Topic icon

अंत्यसंस्कार

5
माणुस मेल्यानंतर तिसऱ्या दिवशी सावडण्याचा कार्यक्रम असतो तिथुन घरी आल्यानंतर आंघोळ करावी का?

आपण विचारलेला प्रश्न अयोग्य आहे असं म्हणणं चुकीचं ठरेल कारण रुढ परंपरा हि जोपासनं प्रत्येक धर्मियांचा मुलभुत हक्क आहे.
परंतु त्यावर जोर जबरदस्तीने लादलेली रूढीपरंपरा हि चुकिची व अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याला ठेस पोहोचवणारी ठरू शकते.
तस पहाता मि मुळ प्रश्नांकडे वळतो.
माझा धर्म मुस्लिम आहे परंतु मि माझ्या गावातिल हिंदू मित्रांच्या सगे सोयऱ्यांच्या मातिला, सावरण्यासाठी जात असतो.
कधी माझ्या मित्रांबरोबर त्यांच्या नातेवाईकांच्या ही दुःखात सामिल होतो परंतु माझे मित्र किंवा मि कधिच वापस आल्यावर आंघोळ करत नाहीत परंतु आम्ही जाताना आंघोळ करून नक्कीच जातो आणि जर जाताना आंघोळ केली नसेल तर आल्यावर आंघोळ नक्कीच करतो.
त्याचं कारण एक वेळ मातिला आम्ही गेलो तेव्हा थोडं लांब बसलो होतो त्याठिकाणी काहि वयस्कर मंडळी बसली होती मि त्यांच्या गप्पा ऐकल्या होत्या.

त्यातील एक घ्रस्थ दुसऱ्या व्यक्तीला बोलत होते आपण मातिला आलोत आपण खांदा दिला का ? आपण सरण रचलं का? मंग आपण प्रेताला सुद्धा हात लावला नाही मंग आंघोळ का करायची.

त्यानंतर आम्ही आंघोळ करून मातीला जाऊ लागलो आणि आल्यानंतर आंघोळ करणं सोडून दिलं 
उत्तर लिहिले · 25/9/2022
कर्म · 115
1

मृत्यू म्हणजे जीवित प्राण्याच्या शरीरातील त्या सर्व जैविक क्रियांचा अंत ज्या त्याला जिवंत राहण्यास मदत करतात. मृत्यूनंतर शरीराचे कार्य थांबते व प्राणी निष्क्रिय होतो. मृत्यूनंतर शरीराचे हळूहळू विघटन होण्यास सुरुवात होते. जन्म झालेल्या प्रत्येक जीवाला मृत्यू अपरिहार्य आहे.


एखाद्याचा मृत्यू होतो म्हणजे नेमके काय होते? या प्रश्नाचे तीन दृष्टिकोनांतून विश्लेषण करता येते. :- वैद्यकीय दृष्टिकोनातून, धार्मिक दृष्टिकोनातून आणि तिसरे आध्यात्मिक दृष्टिकोनातून.

वैद्यकीय दृष्टिकोन 
’शरीरान्तर्गत सर्व क्रिया बंद पडणे म्हणजे मृत्यू’ अशी ढोबळ व्याख्या करता येते. श्वासोच्छ्‌वास बंद होणे, नाडीचे व हृदयाचे ठोके बंद पडणे, दृष्टी स्थिर होणे, शरीरावरील केस ताठ होणे, शरीराचे तापमान घसरणे व शरीर थंड पडायला लागणे, संपूर्ण मेंदूच्या प्रक्रिया थांबणे, शरीर कुजायला सुरुवात होणे आणि बाह्य जगताशी संपर्क कायमचा तुटणे ही मृत्यूची लक्षणे समजली जातात.

मृत्यूनंतर काही तास शरीरातील पेशी त्यांच्या आंतरिक प्रक्रियेमुळे स्वतंत्रपणे जिवंत राहतात. म्हणूनच मृत्युपश्चात अवयवांचे दान करता येते, आणि दुसर्‍या व्यक्तीच्या शरीरात ते अवयव बसवता येतात. हे मृत शरीरातले अवयव जिवंत असले तरी तरी त्यांत चेतना वा जाणीव नसते. उदाहरणार्थ मृत्यूनंतर सात-आठ तास डोळ्यांच्या पेशी जरी जिवंत असल्या तरी जाणिवेच्या अभावी बघण्याचे कार्य मात्र घडत नसते. मृत्यूनंतर पचनक्रियाही काही वेळ चालू असते. शरीर कुजण्याची क्रिया मृत्यूनंतर काही तासांनी सुरू होते.

हृदयक्रिया बंद पडणे या लक्षणापेक्षा मेंदू बंद पडणे हे मृत्यूचे सर्वमान्य लक्षण आहे. त्यामुळेच हृदयक्रिया बंद पडलेल्या आणि डॉक्टरांनी मृत घोषित केलेल्या व्यक्ती, त्यांचे मेंदू बंद पडलेले नसल्याने काही तासांनी जिवंत झाल्याची उदाहरणे आहेत.

मृत्यूची काटेकोर कायदेशीर व्याख्या अजूनही सर्वमान्य झालेली नाही.

धार्मिक दृष्टिकोन 
माणसाचा मृतदेह पुरणे, जाळणे, पशुपक्ष्यांच्या ताब्यात देणे नदीला किंवा समुद्राला अर्पण करणे इत्यादी प्रथा निरनिराळ्या समाजात रूढ आहेत. हा अंत्यविधी करण्यापूर्वी मृत देहावर अखेरचे कौटुंबिक, सामाजिक आणि धार्मिक संस्कार करण्यात येतात. मृत्यूनंतर विशिष्ट दिवशी आप्त आणि अन्य लोक जमा होतात आणि विशिष्ट धार्मिक किंवा तशाच प्रकारचे काही विधी करतात. याशिवाय मृतव्यक्तीचे मासिक, त्रैमासिक किंवा वर्षश्राद्ध करण्याची पद्धत हिंदूंमध्ये आहे. अन्य लोक ठरावीक दिवशी मृताच्या स्मृतीनिमित्त किमान त्याच्या तसबिरीला हार घालतात.

या सर्व विधींच्या मागे मृत व्यक्तीला आपल्या सद्‌भावना, श्रद्धा, आपले सन्मान पोहचावेत अशी इच्छा असते. म्हणजे त्या व्यक्तीच्या जिवाला किंवा आत्म्याला मृत्यूनंतर अस्तित्व आहे असे गृहीत धरलेले असते. मृतात्म्याला सद्‌गती लाभो, किंवा शांती मिळो, त्याचा पुढचा प्रवास सुरळीत होवो अशी इच्छा त्या मृत जिवापर्यंत पोहोचते अशी लोकांमध्ये समजूत असते.

मृत व्यक्तीचा ’जीव’ कायमचा कबरीमध्ये पडून राहतो, कायमचा कैलासावर, वैकुंठात, स्वर्गात, नरकात किंवा थोडाथोडा काळ या दोन्ही ठिकाणी वास्तव्य करतो, भूत होऊन पृथ्वीवरच राहतो, परमेश्वराशी एकजीव होतो जातो, निर्वाणाला जातो वगैरे अनेक धार्मिक कल्पना आहेत. जगाच्या अंताच्या वेळी ईश्वर कबरीत हा पडून राहिलेल्या ’जिवा’चा न्यायनिवाडा करतो अशीही धार्मिक कल्पना आहे. याचा अर्थ असा की ’जिवाचे मृत्यूनंतर अस्तित्व’ अनेक धर्मांनी मान्य केले आहे. म्हणजे माणसाचा शारीरिक मृत्यू झाल्यावरही तो धर्मदृष्ट्या ’जिवंत’ असतो.

आध्यात्मिक दृष्टिकोन 
ज्यू, पारशी, ख्रिश्चन, इस्लाम आणि हिंदू धर्मातले अनेक पंथ आणि व्यक्ती यांच्या तत्त्वांप्रमाणे माणसाला पुनर्जन्म नसतो. त्यामुळे मृत्यूनंतरची अवस्था म्हणे काहीही नसणे, भूतयोनीत जाणे किंवा स्वर्गप्राप्ती वा नरकवास एवढीच मर्यादित असते. हिंदू, जैन, शीख, बौद्ध आदी भारतीय धर्मांनी मृत्यूनंतरच्या जीवनाबाबत वेगळे सांगितले आहे, हा या धर्मांचा आध्यात्मिक दृष्टिकोन आहे.

हिंदू धर्मशास्त्रानुसार माणसाला पंचकोश (म्हणजे पाच आवरणे वा देह) असतात. या आवरणांना कोश म्हणतात. अन्‍नकोश, प्राणकोश, मनकोश (किंवा कार्मिककोश), विज्ञानकोश आणि आनंदकोश असे हे पाच कोश आहेत. तिबेटी बौद्ध मतानुसार किंवा थिऑसॉफिकल मतानुसार वासनाकोश आणि निर्वाणकोश असे आणखी दोन कोश आहेत.

अन्‍न्कोश आपण डोळ्याने पाहू शकतो, प्राणकोश, वासनाकोश आणि मनकोश यांची फक्त कल्पना करता येते. सामान्य माणसापाशी विज्ञानकोश, आनंदकोश आणि निर्वाणकोश हे केवळ बीजरूपाने असतात. उच्च बुद्धि्मंत, कलावंत आणि धार्मिक वा आध्यात्मिक उच्च साधक यांच्या बाबतीत या कोशांचा थोडाफार विकास झालेला असतो. या पाच वा सात कोशांव्यतिरिक्त माणसाला एक कारण-देह असतो. मात्र त्याचे अस्तित्व केवळ बिंदुरूप असते.

माणसाच्या मृत्यूच्या वेळी माणसाचा दृश्यकोश गळून पडतो आणि कालांतराने प्राण कोशही गळून पडतो. वासनाकोश आणि मनकोश यांचे सारस्वरूप कारण-देहाला बीजरूपाने चिकटून राहतात. माणसाच्या मृत्यूच्या वेळी क्त त्‍याचा फक्त स्थूलदेह मरण पावतो, शरीरातील जीवात्मा हा प्राण-वासना-मन या कोशांसकट शरीराबाहेर पडतो. प्राणकोश हा शरीराला एका चंदेरी नाडीने जोडलेला असतो. ही नाडी किंवा आयुष्याची दोरी जोपर्यंत बळकट असतेतोवर मनुष्य जिवंत असतो. मनुष्य मेल्यानंतर ही चंदेरी नाडी तुटली नाही, तर तो पुनर्जीवित होऊ शकतो.


उत्तर लिहिले · 14/12/2021
कर्म · 121765
0
sure, here's how to offer condolences:

श्रद्धांजली अर्पण करण्याचे काही मार्ग खालीलप्रमाणे आहेत:

  • शोक व्यक्त करणे: ज्या व्यक्तीचे निधन झाले आहे, त्यांच्याबद्दल दु:ख व्यक्त करा. त्यांच्या कुटुंबाला आणि मित्रांना सांत्वना द्या.
  • गुण आठवणे: मृतांच्या चांगल्या गोष्टी, त्यांचे गुण आणि त्यांनी केलेले चांगले काम याबद्दल बोला.

    उदाहरणार्थ, तुम्ही म्हणू शकता, "ते खूप दयाळू होते आणि त्यांनी नेहमी इतरांना मदत केली."

  • प्रार्थना: मृतात्म्यांसाठी प्रार्थना करा आणि त्यांच्या आत्म्याला शांती मिळो अशी कामना करा.
  • मदत: अंतिम संस्कारात मदत करा किंवा कुटुंबाला आवश्यक असलेल्या इतर कामात मदत करा.
  • संदेश पाठवा: कुटुंबाला एक छोटासा संदेश पाठवा आणि त्यांना कळवा की तुम्ही त्यांच्या दुःखात सहभागी आहात.

उदाहरणार्थ:

"मला तुमच्या प्रिय व्यक्तीच्या निधनाची बातमी ऐकून खूप दुःख झाले. ते एक अद्भुत व्यक्ती होते आणि त्यांची नेहमी आठवण राहील. या दुःखाच्या वेळी मी तुमच्यासोबत आहे."

तुम्ही तुमच्या भावना व्यक्त करण्यासाठी तुमच्या सोयीनुसार कोणतेही शब्द निवडू शकता. महत्त्वाचे म्हणजे, तुम्ही प्रामाणिक असणे आणि मृतांच्या कुटुंबाला आधार देणे आवश्यक आहे.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

उत्तर लिहिले · 23/3/2025
कर्म · 980
0
मृत्यूनंतर विविध धर्मांमध्ये विविध सोपस्कार सांगितली गेलेली आहेत. या सोपस्कारांमध्ये जागेनुसार बदल होत राहतात. मृत्यूनंतरही त्या व्यक्तीच्या शरीराला काही ठिकाणी जपून ठेवण्यात येते.
❗इजिप्तमध्ये तुम्हाला अशा प्रकारच्या अनेक पिरँमीड आढळतील, पण काही ठिकाणी अशी प्रथा आहे या मृत शरीरांना मृत्यूनंतर लगेच घरातून किंवा परिवारापासून लांब ठेवणे अशुभ मानले जाते. आपण जाणून घेऊयात अशा काही ठिकाणांबाबत…

इंडोनेशियातील पहाडी भागात तरोजा नावाची जमात वास्तव्य करते. लोक मृत्यूनंतर मृत शरीर जपून ठेवतात जसे काही ते अजून जिवंत आहेत.
या भागातील जवळपास एक करोड तरोजा जमातीतील लोक राहतात. त्यांच्यातील बरेच लोक दक्षिणेतील सुलावेसी या भागामध्ये वास्तव्य करतात. यांचा असा समज आहे की माणसाच्या मृत्यूनंतर त्याची आत्मा त्याच्या घरातच राहते. त्यामुळे ते मृत शरीरांना जपून ठेवतात.
╔══╗ 
║██║ _💫ⓂⒶⒽⒾⓉⒾ_
╚══╝
▄ █ ▄ █ ▄ ▄ █ ▄ █ ▄ █
👁- - - - - - - - - - - -●
_* 𖣘Mahiti seva group, pethvadgaon𖣘_
____________________________
जणू काही ती जिवंत माणसच आहेत. त्यांना ते खाऊ घालतात, त्यांना नवीन कपडे घालतात, त्यांना पाणी पाजतात, त्यांना सिग्रेट देतात.
त्यांची त्वचा आणि मास खराब होण्यापासून वाचवले जाते.
*या सर्व प्रक्रियेची सुरुवात ते ज्या दिवशी मृत्यू पावतात त्याच दिवशी होत असते. त्यांच्या शरीरावर एक विशिष्ट प्रकारचं केमिकल लावले जाते. ज्यामध्ये फारमलडिहाइड आणि पाण्याचे मिश्रण मोठ्या प्रमाणात वापरले जाते.
या मृत शरीरातून येणारा दुर्गंध खूपच मोठ्या प्रमाणात असल्यामुळे घरातली मंडळी खूप मोठ्या प्रमाणावर वाळलेली झाडे साठवून ठेवतात आणि हि झाडे त्यांच्या शरीराच्या आजू बाजूला ठेवली जातात जेणेकरून त्यांच्या शरीरातील दुर्गंध बाहेर येऊ नये.
ही सर्व लोकं आपल्याला विकृत मानसिकतेचे वाटू शकतात पण त्यांच्याकडे गेल्या कित्येक पिढ्यांपासून हीच प्रथा पार पाडली जाते. त्यांचा समज आहे की मृत्यू पावलेल्या माणसाचा आत्मा घरात तोपर्यंत राहतो जोपर्यंत त्याच्या शरीराची अंतिम क्रिया केली जात नाही.
त्यामुळेच ही लोक त्यांचे शरीर जपून ठेवतात. एका महिलेशी त्याबाबत संवाद साधला असता त्या म्हणाल्या की,
❗माझ्या आईचा अपघाती मृत्यू झाला होता आणि मी मानसिक दृष्ट्या ते स्वीकारायला कधीही तयार नव्हते, आणि तिला लगेच आमच्या पासून वेगळं करन मला खरंच शक्य नव्हतं. त्यामुळेच कदाचित अशा प्रकारची प्रथा बनवण्यात आली असेल.”
या भागामध्ये आर्थिक चणचण नेहमीच भासत असते. त्यामुळे काही परिवारांना एवढा वेळ नक्कीच लागतो जेणेकरून ते त्यांच्या आप्तस्वकीयांचा अंतिम कार्य योग्य पद्धतीने करू शकतील एवढा पैसा जमा करता येईल,आपण वाचत आहात माहिती सेवा ग्रूप पेठवडगावची पोस्ट,इंडोनेशिया मध्ये एका अंतिम संस्कारला कमीत कमी 700 मिलियन इंडोनेशियन रूपया एवढे पैसे लागतात आणि सवर्णांसाठी तीन ट्रीलियन रुपया एवढ्या प्रमाणात पैसा आवश्‍यक असतो.इथे अंत्यसंस्कारासाठी ही बँकेकडून कर्ज घेण्याची आवश्यकता पडते. यामुळेच कदाचित मागच्या काही दिवसांपासून तरुण वर्ग शहरांकडे वळताना दिसत आहे. जेणेकरून ते त्यांच्या आप्तस्वकीयांचा अंत्यसंस्कार तरी योग्य पद्धतीने करू शकतील.
या सर्व प्रक्रियेमध्ये सर्वात जास्त पैसा पान म्हशी खरेदीसाठी जास्त प्रमाणात जातो एका म्हशीची किंमत सात हजार डॉलर पासून तीस हजार डॉलरपर्यंत असते. ही किंमत त्यांच्या आकारावर रंगावर आणि त्यांच्या शिंगावर अवलंबून असते त्यांच्या डोळ्यांच्या रंगालाही या प्रक्रियेमध्ये अनन्यसाधारण महत्त्व प्राप्त झालेले आहे.
❗जरी लोकांचे अंत्यसंस्कार केले गेले तरी वर्षातून एकदा या लोकांना थडग्यामधुन बाहेर काढून त्यांची सेवा केली जाते. या प्रथेला या भागामध्ये मानेने असे नाव आहे. याचा अर्थ त्यांची सेवा करणे असा होतो.
🔹पारंपारिक दृष्टिकोनातून ही प्रथा ऑगस्ट महिन्यामध्ये पार पाडली जाते.
या प्रथेमध्ये मृत शरीरांना बाहेर काढण्यात येते. त्यांना नीट प्रकारे धुतले जाते. त्यांच्या शरीरावरील अळ्या, किडे, घान काढली जाते. त्यांना नवीन कपडे घातले जातात. त्यांना बाहेर फिरायला घेऊन जातात. त्यांना त्यांची सिग्रेट दिली जाते.
हा एक प्रकारचा उत्सव म्हणूनच पाहिला जातो. याचवेळी तरुण मुलांना त्यांच्या पूर्वजांची भेट घातली जाते. ही मुले त्यांच्या सोबत फोटो घेतात.
जेव्हा शरीरांना परत पहिल्या जागी ठेवल जात, तेव्हा त्यांचे मित्र आणि नातेवाईक त्यांना नवीन भेटवस्तू देतात उदाहरणार्थ नवीन घड्याळ चष्मा किंवा दागिने.
या सर्व प्रथेची सुरुवात इसवी सन पूर्व नवव्या शतकात झाल्याचे सांगण्यात येते.
हल्ली काही दिवसांपासून, ख्रिश्चन मिशनरी यांच्या इंडोनेशियातील वाढत्या प्रभावामुळे या भागांमध्ये या प्रथेमध्ये आता देवाची प्रार्थना आणि बायबलचे वाचनही होऊ लागले आहे. खरं बघायला गेलं तर या जमातीचा शोध सोळाव्या शतकामध्ये डच मिशनर्‍यां कडून लावण्यात आला होता.
ही रहस्य कारी प्रथा गेल्या अनेक पिढ्यांपासून अविरतपणे चालू आहे आणि यात प्रत्येक जण उत्साहाने सहभागी होत असतो. याच मुळे कदाचित त्यांना आनंद मिळत असावा आणि हा आनंद त्यांना मिळत राहो एवढीच अपेक्षा.
____________________________
*WᕼᗩTᔕAᑭᑭ 9890875498* ☜♡☞
*‼म҉ ा҉ हित҉ ी҉ स҉ े҉ व҉ ा҉ ग्र҉ ू҉ प҉ ,҉ प҉ े҉ ठ҉ व҉ ड҉ ग҉ ा҉ व҉ ‼*_
______________________________
0
अंत्यविधीच्या वेळी, दु:ख व्यक्त करण्यासाठी आणि शोकाकुल कुटुंबाला आधार देण्यासाठी सहानुभूतीपूर्ण आणि आदराने बोलणे महत्त्वाचे आहे. खाली काही वाक्ये दिली आहेत जी तुम्ही बोलू शकता:

संवेदना व्यक्त करण्यासाठी:

  • "मला तुमच्या दुःखात सहभागी करून घ्या."
  • "मी तुमच्याlossमुळे खूप दुःखी आहे."
  • "या कठीण समयी मी तुमच्यासोबत आहे."

मृत व्यक्तीबद्दल आदर व्यक्त करण्यासाठी:

  • "ते/ती खूप चांगले व्यक्ती होते/होती."
  • "त्यांच्या आठवणी नेहमी आपल्या मनात राहतील."
  • "त्यांनी समाजात खूप चांगले काम केले."

कुटुंबाला आधार देण्यासाठी:

  • "तुम्हाला काही मदत लागल्यास, मला नक्की सांगा."
  • "आम्ही तुमच्यासोबत आहोत, धीर धरा."
  • "या परिस्थितीत तुम्ही एकटे नाहीत."

धार्मिक दृष्टिकोन (Optional):

  • "ईश्वर त्यांच्या आत्म्याला शांती देवो."
  • "ते आता देवाच्या घरी आहेत."

काय टाळावे:

  • मृत व्यक्तीच्या वैयक्तिक गोष्टींबद्दल बोलणे टाळा.
  • खूप जास्त भावनिक होऊन कुटुंबाला त्रास देणे टाळा.
  • मृत्यूच्या कारणाबद्दल जास्त प्रश्न विचारू नका.
हे लक्षात ठेवा की तुमच्या शब्दांमध्ये प्रामाणिकपणा आणि समजूतदारपणा असणे महत्त्वाचे आहे.
उत्तर लिहिले · 21/3/2025
कर्म · 980
0
हिंदू धर्मानुसार, सुतकात असताना उत्तरकार्याला जाणे योग्य नाही. सुतक म्हणजे कुटुंबातील सदस्य (आई, वडील, भाऊ, बहीण, मुलगा, मुलगी, पत्नी किंवा पती) यांच्या निधनानंतर पाळला जाणारा अशुभ काळ. या काळात धार्मिक कार्ये करणे निषिद्ध मानले जाते.
या संदर्भात काही नियम आणि मान्यता खालीलप्रमाणे आहेत:
  • अशुद्धता: सुतकात असताना व्यक्ती अशुद्ध मानली जाते आणि त्यामुळे पूजा, धार्मिक विधी आणि उत्तरकार्यात सहभागी होणे टाळले जाते.
  • नकारात्मक ऊर्जा: असे मानले जाते की सुतकात नकारात्मक ऊर्जा असते, ज्यामुळे उत्तरकार्याच्या वातावरणावर परिणाम होऊ शकतो.
  • शास्त्रवचन: धर्मशास्त्रानुसार, सुतकात धार्मिक कार्ये करणे उचित नाही.
त्यामुळे, सुतकात असताना दुसऱ्या ठिकाणी उत्तरकार्याला जाणे शक्यतो टाळावे.
उत्तर लिहिले · 21/3/2025
कर्म · 980
0
मला तुमच्या प्रश्नाची जाणीव आहे. प्रेताला खांदा देण्यासंबंधी माहिती आणि विधींबद्दल अनेक लोकांमध्ये संकोच असतो. मी तुम्हाला याबद्दल शक्य तेवढी माहिती देण्याचा प्रयत्न करेन.

प्रेताला खांदा कोणी द्यावा:

* हिंदू धर्मात प्रेताला खांदा देण्याचा अधिकार प्रथम कुटुंबातील पुरुष सदस्यांना असतो.

* सख्खे भाऊ, मुलगा, वडील, नातू, जावई अशा क्रमाने खांदा देण्याचा प्रघात आहे.

* कुटुंबातील सदस्य उपलब्ध नसल्यास, जवळचे नातेवाईक किंवा मित्र देखील खांदा देऊ शकतात.

* आजकाल स्त्रिया देखील खांदा देण्यासाठी पुढे येत आहेत, जे Gender equality च्या दृष्टीने योग्य आहे.

खांदा दिल्यावर काय विधी असतात:

* स्मशानभूमीत: प्रेत स्मशानभूमीत नेल्यानंतर, ते चितेवर ठेवले जाते.

* अग्नि देणे: कुटुंबातील मुख्य सदस्य ( Mulga ) प्रेताला अग्नी देतो.

* प्रदक्षिणा: चितेला प्रदक्षिणा घातली जाते.

* अस्थी विसर्जन: तिसऱ्या दिवशी अस्थी गोळा करून त्यांचे विसर्जन केले जाते.

* श्राद्ध: मृत व्यक्तीच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी श्राद्ध केले जाते.

अनेक जण पुढे का येत नाहीत:

* अज्ञान: अनेक लोकांना या विधींबद्दल माहिती नसते, त्यामुळे ते मागे राहतात.

* संकोच: काही लोकांना प्रेताला स्पर्श करण्यास संकोच वाटतो.

* भीती: मृत्यू आणि स्मशानभूमीबद्दल काही लोकांमध्ये भीती असते.

* सामाजिक दबाव: काहीवेळा लोक काय म्हणतील या भीतीने पुढे येत नाहीत.

मला आशा आहे की या माहितीमुळे तुम्हाला मदत होईल.
उत्तर लिहिले · 21/3/2025
कर्म · 980