हिंदी: रिपोर्ट (Report)

   इंग्रजी: Report

5. मराठी: सूचना

   हिंदी: सूचना (Suchana)

   इंग्रजी: Notice

6. मराठी: करार

   हिंदी: अनुबंध (Anubandh)

   इंग्रजी: Agreement

7. मराठी: पावslip

   हिंदी: पावती (Pavati)

   इंग्रजी: Receipt

8. मराठी: चलन

   हिंदी: चालान (Challan)

   इंग्रजी: Invoice/Challan

9. मराठी: नोंदणी फॉर्म

   हिंदी: पंजीकरण फॉर्म (Panjikaran Form)

   इंग्रजी: Registration Form

10. मराठी: कार्यवृत्त

    हिंदी: कार्यवृत्त (Karyavrutt)

    इंग्रजी: Minutes of Meeting

परिपत्रक हे एक प्रकारचे औपचारिक पत्र (Formal Letter) आहे. हे पत्र एकाच वेळी अनेक लोकांना किंवा कार्यालयांना पाठवले जाते.

एखाद्या विशिष्ट विषयाची माहिती देणे, सूचना देणे, आदेश देणे किंवा मार्गदर्शन करणे यासाठी परिपत्रकाचा वापर केला जातो.

परिपत्रकाद्वारे संस्थेतील कर्मचाऱ्यांपर्यंत माहिती पोहोचवणे सोपे होते.

जेव्हा एखादे कार्यालयीन पत्र खालील परिस्थितीत असते, तेव्हा ते परिपत्रकाचे स्वरूप धारण करते:

• जेव्हा पत्रातील विषय अनेक लोकांसाठी किंवा कार्यालयांसाठी महत्त्वाचा असतो.
• जेव्हा पत्राद्वारे काही सूचना, आदेश किंवा मार्गदर्शन द्यायचे असते.
• जेव्हा समान माहिती अनेक ठिकाणी पोहोचवायची असते.

एखाद्या कार्यालयाने कर्मचाऱ्यांसाठी गणवेश (Uniform) अनिवार्य केल्यास, त्यासंबंधीचे पत्र परिपत्रकाच्या स्वरूपात जारी केले जाऊ शकते.

उदा. कार्यालयीन वेळेत बदल झाल्यास त्याचे परिपत्रक काढले जाते.